Historia Hiszpanii I

Szczegółowy zakres tematów:

1. Wstęp. Geografia Hiszpanii.

2. Dawne kultury zamieszkujące Półwysep Iberyjski: Iberowie, Celtowie, Tartessos, Baskowie, Fenicjanie, Kartagińczycy.

3. Kolonizacja rzymska.

4. Najazd plemion gockich; Królestwo Wizygotów.

5. Podbój muzułmański. Rozwój i kultura Al Ándalus.

6. Kształtowanie się pierwszych ośrodków chrześcijańskich: Asturia, Kastylia, Katalonia, Nawarra.

7. Rozpad kalifatu Kordoby; najazdy Almoravidów, Almohadów, Merynidów. Czasy rekonkwisty.

8. Królestwo Kastylii: rozwój polityczny, gospodarczy, kulturowy.

9. Alfons X Mądry; toledańska szkoła tłumaczy.

10. Królestwo Aragonii: rozwój polityczny, gospodarczy, kulturowy.

11. Królewska Para Katolicka – Izabela i Ferdynand: objęcie władzy i zjednoczenie Hiszpanii.

12. Inkwizycja hiszpańska.

13. Królewska Para Katolicka – Izabela i Ferdynand: polityka zagraniczna.

14. Początek epoki wielkich odkryć geograficznych.

W efekcie uczestnictwa w zajęciach student nauczy się następujących rzeczy:

Wiedza

• będzie umiał identyfikować poszczególne etapy pogłębionego zarysu dziejów społeczeństwa hiszpańskiego;

• będzie dysponował zestawem terminów oraz pojęć charakterystycznych dla historii i kultury tego regionu, przede wszystkim hiszpańskojęzycznych.

• będzie potrafił prawidłowo sytuować dzieje Hiszpanii w perspektywie historii powszechnej;

• K_W02: pozna podstawową terminologię nauk humanistycznych (w szczególności kulturoznawstwa i historii)

• K_W03: pozna elementarną terminologię używaną w opisie kultury i historii, rozumie jej źródła oraz zastosowania

• K_W09: posiądzie podstawową wiedzę o procesach i faktach z historii Półwyspu Iberyjskiego w kontekście historii światowej

• K_W13: posiądzie podstawową wiedzę niezbędną w profesjonalnej analizie procesów kulturowych i historycznych w obszarze Półwyspu Iberyjskiego

Umjiejętności

• będzie umiał objaśniać poszczególne zjawiska i procesy zachodzące na Półwyspie Iberyjskim na przestrzeni wieków, a także tłumaczyć ich konsekwencje;

• będzie mógł wykorzystywać posiadany aparat pojęciowy w dalszych studiach nad tematem historii Hiszpanii;

• K_U01: będzie potrafił - z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów - wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje

• K_U06: posiądzie umiejętność merytorycznego argumentowania, z wykorzystaniem poglądów innych autorów oraz formułowania wniosków

• K_U09: posiądzie umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim, z zakresu problematyki iberystycznej i zagadnień z nią związanych

Kompetencje spoleczne

• będzie umiał docenić złożoność czynników, jakie wpłynęły na ukształtowanie się społeczeństwa i narodu Hiszpanii;

• nauczy się oceniać wpływ Hiszpanii na rozwój cywilizacji zachodniej;

• będzie potrafił krytycznie podchodzić do stereotypowego obrazu Hiszpanii oraz do popularnych, zafałszowanych poglądów na jej temat.

• K_K08: wyrobi w sobie nawyk śledzenia współczesnych procesów i zjawisk zachodzących w kulturze Półwyspu Iberyjskiego

Celem zajęć jest przybliżenie studentom historii Hiszpanii od czasów prehistorycznych do okresu odkryć geograficznych, ze szczególnym uwzględnieniem procesów społecznych i kulturowych zachodzących na Półwyspie Iberyjskim. Kurs jest ukierunkowany na przedstawienie historycznie uwarunkowanej różnorodności kulturowej Hiszpanii i jej znaczenia dla formowania się społeczeństwa hiszpańskiego. Ponadto obejmuje omówienie przemian politycznych zachodzących na Półwyspie Iberyjskim w okresie średniowiecza: powstanie i upadek państwa wizygockiego, emiratu i kalifatu kordobańskiego, a także ewolucja terytorialna królestw chrześcijańskich aż do ich zjednoczenia w XV w. oraz epoki odkryć geograficznych.

