Trauma wojny w XX i XXI w: literatura, historia i psychologia

obowiązkowe

Celem kursu będzie analiza traumatycznego wpływu wojen XX i XXI wieku na psychikę oraz wyobraźnię subiektywną i zbiorową. W świetle tych ram przeanalizowane zostaną sposoby przedstawienia szoku wywołanego wojną w literaturze (zarówno z perspektywy włoskiej, jak i europejskiej), identyfikując zarówno specyfikę twórczości artystycznej, jak i jej możliwe powiązania z kategoriami oferowanymi przez analizę psychologiczną i psychoanalityczną doświadczenia traumy.

: Kurs będzie dotyczył traumatycznych skutków, jakie wydarzenia wojenne wywierają w kulturze XX i XXI wieku zarówno na jednostki, jak i na społeczności. Po przedstawieniu narodzin teoretycznej koncepcji traumy od końca XIX do początku XX wieku oraz jej rozwoju głównie w związku z dwiema wojnami światowymi, zostaną omówione badania z zakresu psychologii i psychoanalizy oraz literatury. W obrębie twórczości literackiej zostanie ukazane historyczne, artystyczne i etyczne znaczenie dzieł, które, zawieszone między koniecznością a niemożliwością, starają się pokazywać doświadczenie traumy. Zobaczymy zatem, jak w literaturze włoskiej i europejskiej wydarzenia wojenne, ich historia i długotrwałe szokujące skutki są umieszczane w centrum artystycznego tworzenia dzieł wielu autorów: od Malapartego do D'Arriga i Occhiata, od Gaddy do Becketta, od Bachmann do Rosselli, od Leviego do Celana, od Schmidta do Kristof.

G. Alfano, Ciò che torna. Gli effetti della guerra nella letteratura italiana del Novecento, Firenze 2014; G. Frasca, La scimmia di Dio. L’emozione della guerra mediale, Genova 1996; H. van der Heide, T Montone (a cura di), Sessant’anni dopo. L’ombra della seconda guerra mondiale sulla letteratura del dopoguerra, Bologna 2006; C. Lash, L' io minimo. La mentalità della sopravvivenza in un'epoca di turbamenti, Milano 2004; P. V. Mengaldo, La vendetta e il racconto, Torino 2004; C. Miglio, Vita a fronte. Saggio su Paul Celan, Macerata 2005; CU. Rossi, Un secolo di fuoco. Introduzione alla letteratura di guerra del Novecento, Roma 2008, C. Mucci, Il trauma da Freud alla Shoah, Roma 2008; M.P. De Paulis (a cura di), Dire i traumi dell’Italia del Novecento. Dall’esperienza alla creazione letteraria e artistica, Firenze 2020.

Wiedza: absolwent zna i rozumie

K_W01 w sposób pogłębiony powiązania filologii włoskiej z innymi dyscyplinami nauk humanistycznych, w

tym przede wszystkim nauki o sztuce, nauki o kulturze i religii;

K_W02, w sposób pogłębiony wybrane aspekty historii literatury i języka włoskiego;

K_W03 w sposób pogłębiony wybrane aspekty historyczne, społeczne i kulturowe Włoch.

Umiejętności: absolwent potrafi

K_U01 przeprowadzić pogłębioną analizę dzieła literackiego z zastosowaniem zróżnicowanych metod.

Kompetencje społeczne: absolwent jest gotów do

K_K04 uczestniczenia w życiu kulturalnym, odpowiedzialnego wypełniania zobowiązań społecznych.

- obecność na zajęciach (maksymalnie 3 nieobecności);

- prezentacja wybranego zagadnienia podczas zajęć;

- egzamin pisemny.