Historia Europy Środkowej i Bałkanów w XX wieku - wykład [3620-LC2-HESBw]
Semestr letni 2019/20
Wykład,
grupa nr 1
Przedmiot: | Historia Europy Środkowej i Bałkanów w XX wieku - wykład [3620-LC2-HESBw] |
Zajęcia: |
Semestr letni 2019/20 [2019L]
(zakończony)
Wykład [WYK], grupa nr 1 [pozostałe grupy] |
Termin i miejsce:
|
|
Terminy najbliższych spotkań:
Kliknij w datę by zobaczyć tygodniowy plan z zaznaczonym spotkaniem. |
Wszystkie zajęcia tej grupy już się odbyły - pokaż terminy wszystkich spotkań. |
Liczba osób w grupie: | 20 |
Limit miejsc: | (brak danych) |
Zaliczenie: | Egzamin |
Prowadzący: | Irena Bilińska |
Literatura: |
Literatura obowiązkowa: J. Tomaszewski, Czechy i Słowacja, Warszawa 2008. J. Kochanowski, Węgry od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997. M. Willaume, Rumunia, Warszawa 2004. P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995. M. Tanty, Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Warszawa 2003. Walkiewicz W., Jugosławia. Byt wspólny i rozpad, Warszawa 2002. Literatura pomocnicza: W. Borodziej, M. Górny, Nasza wojna. t. 1. Imperia 1912-1916, Warszawa 2014. W. Borodziej, M. Górny, Nasza wojna. t. 2. Imperia 1917-1923, Warszawa 2018. P. Eberhardt, Między Rosją a Niemcami. Przemiany narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodniej w XX w., Warszawa 1996. M. Waldenberg, Kwestie narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej. Dzieje, idee, Warszawa 1992. J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski, Historia Słowian południowych i zachodnich, Warszawa 1977. J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski, Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005, J. Pajewski, Pierwsza wojna światowa 1914-1918, Warszawa 2004. H. Batowski, Między dwiema wojnami 1919-1939: zarys historii dyplomatycznej, Kraków 2003. J. Tomaszewski, Europa Środkowo-Wschodnia 1944-1968. Powstanie, ewolucja i kryzys realnego socjalizmu, Warszawa 1992. P.R. Magocsi, G.J. Matthews, Historical Atlas of East Central Europe, Toronto 1995. |
Zakres tematów: |
1. W stronę państw narodowych. Ruchy narodowościowe pod koniec XIX w. Koncepcja Mitteleuropy. Emancypacja kobiet. P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995; J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski, Słowianie południowi i zachodni VI-XX wiek, Warszawa 2005; N. Davis, Zaginione królestwa, Kraków 2010; M. Dymarski, Konflikty na Bałkanach w okresie kształtowania się państw narodowych w XIX i na początku XX wieku, Wrocław 2010; Austrian women in the nineteenth and twentieth centuries: Cross-disciplinary perspectives, red. D. F. Good, M. Grandner, M. Jo Maynes, Oxford/Providence 1996; 2. Powstanie państw Europy Środkowej i Bałkanów. Ostanie lata I wojny światowej. Sojusznicy i wrogowie. Orędzie W. Wilsona. Upadek starego porządku. Przejmowanie władzy przez rządy narodowe. Reprezentacje państw Europy Środkowej i Bałkanów na konferencji pokojowej. Postanowienia konferencji pokojowej w Paryżu wobec państw Europy Środkowej i Bałkanów. Zawieranie lub odnawianie stosunków dyplomatycznych. J. Tomaszewski, Czechy i Słowacja, Warszawa 2008; J. Kochanowski, Węgry od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997; M. Willaume, Rumunia, Warszawa 2004; P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995; M. Tanty, Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Warszawa 2003; W. Borodziej, M. Górny, Nasza wojna. Tom 1. Imperia 1912-1916, Warszawa 2014; W. Borodziej, M. Górny, Nasza wojna. T. 2. Imperia 1917-1923, Warszawa 2018. 