Konwersatorium kulturoznawcze IIz/III z+p: Sytuacja kobiety w epoce ancien régime'u

fakultatywne

Celem konwersatorium jest przedstawienie sytuacji kobiety we Francji w okresie ancien régime’u, czyli okresie przypadającym na XVI, XVII i XVIII wiek.

W czasie konwersatorium analizowane będą fragmenty współczesnych opracowań odnoszących się do historii kobiet a także fragmenty lub całe utwory autorów i autorek biorących udział w sporze o kobiety np. Marie de Gournay, François Poulain de la Barre, markiz de Condorcet lub też Olympe de Gouges.

Celem konwersatorium jest przedstawienie sytuacji kobiety we Francji w okresie ancien régime’u, czyli okresie przypadającym na XVI, XVII i XVIII wiek. Na zajęciach omówione zostaną różne aspekty dotyczące życia kobiet w tamtej epoce:

• Teorie medyczne dotyczące kobiecego ciała (układ rozrodczy kobiety, choroby, porody)

• Procesy czarownic (przyczyny i skutki)

• Sytuacja prawna kobiety (okres panieństwa, porwania jako strategie matrymonialne, zamążpójście, cudzołóstwo, wdowieństwo, staropanieństwo, klasztor)

• Edukacja (teoria i praktyka)

• Literacka twórczość kobieca (poezja, traktaty, powieść, sztuki teatralne, salony)

• Życie codziennie i macierzyństwo

• Sylwetki wybitnych kobiet np. Marie de Gournay, Madeleine de Scudéry, Olympe de Gouges

• Działalność naukowa i polityczna

• Sytuacja kobiety w czasie Rewolucji francuskiej

Poruszona zostanie także tematyka związana z pojęciem sporu o kobiety, czym był i jakie były podstawowe tematy tego sporu. W czasie konwersatorium analizowane będą fragmenty współczesnych opracowań odnoszących się do historii kobiet a także fragmenty lub całe utwory autorów i autorek biorących udział w sporze o kobiety np. Marie de Gournay, François Poulain de la Barre, markiz de Condorcet lub też Olympe de Gouges.

Wybrana bibliografia

Teksty źródłowe:

1) Acidalius Valens, Paradoxe sur les femmes ou l’on tâche de prouver qu’elles ne sont pas de l’espèce humaine, Cracovie 1761 (tłum. z łac. Meusnier de Querlon z wyd. z 1595: Disputatio perjucunda qua anonymus probare nititur mulieres homines non esse)

2) Agrippa Henri-Corneille, Traité de l’excellence de la femme, tłum z łac. Lois Vivant, Paris 1578

3) Anne Marie de Schurman. Femme savante (1607–1678). Correspondance, oprac. C. Venesoen, Paris 2004 (Textes de la Renaissance, Série „Éducation des femmes”, red. C.H. Winn, 80)

4) Du Puy La Chapelle Nicolas, Instruction d’un pere à sa fille, tirée de l’écriture sainte. Sur la religion, les moeurs & la manière de se conduire dans le monde, [b.m.w.] 1708

5) L’Escale Adam Scaliger [le chevalier de], Le Champion des femmes qui soutient qu’elles sont plus nobles, plus parfaites, & en tout plus vertueuses que les hommes. Contre un certain Misogynès Anonyme auteur & inventeur de l’imperfection & malice des Femmes, Paris 1618

6) Fénelon de Salignac de la Motte François, De l’éducation des filles. Dialogues sur l’Eloquence, Paris [b.r.w.]

7) Gournay (Marie Le Jars de), Œuvres complètes, wyd. J.-C. Arnould, É. Berriot, C. Blum, A.L. Franchetti, M.-C. Thomine, V. Worth-Stylianou, pod. red. J.-C. Arnould, t. 1–2, Paris 2002 (Textes de la Renaissance, 51)

8) La Bruyère Jean de, Les caractères ou les moeurs de ce siècle, Paris 1965

9) Poulain de la Barre François, De l’égalité des deux sexes (1673), Paris 1984 (Corpus des œuvres de philosophie en langue française)

10) Scudéry Madeleine de, Clélie histoire romaine, cz. 1 (1654), wyd. Ch. Morlet-Chantalat, Paris 2001 (Sources classiques, 30)

11) Suchon Gabrielle, Petit traité de la faiblesse, de la légèreté et de l’inconstance qu’on attribue aux femmes mal à propos, wyd. S. Auffret, Paris 2002

Opracowania :

1) Bechtel Guy, Cztery kobiety Boga: ladacznica, czarownica, święta, głupia gęś, Warszawa 2001

2) Blackledge Catherine, Wagina. Kobieca seksualność w historii kultury, tłum. K. Bartuzi, Warszawa 2003

3) Bogucka Maria, Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Warszawa 2005

4) Craveri Benedetta, L’âge de la conversation, Paris 2002

5) Duchêne Roger, Être femme au temps de Louis XIV, Paris 2004 (Pour l’Histoire)

6) La femme dans la société médiévale et moderne. Actes du colloque de Nieborów 6–8 juin 2002, red. P. Mane, F. Piponnier, M. Wilska, M. Piber-Zbieranowska, Warszawa 2005

7) Godineau Dominique, Les femmes dans la société française, 16e–18e siècle, Paris 2003

8) Histoire des femmes en Occident, red. G. Duby, M. Perrot, t. 1,2,3, Paris 1991

9) Malinowska Monika, Sytuacja kobiety w siedemnastowiecznej Francji i Polsce, Warszawa 2008

10) Partyka Joanna, „Żona wyćwiczona”. Kobieta pisząca w kulturze XVI i XVII wieku, Warszawa 2004

11) Revisiter «la querelle des femmes». Discours sur l’égalité/inégalité des sexes de 1750 aux lendemains de la Révolution, Éliane Viennot/Nicole Pellegrin (red.),Saint-Étienne 2012.

12) Revisiter «la querelle des femmes». Discours sur l’égalité/inégalité des sexes de 1400 à 1600, Armel Dubois-Nayt/Nicole Dufournaud/Anne Paupert (red.), Saint-Étienne 2013.

13) Revisiter «la querelle des femmes». Discours sur l’égalité/inégalité des sexes de 1600 à 1750, Danielle Haase-Dubosc/Marie-Élisabeth Henneau (red.), Saint-Étienne 2013.

po ukończeniu konwersatorium student powinien umieć:

1. sporządzić listę podstawowych pozycji bibliograficznych z zakresu omawianej tematyki

2. przedstawić i skomentować tekst źródłowy w języku francuskim

3. przedstawić i skomentować opracowanie z wybranej dziedziny w języku francuskim

3. zabierać głos w dyskusji panelowej na określony temat dotyczący kultury Francji, prowadzonej w języku francuskim

4. przygotować i napisać parostronicowy tekst w języku francuskim podsumowujący zagadnienia, które poruszane były na konwersatorium

zaliczenie przedmiotu jest na ocenę, na którą składają się:

1. napisanie testu końcowego sprawdzającego nabytą wiedzę

2. wystąpienia ustne w czasie zajęć polegające na:

a. streszczeniu fragmentu współczesnego opracowania dotyczącego omawianej tematyki

b. analizie fragmentu tekstu źródłowego

3. obecność na zajęciach (dopuszczalne są dwie nieobecności nieusprawiedliwione)