Współczesna hiszpańskojęzyczna literatura dziecięca

fakultatywne

Znajomość języka hiszpańskiego na poziomie osiąganym po ukończeniu II roku studiów I stopnia; znajomość podstawowych pojęć z zakresu literaturoznawstwa.

Kurs specjalizacyjny przeznaczony dla studentów III roku studiów I stopnia iberystyki (specjalność hiszpańska). Przedmiotem zajęć jest przegląd wybranych zagadnień dotyczących współczesnej teorii i krytyki literatury dziecięcej, a także odniesienie ich do przykładowych hiszpańskojęzycznych tekstów dla dzieci i młodzieży. Omówione zostaną m.in. następujące zagadnienia: definicja literatury dziecięcej; problem podwójnego odbiorcy; “adultcentrism”; ideologia w tekstach dla dzieci; relacja między słowem, obrazem i projektem graficznym książki; tabu w literaturze dziecięcej; koncepcja retromanii itd.

Kurs przeznaczony jest przede wszystkim dla osób, które chciałyby rozwijać umiejętność analizy i interpretacji tekstów literatury dziecięcej i młodzieżowej oraz wpisania ich w szerszy kontekst kultury popularnej. Celem zajęć jest rozwinięcie kompetencji krytyczno-literackich studentów i zapoznanie ich z podstawowymi pojęciami i kluczowymi kategoriami związanymi z głównymi prądami we współczesnych badaniach literaturoznawczych nad tekstami dziecięcymi.

Zajęcia składać się będą z krótkiego wstępu, omówienia tekstów teoretycznych (hiszp. i ang.) i dyskusji na temat wybranych kontekstowo książek dla dzieci i młodzieży z kręgu kultury hiszpańskojęzycznej z zastosowaniem opracowanych wcześniej teorii. Proponowane w ramach kursu lektury to grupa zróżnicowanych tematycznie tekstów napisanych przez autorów pochodzących z różnych regionów Hiszpanii i Ameryki Łacińskiej (m.in. Katalonii, Chile i Argentyny). Omawianej pozycji czasem towarzyszyć będą dobrane kontekstowo inne teksty kultury popularnej z różnych kręgów kulturowych, w tym kultury polskiej czy anglosaskiej.

Program kursu obejmuje następujące tematy (podane zagadnienia są ogólnym zarysem problematyki, która poruszona będzie na zajęciach):

I. Próby zdefiniowania przedmiotu badań

1. Enigmatyczne dzieciństwo

2. Różne spojrzenia na definicję literatury dziecięcej i młodzieżowej

3. Aspekt ideologiczny książek dla dzieci

4. Czytelnik literatury dziecięcej i młodzieżowej: dziecko jako Inny, koncepcja podwójnego odbiorcy i “adultcentrism”

II. Części składowe książki dla dzieci

1. Słowa: uproszczone czy wymagające?

2. Projekt graficzny i redakcja

3. Ilustracje

III. Kwestionowanie czytelniczych schematów

1. Tematy tabu w literaturze dziecięcej

2. Postmodernistyczne dzieciństwo i metafikcja w literaturze dziecięcej i młodzieżowej

3. Lektura nostalgiczna: dorośli czytelnicy literatury dziecięcej

Przykładowa literatura podmiotu:

• Antoniorrobles (1931). Automóviles audaces que de morir son capaces. En: “Cuentos de los juguetes vivos” (pp. 15-35). Compañía Íbero-Americana de Publicaciones: Madrid.

• Boselli, A. (2016).“Los indomables pensamientos del Señor O”. Buenos Aires: Adriana Hidalgo.

• Frankel, Y. (2015 [2014]).“A simple vista”. Santiago, Chile: Amanuta.

• Ordóñez, M. (2017 [1995]). “Una niña mala”. Bogotá: El salmón editores.

• Ramos Revillas, A. (2016). “Yo te pego, tú me pegas”. México: 3 abejas.

