Historia średniowieczna powszechna [3104-L2HSRPW] Semestr zimowy 2018/19
Ćwiczenia, grupa nr 6

E. Lévi-Provençal, Histoire de l’Espagne musulmane, 3 t., Maisonneuve et Larose, Paryż 1950 (wybrane zagadnienia)

P. Hitti, Dzieje Arabów, PWN, Warszawa 1969 (wybrane rozdziały)

Prowadzący będzie proponował także inne, nowsze opracowania w zależności od języków obcych, w jakich będą w stanie czytać studenci.

I. Podbój al-Andalus w najwcześniejszej tradycji historiograficznej – mity i eschatologia

Źródła: Odpowiednie rozdziały Kitāb al-ta’rīh (Księgi chronologii) ‘Abd al-Malika ibn Habiba, (ed. Jorge Aguadé, Madrid 1991) i Kitāb futūh Misr (Księgi podboju Egiptu) Ibn ‘Abd al-Hakama (ed. C. Torrey, New Haven 1922)

II. Kalifat Umajjadów w Kordobie i jego historiografia: zmiana koncepcji historii al-Andalus

Przedmowa do Kitāb qudāt bi-Qurtuba (Księgi sędziów Kordoby) al-Husaniego i wybrane jej fragmenty (ed. J. Ribera, Madrid 1914)

Ta’rīh iftitāh al-Andalus (Księga podboju al-Andalus) Ibn al-Qūtiyyi (ed. P. de Gayangos, Madrid 1868-1926, tł. D. James, Early Islamic Spain. The History of Ibn al-Qutiya, London–New York 2011)

III. Kalifat a kultura literacka al-Andalus – rywalizacja z Orientem

Źródła:

List Ibn al-Rabiba zachowany w Al-Dahīra fī mahasin ahl al-Ğazīra (Skarbcu cnót mieszkańców Półwyspu) Ibn Bassāma, t. I, s. 133-136, ed. I. ‘Abbās, Bayrut 1980

Fragmenty Risāla fī fadl al-Andalus (Traktatu o pochwale al-Andalus) Ibn Hazma (dzieło w całości zachowane w t. III Nafh al-tīb min ghusn al-Andalus al-ratib, ed. I. ‘Abbas, Bayrut 1968)

IV i V. Napięcia w łonie wielokulturowego społeczeństwa

Źródła:

Paulus Alvarus, Indiculus luminosus (PL 121, col. 513-556B) – fragmenty, ewentualnie edycja z Corpus Scriptorum Musarabicorum

VI. i VII. Rozpad kalifatu, rozkwit literatury i nostalgia za „rajem utraconym”

Źródło: Ibn Hazm, Naszyjnik gołębicy. O miłości i kochankach, tł. J. Danecki, PIW, Warszawa 1976 – fragmenty

VIII i IX. Nasilenie się Rekonkwisty i nadejście Almorawidów

Źródła: Fragmenty Al-Dahira fī mahāsin ahl al-Gazira (Skarbca cnót mieszkańców Półwyspu), Ibn Bassāma odnoszące się do Cyda, t. III, ed. I. ‘Abbās, Bejrut 1980

Fragmenty anonimowych kompilacji Ahbar magmu’a („Tradycje zebrane”, ed. E. Lafuente Alcántara, Madrid 1867, tł. D. James, A History of Early al-Andalus. The Akhbar majmu’a, London-New York 2012) i Fath al-Andalus („Podbój al-Andalus”, ed. L. Molina, Madrid 1994)

IX. i X. Czasy Almohadów i kulturowa rywalizacja al-Andalus z Afryką Północną

Źródło:

Risāla fī fadl al-Andalus (Traktat o pochwale al-Andalus) asz-Szakundiego (dzieło w całości zachowane w t. III Nafh al-tīb min ghusn al-Andalus al-ratib, ed. I. ‘Abbas, Bejrut 1968)

XI i XII. Al-Andalus – mityczna kraina przeszłości

Główne źródła:Fragmenty Dikr bilad al-Andalus (Wspomnienia miast al-Andalus), (ed. L. Molina, Madrid 1980)

XIII i XIV. Al-Andalus – mityczna kraina cudów

Źródła: al-Gharnati, Tuhfat al-albab (Podarunek dla dusz) - fragmenty

XV. Podsumowanie i zaliczenie zajęć.

Osią zajęć powinna być swobodna dyskusja ze studentami skonfrontowanymi z przykładami źródeł średniowiecznych. Prowadzący kładzie nacisk na próby samodzielnej interpretacji oraz stawiania hipotez, poparte wiedzą wyniesioną z uprzedniego przygotowania do zajęć.

Podstawowym kryterium oceny jest uczestnictwo w dyskusji i aktywność studenta na zajęciach. W kryterium tym mieści się także umiejętność pracy z prezentowanymi na zajęciach źródłami (po uprzednim zapoznaniu się z nimi i przygotowaniu do zajęć). Ze względu na charakter zajęć i rekomendowaną literaturę pewnym atutem (aczkolwiek niewymagana) będzie znajomość języka francuskiego i hiszpańskiego. Oczywiście, w żadnym razie nie jest wymagana znajomość języka arabskiego.

Dwa główne warunki zaliczenia zajęć to frekwencja oraz aktywność na zajęciach. Bez konsekwencji można opuścić dwa zajęcia, każdą kolejną nieobecność należy zaliczyć na dyżurze prowadzącego po przedstawieniu pisemnego usprawiedliwienia nieobecności. Więcej niż cztery nieobecności skutkować będą odmową zaliczenia zajęć. Brak lub niewystarczająca aktywność na zajęciach skutkować będzie odmową zaliczenia zajęć, obniżeniem oceny lub też koniecznością zdawania kolokwium zaliczeniowego na dyżurze prowadzącego.

dr M. Wilk