3. Europa Środkowa w okresie międzywojennym, granice, sytuacja polityczna. Plebiscyty i wojny o granice. Węgierska Republika Rad. Wojna Polsko-bolszewicka. Powojenne wybory i konstytucja. Sojusze bilateralne. Poszukiwanie bezpieczeństwa w strukturach polityki międzynarodowej – Mała Ententa. Mniejszości narodowe i wyznaniowe. H. Batowski, Między dwiema wojnami 1919-1939: zarys historii dyplomatycznej, Kraków 2003; J. Tomaszewski, Czechy i Słowacja, Warszawa 2008; J. Kochanowski, Węgry od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997; M. Willaume, Rumunia, Warszawa 2004; P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995; M. Tanty, Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Warszawa 2003. 4. Bałkany w okresie międzywojennym, granice, sytuacja polityczna. Nacjonalizm polityczny i gospodarczy. Konflikt serbsko-chorwacki. Problem macedoński. B. Jelavich, Historia Bałkanów, vol. I i vol. II., Kraków 2005; S. Pavlovitch, Historia Bałkanów 1804-1945, Warszawa 2010; M. Tanty, Bałkany w XX wieku. Dzieje polityczne, Warszawa 2003. 5. Sytuacja gospodarcza państw Europy Środkowej i Bałkanów. Problem z integracją ziem znajdujących się na różnym poziomie rozwoju, zrujnowanych gospodarczo, zamieszkiwanych przez mniejszości etniczne oraz przynależących przed I wojną światową do innych struktur państwowych i gospodarczych. Integracja rozbieżnych systemów prawnych, administracyjnych i monetarnych. Nowe podziały administracyjne. Rolnictwo, reforma rolna. Kryzys gospodarczy i jego konsekwencje. B. Jelavich, Historia Bałkanów, vol. I i vol. II., Kraków 2005; S. Pavlovitch, Historia Bałkanów 1804-1945, Warszawa 2010; J. Tomaszewski, Czechy i Słowacja, Warszawa 2008; J. Kochanowski, Węgry od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997; M. Willaume, Rumunia, Warszawa 2004; P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995; 6. Od demokracji do autorytaryzmu i dyktatury. Rozwiązania ustrojowe oraz ich ewaluacja. Scena polityczna. Monarchie i republiki. Polityka rewizjonistyczna państw "przegranych". Czechosłowacka demokracja sterowana. Przewrót majowy w Polsce i jego konsekwencje. Królestwo Jugosławii. Polityka Hitlera wobec Europy Środkowej i Bałkanów. Bałkańska Ententa. Stosunki z państwami sąsiednimi. H. Arendt, Korzenie totalitaryzmu (antysemityzm, nazizm, komunizm), Warszawa, 1993; T. Snyder, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, Kraków 2010. 7. II wojna światowa w Europie Środkowej. Anschluss. Konferencja w Monachium i jej konsekwencje dla Europy Środkowej. Republika Słowacka. Agresja III Rzeszy i ZSRR na Polskę. Polityka Węgrier podczas II wojny światowej. Polskie Państwo Podziemne. Narodowe Państwo Legionowe i rządy gen. Antonescu w Rumunii. Obozy nazistowskie, Holocaust. Rządy na uchodźstwie. Koncepcje federacji środkowoeuropejskiej. T. Snyder, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, Kraków 2010. J. Tomaszewski, Czechy i Słowacja, Warszawa 2008; J. Kochanowski, Węgry od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997; M. Willaume, Rumunia, Warszawa 2004; P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995; 8. II wojna światowa na Bałkanach. Idea neutralności Jugosławii. Samorządna prowincja Chorwacji. Polityka Włoch wobec Albanii. Rozbiór Jugosławii. Serbia Nedicia. Ruch oporu. Josip Broz Tito. Niezależne Państwo Chorwackie. Obozy koncentracyjne, eksterminacja mniejszości. Bułgaria w czasie II wojny światowej. Powojenne migracje. W. Felczak, T. Wasilewski, Historia Jugosławii, Wrocław 1985; S. Pavlovitch, Historia Bałkanów 1804-1945, Warszawa 2010; M. Glenny, The Balkans 1804-1999. Nationalism, war and the Great Powers, London 2009; B. Jelavich, Historia Bałkanów, vol. I i vol. II., Kraków 2005; 9. Przejmowanie władzy przez komunistów. Postanowienia konferencji pokojowych: Teheran, Jałta, Poczdam. Komunistyczne struktury partyjne podczas II wojny światowej. Wybory i referenda. "Epoka słowiańska". Nacjonalizacja przemysłu. Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych "Kominform". Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Zimna wojna. Polityka niezależności Josipa Broz Tity i jej konsekwencje dla Jugosławii oraz krajów bloku sowieckiego. J. Tomaszewski, Europa Środkowo-Wschodnia 1944–1968. Powstanie, ewolucja i kryzys realnego socjalizmu, Warszawa 1992; Dennis P. Hupchick, The Balkans: from Constantinople to Communism, New York 2004; 10. Stalinizm w Europie Środkowej i na Bałkanach. Indoktrynacja społeczeństw. Komunistyczny aparat represji. Obozy pracy. Gospodarka planowa. Kult jednostki. Procesy pokazowe. Rytuały państwowe. Centralizacja życia społecznego. Walka z Kościołem katolickim. Socrealizm. M. J. Zacharias, Komunizm, federacja, nacjonalizmy. System władzy w Jugosławii 1943 – 1991. Powstanie, przekształcenia, rozkład, Warszawa 2004; T. Torańska, Oni, Warszawa 1985; 11. Zrywy robotnicze i polityczne w Europie Środkowej. Poznański Czerwiec. Powstanie Węgierskie 1956. Praska Wiosna. Polska 1970, 1976. J. Tomaszewski, Europa Środkowo-Wschodnia 1944–1968. Powstanie, ewolucja i kryzys realnego socjalizmu, Warszawa 1992; J. Karwat, J. Tischler, 1956. Poznań – Budapeszt, Warszawa 2006; 12. Lata 80-te na Bałkanach. Jugosławia i Albania. Bułgaria i Rumunia. Kryzys gospodarczy. Tendencje nacjonalistyczne i niepodległościowe. Konflikt serbsko-albański w Kosowie. M. J. Zacharias, Komunizm, federacja, nacjonalizmy. System władzy w Jugosławii 1943 – 1991. Powstanie, przekształcenia, rozkład, Warszawa 2004; 13. Upadek "państw demokracji ludowej". Ruchy helsińskie. "Siła bezsilnych". Solidarność, "samoograniczająca się rewolucja". Stan wojenny w Polsce. Rola Kościoła. Polski Okrągły Stół. Częściowo wolne wybory 4 czerwca 1989 r. Trójkątny Stół na Węgrzech. Aksamitna rewolucja. Upadek Muru Berlińskiego Krwawe zajścia w Rumunii. V. Havel, Siła bezsilnych i inne eseje, Warszawa 2011; J. Tischner, Etyka Solidarności. Homo sovieticus, Kraków 2005; A. Michnik, Kościół. Lewica. Dialog, Warszawa 1977; J. Tomaszewski, Czechy i Słowacja, Warszawa 2008; J. Kochanowski, Węgry od ugody do ugody 1867-1990, Warszawa 1997; M. Willaume, Rumunia, Warszawa 2004; P. S. Wandycz, Cena wolności, Kraków 1995; 14. Wojna na Bałkanach Rozpad Związku Komunistów Jugosławii. Wolne wybory. Federacja. Rozpad kraju. Konflikt o charakterze narodowym, politycznym, terytorialnym, religijnym. Działania wojenne. Czystki etniczne. Działania Wspólnoty Europejskiej, ONZ, NATO oraz innych podmiotów politycznych wspierających poszczególne strony konfliktu. Konfederacja Serbia i Czarnogóra. W. Walkiewicz, Jugosławia. Byt wspólny i rozpad, Warszawa 2002. M. Glenny, The Balkans 1804-1999. Nationalism, war and the Great Powers, London 2009; R. D. Kaplan, Bałkańskie upiory. Podróż przez historię, Wołowiec 2015; I. Ćolović, Polityka symboli: eseje o antropologii społecznej, Kraków 2001. |
Metody i kryteria oceniania: |
WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU: – opracowanie prezentacji na temat polityki pamięciowej w jednym z wielokulturowych miast regionu - aktywny udział w zajęciach – test końcowy. Stosowana jest standardowa skala ocen. Kryteria oceny: 60% możliwych do uzyskania punktów: ocena dst 70% punktów: ocena plus dst 80 % punktów: ocena db 90% punktów: ocena bdb 95% punktów: ocena bdb z wyróżnieniem |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.