• Sancia, M. (2009).“Breves historias de animales sabrosos, engreídos, enamorados, malditos, venenosos, enlatados, tristes, cobardes, crueles, espinosos… (y otras historias)”. Buenos Aires: Sudamericana.

• Sierra i Fabra, J. (2009 [2005]). “Una [estupenda] historia de dragones y princesas [más o menos]”. Madrid: Santillana Ediciones Generales.

Przykładowa literatura przedmiotu:

• Cheetham, D. (2013). Audience in Children's Literature. “English Literature and Language”, 49, 19-30.

• Colomer T. (2002). Ver y leer: historias a través de dos códigos. En: “Siete llaves para valorar las historias infantiles” (pp. 19-36). Madrid: Fundación Germán Sánchez Ruipérez.

• Dorfman, A. (1973). “Inocencia y neocolonialismo: un caso de dominio ideológico en la literatura infantil. En: Ideología y medios de comunicación”. Santiago: Amorrortu Editores.

• García Única, J. (2017). Ecocrítica, ecologismo y educación literaria: una relación problemática. “Revista Interuniversitaria de Formación del Profesorado”, 31(3), 79-90.

• Kümmerling-Meibauer, B. (ed.) (2018). “The Routledge Companion to Picturebooks”. New York, NY & London: Routledge.

• Ngai, S.(2012).“Our Aesthetic Categories: Zany, Cute, Interesting”. Harvard.

• Nikolajeva, M. (2010). The Identification Fallacy: Perspective and Subjectivity in Children’s Literature. En: M. Cadden (ed.),“Telling Children's Stories: Narrative Theory and Children's Literature”(pp. 187-208). Lincoln: University of Nebraska Press.

• Silva-Díaz Ortega, M. C. (2005). “Libros que enseñan a leer: álbumes metaficcionales y conocimiento literario”. Barcelona: Universitat Autònoma de Barcelona.

• Tabernero Sala, R. (2005). Aproximación al ámbito del estudio. En:“Nuevas y viejas formas de contar. El discurso narrativo infantil en los umbrales del siglo XXI” (pp. 21–56). Zaragoza: Prensas Universitarias de Zaragoza.

Efekty uczenia się:

• Wiedza: Student zna specyfikę metodologicznego podejścia do analizy literatury dziecięcej i młodzieżowej; zna terminologię z zakresu krytyki literatury dziecięcej i młodzieżowej, przede wszystkim iberystycznej, i najważniejszych badaczy z tej dziedziny (K_W02, K_W03). Rozumie zjawiska związane z książką dla dzieci i młodzieży i potrafi wpisać je w szerszy kontekst hiszpańskojęzycznej kultury popularnej (K_W04, K_W05), a także porównać je z trendami na gruncie innych kultur, m.in. polskiej.

• Umiejętności: Student zdobywa umiejętność definiowania koncepcji kluczowych dla współczesnych badań literaturoznawczych nad tekstami dziecięcymi (K_U07), a także przeprowadzenia krytycznej analizy tekstu literackiego i osadzenia go w kontekście metodologicznym (K_U03), co pozwala na sformułowanie oryginalnych i samodzielnych wniosków i refleksji na temat współczesnej dziecięcej kultury popularnej (K_U02).

• Kompetencje społeczne: Student jest gotów do pracy w grupie i pełnienia w niej różnych funkcji (K_K02). Posiada kompetencje umożliwiające mu śledzenie współczesnych trendów w hiszpańskojęzycznej kulturze popularnej (K_K04).

Zaliczenie z oceną, na którą składają się: obecność, przygotowanie do zajęć i aktywne uczestnictwo w zajęciach.

Warunkiem zaliczenia całości przedmiotu jest uzyskanie co najmniej 70% punktów sumarycznych za wszystkie elementy zaliczenia.

Skala ocen: 3.0 dostateczny (70–75%), 3.5 dostateczny plus (76–81%), 4.0 dobry (82–87%), 4.5 dobry plus (88–93%), 5.0 bardzo dobry (94–100%).

-