Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Prawo jako przedmiot analizy socjologicznej

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 3502-FAKL40-LIC
Kod Erasmus / ISCED: 14.2 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0314) Socjologia i kulturoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Prawo jako przedmiot analizy socjologicznej
Jednostka: Instytut Socjologii
Grupy: Fak. konwersatoria 30 h (semestr letni)
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Rodzaj przedmiotu:

fakultatywne

Założenia (opisowo):

Pierwszeństwo przyjęć dla studentów modułu „Problemy społeczne i sprawy publiczne” oraz „Polityka i demokracja”


Znajomość podstawowych orientacji teoretycznych w socjologii. Mile widziana bierna znajomość języka angielskiego.


Kryteria doboru w przypadku nadwyżki chętnych: List motywacyjny

Tryb prowadzenia:

zdalnie

Skrócony opis:

Prawo stanowi obiekt zainteresowania socjologii od momentu powstania dyscypliny. Prawo jako zjawisko społeczne może być rozumiane różnorako (zestaw norm zwyczajowych, przepisy prawne, normy pozaustawowe, normy moralne, akty performatywne, pewne stany rzeczy, umowy między stronami), co wpływa na konieczność wielostronnego podejścia do tego zagadnienia na gruncie nauk społecznych.

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentów i studentek z perspektywami teoretycznymi i konkretnymi przykładami analiz prawa na gruncie socjologii. Proponowane lektury uwzględniają zarówno wymiar teoretyczny (analiza podejść teoretycznych), jak i praktyczny (analiza konkretnych zagadnień prawnych w perspektywie socjologicznej, np. obywatelskiego nieposłuszeństwa).

Pełny opis:

Zajęcia mają na celu zapoznanie studentek i studentów z wybranymi sposobami rozumienia i analizy prawa na gruncie socjologii, a także odniesienie analizowanych koncepcji do praktycznych pytań i dylematów związanych z funkcjonowaniem prawa jako mechanizmu regulacji życia zbiorowego.

Analizę sposobów rozumienia zjawiska prawa w socjologii rozpoczniemy od przedyskutowania koncepcji zaliczanych dziś do klasycznych – autorstwa między innymi Emila Durkheima, Maxa Webera i Karola Marksa. Następnie omówione zostaną takie wpływowe koncepcje z zakresu socjologii prawa jak koncepcja pola prawnego Pierre’a Bourdieu, Foucaultowska koncepcja prawa jako dyskursu władzy, feministyczna teoria prawa, psychoanalityczne podejście do prawa czy podejście uwzględniające rolę emocji w procesie tworzenia i stosowania prawa.

Ponadto analizie poddane zostaną teksty podejmujące z perspektywy socjologiczno-prawnej praktyczne, kontrowersyjne zagadnienia związane z funkcjonowaniem prawa, aktualne zarówno w przeszłości, jak i współcześnie. Obejmują one m.in. kwestię oporu wobec władzy ustanawiającej i stosującej prawo, spory wokół idei państwa prawnego, dylematy etyczne związane ze stosowaniem prawa, prawne aspekty migracji i uchodźstwa, czy dopuszczalność pornografii.

Literatura:

Poniżej lista orientacyjna. Szczegółowa lista lektur zostanie podana na początkowych zajęciach, z uwzględnieniem zainteresowań uczestników.

Kathryn Abrams i Hila Keren. 1997. Who’s afraid of Law and Emotions? “Minnesota Law Review”.

Seyla Benhabib. 2015. Prawa Innych. Przybysze, rezydenci, obywatele. Przeł. Michał Filipczuk. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, rozdział 3: Prawo ludów, sprawiedliwość dystrybutywna i zjawisko migracji.

Pierre Bourdieu. 1987. The Force of Law: Toward a Sociology of the Juridical Field. “The Hastings Law Journal” 38: 814-853.

Roger Cotterrell. The Sociology of Law, rozdz. Legality and Legitimacy (fragment przetłumaczony).

Kimberle Crenshaw. 1991. Mapping the Margins: Intersectionality, Identity Politics, and Violence against Women of Color. “Stanford Law Review” (43) 6: 1241–1299.

Ronald Dworkin. Biorąc prawa poważnie, rozdz. VIII. Obywatelskie nieposłuszeństwo. Warszawa: PWN.

Michel Foucault. 2011. Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Przeł. Tadeusz Komendant. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.

Michel Foucault. 2017. Bezpieczeństwo, terytorium, populacja. Przeł. Michał Herer. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jacek Hołówka. 2011. Dylematy etyczne w wymiarze sprawiedliwości - niewinnie skazani, w: E. Łojko, M. Dziurnikowska-Stefańska (red.) Wartości a sukces zawodowy prawników: granice kompromisu?

Immanuel Kant. 1995. O wiecznym pokoju. Zarys filozoficzny. Przeł. Feliks Przybylak. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Pierre Legendre. 1997. Law and the Unconscious. Palgrave Macmillan.

Pierre Legendre. 2011. Zbrodnia kaprala Lortiego. Przeł. Anastazja Dwulit. Warszawa: Wydawnictwo Sic.

Catharine McKinnon. 1989. Toward a Feminist Theory of the State, Cambridge, MA: Harvard University Press.

Giovanni Sartori. 1994. Teoria demokracji, rozdz. Wolność i prawo. Warszawa: PWN.

Henry David Thoreau. 2016. Civil Disobedience. Peterborough: Broadview Press Ltd.

Jan Winczorek. 2011. Czy istnieje etyka prawnicza? Kilka uwag ze stanowiska socjologicznej teorii norm. w: Hubert Izdebski, Paweł Skuczyński (red.) Etyka prawnicza: stanowiska i perspektywy. Warszawa: LexisNexis.

Efekty uczenia się:

K_W02 posiada pogłębioną wiedzę o miejscu socjologii w systemie nauk, w tym o jej możliwych zastosowaniach na gruncie innych dyscyplin

K_W03 ma świadomość istnienia sporów teoretycznych i metodologicznych prowadzonych we współczesnej socjologii, jest refleksyjny i krytyczny wobec różnych stanowisk

K_W04 posiada pogłębioną wiedzę o strukturach, wybranych instytucjach społecznych i ich wzajemnych relacjach

K_W06 jest refleksyjny i krytyczny wobec problemu zróżnicowania społecznego i nierówności społecznych

K_W18 posiada pogłębioną wiedzę o wybranych instytucjach i organizacjach odpowiedzialnych za transmisję norm i reguł w społeczeństwie takich jak: systemy edukacyjne, prawo, moralność, religia, itp.

K_U02 umie odróżnić interpretację socjologiczną od interpretacji przeprowadzonej na gruncie pokrewnych nauk społecznych (np. psychologii, ekonomii, itp.)

K_U17 potrafi wskazać związek przeczytanego tekstu naukowego z problemami życia społecznego i ich badaniem

Metody i kryteria oceniania:

Przygotowanie do zajęć i udział w dyskusji, prace pisemne

Liczba nieobecności podlegających usprawiedliwieniu: 2

Zasady zaliczenia poprawkowego: dodatkowe zaliczenie ustne

Do godzin przeznaczonych na zajęcia w sali (30h) należy doliczyć czas konieczny do przygotowania się do zajęć (czytanie lektur, sporządzanie notatek) – 4h oraz czas konieczny do przygotowania się do finalnego zaliczenia – 10h

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)