Zajęcia odbywają się w trybie zdalnym i prowadzone są na platformie Zoom oraz Moodle. Uczestnicy będą otrzymywać rozmaite zadania, zarówno w trybie synchronicznym: dyskusje w podgrupach, referowanie wniosków, quizy – jak i w trybie asynchronicznym: materiały do oglądania/czytania, niedługie zadania pisemne. Planowane jest zdalne zaliczenie semestru, ale ostateczna decyzja uzależniona jest od sytuacji epidemicznej.

Lektury na semestr I oraz II:

• T. Miłkowski, P. Machcewicz, Historia Hiszpanii (I część), Ossolineum, Wrocław 2009

• J. Brouwer, Joanna Szalona. Tragiczne życie w niespokojnym czasie (fragmenty), PIW, Warszawa 1991

• J. O’Callaghan, Rekonkwista (fragmenty), Poznań 2016

• R. Collins, Hiszpania w czasach Wizygotów (fragmenty), PWN, Warszawa 2007 (cz. I)

• M. Defourneaux, Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym (fragmenty), PIW, Warszawa 1968

• Dzieje Ryksy, córki Władysława Wygnańca śląskiego, cesarzowej Hiszpanii i hrabiny Prowansyi, red. K. Maleczyński, Poznań 1933

• T. S. Dziekoński, Historya Hiszpanii podług najlepszych źródeł ułożona (fragmenty), S.H. Merzbach, Warszawa, 1852

• M. Fernández Álvarez (fragmenty),

o Izabela Katolicka, PIW, Warszawa 2007

o Cesarz Karol V, PIW, Warszawa 2003

• H. Gesztoft [red.], De Hispania Antiqua, (fragmenty),WUW, Warszawa 1990

• T. F. Hahn [red.], Anonima diarjusz peregrynacji włoskiej, hiszpańskiej i portugalskiej (fragmenty), Drukarnia A. Gojawiczyńskiego, Lwów 1935

• H. Kamen, Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku (fragmenty), Bellona, Warszawa 2008

• F. Kubiaczyk, Między wojną a dyplomacją. Ferdynand Katolicki i polityka zagraniczna Hiszpanii w latach 1492-1516 (fragmenty), Universitas, Kraków 2010

• M. Maciejowski, Rzymski podbój Hiszpanii (218-178 przed Chr.). Aspekty polityczne, militarne i społeczne (fragmenty), Napoleon V, Oświęcim 2012

• K. Mirgos (red.), Baskijska historia, baskijskie historie (wybrane), Poznań - Gniezno 2014

• G. Makowiecka, Po drogach polsko-hiszpańskich (fragmenty), Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984

• M. Malinowski, Społeczeństwo Kordoby w czasach Kolumba, inkwizycji i rekonkwisty (fragmenty), Toruń 2000

• R. Menocal, Ozdoba świata. Jak muzułmanie, żydzi i chrześcijanie tworzyli kulturę tolerancji w średniowiecznej Hiszpanii (fragmenty), WUJ, Kraków 2006

• C. Nooteboom, Drogi do Santiago (fragmenty), Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2007

• M. Potok, Kim jest Cyd? Historia - literatura - przekład, "Pamiętnik Literacki", 98/2, 2007

• H. Rawlings, Inkwizycja hiszpańska, WUJ, Kraków 2009 (bez rozdziału 1)

• C. Rojas, Burbonowie pozbawieni tronu (rozdział o Karolu IV), Universitas, Kraków 2001

• S. Runciman, Nieszpory sycylijskie (fragmenty), Wrocław 2007

• R. Skowron, Dyplomaci polscy w Hiszpanii w XVI i XVII wieku (fragmenty), Kraków 1997

• M. Wilczyński, Królestwo Swebów – regnum in extremitate mundi (fragmenty), Kraków 2011

Literatura pomocnicza:

• M. Tuñón de Lara (red.), Historia Hiszpanii, Universitas, Kraków 1999 i następne wydania

• J. Kieniewicz, Hiszpania w zwierciadle polskim, Novus Orbis, Gdańsk 2001

• G. Parker, Filip II (fragmenty), PIW, Warszawa 1985

Celem zajęć jest przybliżenie studentom historii Hiszpanii od czasów prehistorycznych do okresu odkryć geograficznych, ze szczególnym uwzględnieniem procesów społecznych i kulturowych zachodzących na Półwyspie Iberyjskim. Kurs jest ukierunkowany na przedstawienie historycznie uwarunkowanej różnorodności kulturowej Hiszpanii i jej znaczenia dla formowania się społeczeństwa hiszpańskiego. Ponadto obejmuje omówienie przemian politycznych zachodzących na Półwyspie Iberyjskim w okresie średniowiecza: powstanie i upadek państwa wizygockiego, emiratu i kalifatu kordobańskiego, a także ewolucja terytorialna królestw chrześcijańskich aż do ich zjednoczenia w XV w. oraz epoki odkryć geograficznych.

