American New Wave Science Fiction

fakultatywne

Kurs ma na celu zapoznanie z amerykańską literaturą fantastycznonaukową z nurtu tzw. Nowej Fali z lat 60. i 70. dwudziestego wieku. Nowa Fala była nieformalnym, awangardowym ruchem literackim stanowiącym pomost pomiędzy gatunkiem science fiction a literaturą głównego nurtu, charakteryzującym się odejściem od inspiracji „twardymi” naukami czy bezkrytyczną wiarą w rozwój technologiczny na rzecz poszukiwania nowych, eksperymentalnych form do tworzenia zaangażowanej politycznie literatury spekulatywnej. W ramach kursu zapoznamy się z wybranymi opowiadaniami i powieściami amerykańskich przedstawicieli Nowej Fali, skupiając się na analizie tekstów z perspektywy społeczno-kulturowych i politycznych przemian zachodzących w tym czasie w Stanach Zjednoczonych (m.in. zjawisko kontrkultury, protesty antywojenne, ruch na rzecz praw obywatelskich, feminizm drugiej fali i rewolucja seksualna).

W odróżnieniu od wcześniejszego, techno-optymistycznego „pulpowego” okresu science fiction, pisarki i pisarze tworzący nieformalnych ruch Nowej Fali szukali inspiracji w naukach humanistycznych i społecznych (antropologia, psychologia, socjologia). Literatura nowofalowa charakteryzuje się również podważaniem normatywnych ujęć rasy, płci i seksualności, proponując krytyczną refleksję nad wpływem technologii na codzienne życie oraz mierząc się z dziedzictwem amerykańskiego imperializmu.

W ramach kursu przyjrzymy się najważniejszym tematom i problemom poruszanym w literaturze Nowej Fali, które odzwierciedlają zarówno nastroje społeczne, jak i przemiany dokonujące się w tamtym czasie w amerykańskiej kulturze i społeczeństwie. Wśród omawianych na zajęciach tematów pojawią m.in. następujące zagadnienia: ruch antywojenny, przemiany w sferze seksualności, lęki społeczne (przeludnienie, wojna nuklearna), ekologia, nowe rozumienia duchowości, narkotyki i inne substancje psychodeliczne, krytyka mass mediów. Przyjrzymy się także wpływom literatury nowofalowej z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych zarówno na późniejsze, jak i współczesne nurty literatury science fiction tworzonej w Stanach Zjednoczonych.

Będziemy czytać i analizować krótkie opowiadania i wybrane powieści kluczowych przedstawicielek i przedstawicieli amerykańskiej Nowej Fali, m.in.: Harlan Ellison, Philip K. Dick, Ursula K. Le Guin, Robert Silverberg, Samuel R. Delany, Pamela Zoline, Joanna Russ, Thomas M. Disch

Wybrana literatura krytyczna:

Bould, Mark, Andrew M. Butler, Adam Roberts and Sherryl Vint (eds.) The Routledge Companion to Science Fiction. London and New York: Routledge, 2009

Butler, Andrew W. Solar Flares. Science Fiction in the 1970s. Liverpool: Liverpool University Press, 2012

Larbalestier, Justine. The Battle of the Sexes in Science Fiction. Middletown, CT: Wesleyan University Press, 2002.

Luckhurst, Roger. Science Fition. London: Polity Press, 2005.

Merrick, Helen. The Secret Feminist Cabal: A Cultural History of Science Fiction Feminisms. Seattle, WA: Aqueduct Press, 2009.

Pearson, Wendy Gay, Veronica Hollinger and Joan Gordon (eds). Queer Universes: Sexualities and Science Fiction. Liverpool: Liverpool University Press, 2008.

Link, Eric Carl, and Gerry Canavan (eds.). The Cambridge Companion to American Science Fiction. Cambridge: Cambridge University Press, 2015.

1. WIEDZA

- posiada pogłębioną wiedzę o historii i najważniejszych tekstach Nowej Fali fantastyki z lat 60. i 70

- dostrzega dynamikę i konsekwencje przemian społeczno-kulturowych odzwierciedlających się w tekstach literackich

- jest świadom ewolucji literatury sf i jej zróżnicowania

2. UMIEJĘTNOŚCI

- potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną do analizy poszczególnych zagadnień, zjawisk i tekstów z gaturnku science fiction

- umie prawidłowo posługiwać się narzędziami krytycznymi

- potrafi przygotować krytyczne prace pisemne w oparciu o wiedzę teoretyczną i historyczno-kulturową

3. KOMPETENCJE SPOŁECZNE

- uzupełnia i udoskonala swoją wiedzę z zakresu historii kultury popularnej w Stanach Zjednoczonych

rozumie jaki wpływ miały społeczne, kulturowe i polityczne procesy na tworzenie i odbiór tekstów kultury popularnej

- jest otwarty na nowe zjawiska i idee w zakresie kultury popularnej w XX i XXI wieku

Aktywny udział w zajęciach: 20%

Krótkie wypracowania nt. zadanych lektur: 30%

Praca semestralna: 50%

Aby zaliczyć kurs student/ka musi uzyskać min. 60%.