Historia Ameryki Łacińskiej I (okres kolonialny) ćwicz. 2
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 3305-HAL-11c2 |
Kod Erasmus / ISCED: |
08.3
|
Nazwa przedmiotu: | Historia Ameryki Łacińskiej I (okres kolonialny) ćwicz. 2 |
Jednostka: | Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich |
Grupy: |
Przedmioty podstawowe dla 1 roku studiów 1 stopnia, specjalność hiszpańska |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Rodzaj przedmiotu: | obowiązkowe |
Tryb prowadzenia: | lektura monograficzna |
Skrócony opis: |
Kurs podstawowy, podczas którego studenci poznają europejskie uwarunkowania oraz przebieg i skutki XV- i XVI-wiecznych odkryć geograficznych i podbojów organizowanych przez Korony Hiszpańską i Portugalską, a także proces formowania się nowej rzeczywistości kolonialnej w Ameryce i jej funkcjonowanie aż do wybuchu wojen o niepodległość (początek XIX wieku). |
Pełny opis: |
Zajęcia są kursem podstawowym, podczas którego studenci poznają europejskie uwarunkowania oraz przebieg i skutki XV- i XVI-wiecznych odkryć geograficznych i podbojów organizowanych przez Korony Hiszpańską i Portugalską. Przedstawione zostaną procesy formowania się nowej rzeczywistości kolonialnej w Ameryce, procesy „metysażu” kulturowego pod wpływem ewangelizacji i efektu spotkania w Ameryce ludności pochodzącej z trzech, a nawet czterech kontynentów oraz miejscowej reakcji na nową rzeczywistość. Ponadto poruszana jest tematyka związana z administracją kolonii, gospodarką i ekonomią kolonialnej Ameryki, rywalizacji między mocarstwami europejskimi w Indiach Zach., buntach i rewoltach Indian oraz piratach z Karaibów. Zajęcia mają za zadanie przybliżyć studentom terminologię oraz znaczenie takich instytucji jak: encomienda, repartimiento, La Carrera de Indias, Galeón de Manila, Casa de Contratación, Audiencia, adelantado, niewolnictwo, Wielkie Karaiby. Zakres tematów: 1. Wielkie odkrycia geograficzne 2. Wyprawy Kolumba do Nowego Świata 3. Konkwista Mezoameryki 4. Praca z tekstem źródłowym: Pedro Pizarro, "Relacja o odkryciu i podboju królestwa Peru" i Titu Cusi Yupanqui, "Relacja z podboju Peru" 5. Hiszpańska struktura administracji w Ameryce 6. Zakony religijne i ewangelizacja w Ameryce Łacińskiej 7. Ameryka portugalska 8. La Carrera de Indias: szlak morski, który połączył dwa światy 9. Piraci z Karaibów 10. Kolonizacja niehiszpańska w Ameryce (XVI-XVIII w.) 11. Indios bravos 12. Praca z tekstem źródłowym: Polskie XVIII-wieczne opisy Ameryki 13. Ekonomia Ameryki kolonialnej 14. Niewolnictwo w Ameryce kolonialnej 15. Ameryka Łacińska w czasach reform burbońskich (XVIII w.) |
Literatura: |
ANES ÁLVAREZ, Gonzalo (1975) El Antiguo Régimen: los Borbones. Madrid, Alianza Editorial Alfaguara. BAILEY, Helen Miller i Abraham P. Nasatir (1969) Dzieje Ameryki Łacińskiej. Warszawa, PWN. BENGOA, José (2000) Historia del pueblo mapuche (siglos XIX y XX). Santiago, LOM Ediciones. BIEŻUŃSKA-MAŁOWIST Iza, MAŁOWIST, Marian (1987) Niewolnictwo. Warszawa, Czytelnik. BOSCH, Juan (2009) De Cristóbal Colón a Fidel Castro. El Caribe frontera imperial. México, Porrúa. CHAUNU, Pierre (1989) Cywilizacja wieku oświecenia. Warszawa, PIW. CHAUNU, Pierre, CHAUNU Huguette (1955) Séville et l'Atlantique (1504-1650). Paris, Librairie Armand Colin. COLON, Hernando (1965) Dzieje żywota i znamienitych spraw Admirała don Krzysztofa Kolumba. Warszawa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. DEFOE, Daniel (1968) Historia najsłynniejszych piratów, ich zbrodnicze wyczyny i rabunki. Warszawa, Czytelnik. DÍAZ DEL CASTILLO, Bernal (1962) Pamiętnik żołnierza Korteza czyli prawdziwa historia podboju Nowej Hiszpanii. Warszawa, Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej. EXQUEMELIN, Alexander (1970) Bukanierzy amerykańscy. Gdańsk, Wydawnictwo Morskie. EXQUEMELIN, Alexander (2009) Dzienniki piratów: dzieje kapitana Morgana i bukanierów, ręką naocznego świadka. Warszawa, National Geographic/G+J RBA. FAVIER, Jean (1996) Wielkie odkrycia od Aleksandra do Magellana. Warszawa, Wydawnictwo Bellona. FERNÁNDEZ DE OVIEDO, Gonzalo (1851-1855) Historia general y natural de las Indias, islas y Tierra Firme del Mar Océano (I część w 1535). Madrid, Imprenta de la Real Academia de la Historia. FREYRE, Gilberto (1985) Panowie i niewolnicy. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy. FURTADO, Celso (1967) Rozwój gospodarczy Brazylii. Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Naukowe. GARCÍA, Claudia (2002) “Hibridación, interacción social y adaptación cultural en la Costa de Mosquitos, siglos XVII y XVIII”. Anuario de Estudios Americanos, Sevilla, Escuela de Estudios Hispano-Americanos, 59 (2). GONZALEZ NAVARRO, Moises (1953) Repartimiento de indios en Nueva Galicia. Mexico, Museo Nacional de Historia-INAH. HARING, Clarence H. (1979) Comercio y navegación entre España y las Indias. México FCE. HARLOW, V. T. (1925) Colonising expeditions to the West Indies and Guiana, 1623-1667. London, Hakluyt Society. HUMBOLDT, Aleksander (1959) Podróże po Ameryce podzwrotnikowej. Warszawa, Książka i Wiedza. KULA, Marcin (1987) Historia Brazylii. Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich. LÓPEZ DE GÓMARA, Francisco (2006) Historia de la Conquista de México (I edycja w 1552). México, Porrúa. MAŁOWIST, Marian (1992) Konkwistadorzy portugalscy. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy. MAŁOWIST, Marian (1993) Europa i jej ekspansja XIV-XVII w. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN. MARCHENA FERNÁNDEZ, Juan (1992) Ejército y Milicias en el mundo colonial americano. Madrid, Mapfre. MIŁKOWSKI, Tadeusz (1999) “Redukcje jezuickie w Paragwaju: zrealizawana utopia?” w: Indianie i zakonnicy: studia z dziejów Kościoła w kolonialnej Ameryce hiszpańskiej, Warszawa, CESLA. NEWTON, Arthur Percival (1933) The European nations in the West Indies 1493-1688. London, A & C Black. PACHOŃSKI, Jan (1979) Polacy na Antylach i Morzu Karaibskim. Kraków, Wydawnictwo Literackie. PARRY, J. H. (1983) Morskie Imperium Hiszpanii. Gdańsk, Wydawnictwo Morskie. PARRY, John H. (1988) Europa y la expansión del mundo, 1415–1715, México, FCE. PIETRASZCZYK-SĘKOWSKA, Joanna (2009) „Tradycje indiańskiego oporu wobec Hiszpanów w wicekrólestwie Peru (XVI-XVIIIw.)” w: Dzieje kultury latynoamerykańskiej, M.F.Gawrycki (red.), PWN, Warszawa. PIZARRO, Pedro (1995) Relacja o odkryciu i podboju Królestwa Peru. Gdańsk, Novus Orbis. POWELL, Phillip, “Spanish Warfare against the Chichimecas in the 1570's” w: The Hispanic American Historical Review, Vol. 24, No. 4 (November 1944), Duke University Press. REICHERT, Rafal (2011) “Juan de Cádiz, un pirata del Caribe”, Revista CESLA, Uniwersytet Warszawski, 14. REICHERT, Rafal (2012) “Z dziejów Jamajki w XV–XVIII w.”. Przegląd Nauk Historycznych, Uniwersytet Łódzki, Łódź. 12(2). REICHERT, Rafal (2013) “Hiszpańskie floty skarbów”. Magazyn Nurkowanie, Warszawa, 202(2). REICHERT, Rafal (2013) “Holenderscy korsarze w Indiach Zachodnich podczas wojny trzydziestoletniej (1621–1648)”. Res Historica, UMCS, Lublin. 35. REICHERT, Rafal (2016) "Polityka metropolii w kwestii militarnej i ekonomicznej obrony Nowej Hiszpanii za panowania dynastii Habsburgów (1516-1700). Zarys problematyki”. KLIO, UMK, Toruń. 37. SKAŁKOWSKI, Adam Mieczysław (1921) Polacy na Santo Domingo 1802-1809. Poznań, Księgarnia Gebethnera i Wolfa. TARCZYŃSKI, Andrzej (2001) Wartości i postawy w obliczu zderzenia systemów kulturowych. Hiszpańscy zdobywcy XVI wieku wobec Nowego Świata. Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej. TARCZYŃSKI, Andrzej (2009) Podbój imperiów Inków i Azteków. Warszawa, Bellona. TOMICKI, Ryszard, Ludzie i bogowie. Indianie meksykańscy wobec Hiszpanów we wczesnej fazie konkwisty, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1990. VESPUCCI, Amerigo (1995) „Świat Nowy” w: Listy o odkryciu Ameryki, wyb. J. Kieniewicz, Gdańsk, Novus Orbis. WRIGHT, Jonathan (2005) Jezuici: misje, mity i prawda : miedzy hagiografią a czarną legendą. Warszawa, Wydawnictwo Amber. Uwaga! W systemie podane są tylko tytuły książek. Na pierwszych zajęciach studenci otrzymają dokładną informację co do rozdziałów i stron, które będą przerabiane w toku ćwiczeń. |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA: K_W01 ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk humanistycznych w systemie nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej. K_W02 zna podstawową terminologię nauk humanistycznych (w szczególności historii). K_W03 zna elementarną terminologię używaną w opisie kultury i historii, rozumie jej źródła oraz zastosowania. K_W04 ma elementarną wiedzę o metodologii badań nad kulturą i historią. K_W09 ma podstawową wiedzę o procesach i faktach z historii Półwyspu Iberyjskiego i Ameryki Łacińskiej w kontekście historii światowej. K_W10 ma podstawową wiedzę o miejscu iberystyki w systemie nauk oraz o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi dyscyplinami naukowymi. K_W13 ma podstawową wiedzę niezbędną w profesjonalnej analizie procesów literackich, kulturowych i historycznych w obszarze Półwyspu Iberyjskiego i Ameryki Łacińskiej. UMIEJĘTNOŚCI: K_U01 potrafi z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów, wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje. K_U04 potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi, paradygmatami badawczymi i pojęciami właściwymi dla kulturoznawstwa i historii w typowych sytuacjach profesjonalnych. Dzięki czemu potrafi wyjaśnić terminy: Encomienda, Repartimiento, La Carrera de Indias, Galeón de Manila, Casa de Contratación, Audiencia. Wie, jakie były uwarunkowania i skutki XV- i XVI-wiecznych hiszpańskich i portugalskich odkryć geograficznych i wskazuje czynniki, które je umożliwiły. Charakteryzuje system administracyjno-polityczny i ekonomiczny Ameryki hiszpańskiej podczas panowania hiszpańskich Habsburgów i Burbonów. Umie opisać proces emigracji Europejczyków i Afrykańczyków do Ameryki hiszpańskiej oraz wie jakie były podstawowe gałęzie ekonomii w Indiach Zachodnich, jakie produkty exportowano a jakie importowano. K_U06 posiada umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułowania wniosków. K_U09 posiada umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim z zakresu problematyki iberoamerykańskiej i zagadnień z nią związanych. KOMPETENCJE SPOŁECZNE: K_K01 Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie. K_K07 potrafi aktywnie włączyć się w uczestnictwo w kulturze studiowanego regionu (Półwysep Iberyjski/Ameryka Łacińska), korzystając z różnych mediów i form. Dzięki czemu zyskuje szerszą orientację na temat zjawisk kulturowych i procesów historycznych charakterystycznych dla Ameryki w epoce kolonialnej (ze szczególnym uwzględnieniem Wicekrólestwa Nowej Hiszpanii, Wicekrólestwa Peru i kolonii portugalskiej w Brazylii). Szacuje się, że do osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia student potrzebuje ok. 4 godz. tygodniowo na samodzielna pracę. |
Metody i kryteria oceniania: |
Warunkiem zaliczenia zajęć (konwersatorium) jest: - aktywny udział studenta w zajęciach i w dyskusjach opierających się na wcześniejszej lekturze tekstów (źródłowych, fragmentów artykułów i opracowań): 20% oceny końcowej; - przygotowanie prezentacji w PowerPoint na jeden z tematów z listy ćwiczeń: 20% oceny końcowej; - 10 min. wejściówka sprawdzająca wiedzę studenta po każdych odbytych ćwiczeniach: 20% oceny końcowej; - uzyskanie minimum 70% punktów z testu jednokrotnego wyboru, sprawdzającego wiedzę zdobyta w toku ćwiczeń: 40% oceny końcowej; - kontrola obecności (dopuszcza się 2 nieusprawiedliwione nieobecności w ciągu cyklu ćwiczeń). UWAGA! Studenci, którzy uzyskają 60% z aktywności, prezentacji i wejściówek do zaliczenia końcowego przystępują z gwarantowaną oceną pozytywną (3 - dostateczny). |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.