Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Problemy opisu polskiej składni

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3322-POPS-OG
Kod Erasmus / ISCED: 09.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Problemy opisu polskiej składni
Jednostka: Katedra Lingwistyki Formalnej
Grupy: Przedmioty ogólnouniwersyteckie humanistyczne
Przedmioty ogólnouniwersyteckie Katedry Lingwistyki Formalnej
Przedmioty ogólnouniwersyteckie na Uniwersytecie Warszawskim
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

ogólnouniwersyteckie

Skrócony opis:

Konwersatorium poświęcone jest wybranym problemom opisu polskiej składni, ze szczególnym uwzględnieniem tych aspektów, które stanowią współcześnie temat intensywnych badań zarówno materiałowych, jak i teoretycznych, jak również źródło sporów i dyskusji między badaczami. Wspólnie spróbujemy zaproponować różne możliwości analizy konkretnych wyrażeń i tekstów, sprawiających kłopoty nie tylko z punktu widzenia tzw. składni tradycyjnej.

Pełny opis:

Konwersatorium poświęcone jest wybranym problemom opisu polskiej składni, ze szczególnym uwzględnieniem tych aspektów, które stanowią współcześnie temat intensywnych badań zarówno materiałowych, jak i teoretycznych, jak również źródło sporów i dyskusji między badaczami. Wspólnie spróbujemy zaproponować różne możliwości analizy konkretnych wyrażeń i tekstów, sprawiających kłopoty nie tylko z punktu widzenia tzw. składni tradycyjnej.

Na zajęciach poruszone zostaną między innymi następujące zagadnienia:

1. „Wyraz”, czyli…? Z czego zbudowane są zdania?

2. Oddziaływania formalne w obrębie zdania polskiego, czyli jak elementy zdania przystosowują się do siebie: problemy akomodacji form.

3. Zjawisko walencji: na pograniczu składni i semantyki; jak ustalać miejsca walencyjne otwierane przez predykaty; jak odróżnić argument od modyfikatora i czy to rozróżnienie jest konieczne.

4. Czym są partykuły i metapredykaty? O hierarchii leksemów: składnia i ponad składnią.

5. Intensyfikatory, relatory, dopowiedzenia… Skąd się bierze podział na tzw. „części mowy”? Kryterium składniowe podziału leksemów na klasy.

6. „Wakacje wakacjami, a zajęcia już jutro”, czyli co się stało z czasownikiem? Nieczasownikowe jednostki wypowiedzeniotwócze.

7. Czy w języku polskim występują klasyfikatory, czyli jak liczymy to, co niepoliczalne.

8. Próby formalizacji polskiej składni.

Literatura:

Bednarek A., 1994: Leksykalne wykładniki parametryzacji świata. Toruń.

Bogusławski A., 1976: O zasadach rejestracji jednostek języka. W: „Poradnik Językowy” VIII, s. 356-364.

Bogusławski A., 1988b: Preliminaria gramatyki operacyjnej. W: „Polonica” XIII, s. 163-223.

Danielewiczowa M., 2010: Schematy składniowe – podstawowe kwestie metodologiczne. W: „Poradnik Językowy”, nr 3, s. 5-27.

Danielewiczowa M., 2012: W głąb specjalizacji znaczeń. Przysłówkowe metapredykaty atestacyjne.

Danielewiczowa M., 2017: Argumenty i modyfikatory – głos w dyskusji. W: „Linguistica Copernicana”, nr 14, s. 55-70.

Dobaczewski Adam., 2013: Repetycja składnika jako produkt operacji semantycznej, Prace Filologiczne 64.

Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia. 1984. Warszawa.

Grochowski M., 1986: Polskie partykuły: Składnia, semantyka, leksykografia. Wrocław.

Grzegorczykowa R., 2011: Wykłady z polskiej składni. Warszawa.

Klemensiewicz Z., 1963: Zarys składni polskiej, Warszawa (lub wyd. następne).

Przepiórkowski A., 2017: Argumenty i modyfikatory w gramatyce i słowniku. Warszawa.

Patejuk A., Przepiórkowski A., 2017: POLFIE – współczesna gramatyka formalna języka polskiego. W: „Poradnik Językowy”, nr 1, s. 47-63.

Saloni M., Świdziński M., 1985: Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. I., Wyd. Uniwersytetu warszawskiego, s. 278; wyd. II, PWN, Warszawa.

Słownik gniazdowy partykuł polskich, 2014, Kraków.

Wajszczuk J., 1997: System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu. Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.

Wajszczuk J., 2005: O metatekście. Warszawa: Katedra Lingwistyki Formalnej UW.

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu kursu student:

- potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia składni i umie zilustrować je odpowiednio dobranymi przykładami;

- zna procedurę wyodrębnienia jednostek języka i potrafi ją stosować;

- samodzielnie analizuje zdania języka polskiego, zarówno w aparacie formalno-powierzchniowym, jak i zgodnie z założeniami składni semantycznej;

- wie, czym jest poziom metajęzykowy i podaje przykłady wyrażeń tego poziomu;

- zna procedurę podziału jednostek na części mowy według kryterium składniowego i potrafi uzasadnić przynależność danego wyrażenia do określonej klasy.

Metody i kryteria oceniania:

aktywność na zajęciach, prace domowe, kolokwium

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)