Zajęcia odbywają się w trybie zdalnym i prowadzone są na platformie Zoom oraz Moodle. Uczestnicy będą otrzymywać rozmaite zadania, zarówno w trybie synchronicznym: dyskusje w podgrupach, referowanie wniosków, quizy – jak i w trybie asynchronicznym: materiały do oglądania/czytania, niedługie zadania pisemne. Planowane jest zdalne zaliczenie semestru, ale ostateczna decyzja uzależniona jest od sytuacji epidemicznej.

Lektury na semestr I oraz II:

• T. Miłkowski, P. Machcewicz, Historia Hiszpanii (I część), Ossolineum, Wrocław 2009

• J. Brouwer, Joanna Szalona. Tragiczne życie w niespokojnym czasie (fragmenty), PIW, Warszawa 1991

• J. O’Callaghan, Rekonkwista (fragmenty), Poznań 2016

• R. Collins, Hiszpania w czasach Wizygotów (fragmenty), PWN, Warszawa 2007 (cz. I)

• M. Defourneaux, Życie codzienne w Hiszpanii w wieku złotym (fragmenty), PIW, Warszawa 1968

• Dzieje Ryksy, córki Władysława Wygnańca śląskiego, cesarzowej Hiszpanii i hrabiny Prowansyi, red. K. Maleczyński, Poznań 1933

• T. S. Dziekoński, Historya Hiszpanii podług najlepszych źródeł ułożona (fragmenty), S.H. Merzbach, Warszawa, 1852

• M. Fernández Álvarez (fragmenty),

o Izabela Katolicka, PIW, Warszawa 2007

o Cesarz Karol V, PIW, Warszawa 2003

• H. Gesztoft [red.], De Hispania Antiqua, (fragmenty),WUW, Warszawa 1990

• T. F. Hahn [red.], Anonima diarjusz peregrynacji włoskiej, hiszpańskiej i portugalskiej (fragmenty), Drukarnia A. Gojawiczyńskiego, Lwów 1935

• H. Kamen, Imperium hiszpańskie. Dzieje rozkwitu i upadku (fragmenty), Bellona, Warszawa 2008

• F. Kubiaczyk, Między wojną a dyplomacją. Ferdynand Katolicki i polityka zagraniczna Hiszpanii w latach 1492-1516 (fragmenty), Universitas, Kraków 2010

• M. Maciejowski, Rzymski podbój Hiszpanii (218-178 przed Chr.). Aspekty polityczne, militarne i społeczne (fragmenty), Napoleon V, Oświęcim 2012

• K. Mirgos (red.), Baskijska historia, baskijskie historie (wybrane), Poznań - Gniezno 2014

• G. Makowiecka, Po drogach polsko-hiszpańskich (fragmenty), Wydawnictwo Literackie, Kraków 1984

• M. Malinowski, Społeczeństwo Kordoby w czasach Kolumba, inkwizycji i rekonkwisty (fragmenty), Toruń 2000

• R. Menocal, Ozdoba świata. Jak muzułmanie, żydzi i chrześcijanie tworzyli kulturę tolerancji w średniowiecznej Hiszpanii (fragmenty), WUJ, Kraków 2006

• C. Nooteboom, Drogi do Santiago (fragmenty), Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2007

• M. Potok, Kim jest Cyd? Historia - literatura - przekład, "Pamiętnik Literacki", 98/2, 2007

• H. Rawlings, Inkwizycja hiszpańska, WUJ, Kraków 2009 (bez rozdziału 1)

• C. Rojas, Burbonowie pozbawieni tronu (rozdział o Karolu IV), Universitas, Kraków 2001

• S. Runciman, Nieszpory sycylijskie (fragmenty), Wrocław 2007

• R. Skowron, Dyplomaci polscy w Hiszpanii w XVI i XVII wieku (fragmenty), Kraków 1997

• M. Wilczyński, Królestwo Swebów – regnum in extremitate mundi (fragmenty), Kraków 2011

Literatura pomocnicza:

• M. Tuñón de Lara (red.), Historia Hiszpanii, Universitas, Kraków 1999 i następne wydania

• J. Kieniewicz, Hiszpania w zwierciadle polskim, Novus Orbis, Gdańsk 2001

• G. Parker, Filip II (fragmenty), PIW, Warszawa 1985