Archiwistyka. Historia form kancelaryjnych [3104-M3SA-HFK] Semestr zimowy 2020/21
Konwersatorium, grupa nr 1

Do pierwszej części prowadzonej przez Jacka Kordela

Podręczniki:

Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015

K. Maleczyński, M. Bielińska, A. Gąsiorowski, Dyplomatyka wieków średnich , Warszawa 1971

J. Szymański, Nauki pomocnicze historii , wyd. IV, Warszawa 1983 lub późniejsze wydania

Przygotowując się do zajęć proszę o przeczytanie odpowiedniej partii podręcznika do dyplomatyki staropolskiej. Część wskazanych niżej lektur czytać będziemy wspólnie, niektóre z nich stanowić będą przedmiot krótkich, kilkuminutowych referatów. Sylabus nie uwzględnia tekstów źródłowych, które dobrane zostaną przy uwzględnieniu zainteresowań i językowych możliwości uczestników zajęć. Wymagana znajomość języka łacińskiego, umożliwiająca pracę z tekstem.

Jacek Kordel

1. Zajęcia organizacyjne: kryteria zaliczania zajęć i oceny, zapoznanie się z programem zajęć, kancelarie średniowieczne i nowożytne – stan badań i perspektywy badawcze

2. Kancelarie papieska i cesarska; kancelarie centralne państwa polskiego w XIV-XVIII w.: podstawowe pojęcia dyplomatyki, etapy powstawania i rozbiór dyplomatyczny dokumentu, organizacja kancelarii królewskiej i jej przemiany

K. Jasiński, Uwagi nad kancelarią Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego, Zapiski TNT, 19, 1953; T. Jurek, Stanowisko dokumentu w średniowiecznej Polsce, Studia Źródłoznawcze, 40, 2002

3. Metryka Koronna, Metryka Litewska, Metryka Wołyńska

I. Sułkowska – Kurasiowa, Księgi wpisów Metryki Koronnej (1447 – 1794) w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, „Archeion”, 44, 1966, eadem, Księgi poselskie (Libri Legationum) Metryki Koronnej , „Archeion”, 48, 1968; eadem, Księgi sigillat Metryki Koronnej (1658 – 1794), „Archeion”, 54, 1970; eadem, Księgi kanclerskie (księgi spraw publicznych) Metryki Koronnej, „Archeion”, 60, 1974; P. Grimsted Kennedy, Księga Metryki Ruskiej z Biblioteki Kórnickiej. Akta kancelarii królewskiej z lat 1609- 1612, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej, 23, 1993, s. 183-267.

4. Akta sądów i urzędów szlacheckich

J. Bielecka, Organizacja i działalność kancelarii ziemskich i grodzkich wielkopolskich od XIV do XVIII w., „Archeion”, 22, 1954, eadem, Kancelaria grodzka wielkopolska w XVI – XVIII w., „Studia Źródłoznawcze”, 1, 1957; J. Siedlecki, Kancelaria ziemi bielskiej w Brańsku w XVI – XVIII w., „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Warszawskiego. Filia w Białymstoku. Prace Historyczne”, 12, 1989

5. Kancelarie prywatne

U. Augustyniak, Kancelaria Radziwiłłów birżańskich w XVII w. – organizacja i funkcjonowanie, "Miscellanea Historico-Archivistica", 11, 2000; K. Syta, Archiwa magnackie w XVIII w. Studium kultury kancelaryjno-archiwalnej, Toruń 2010, rozdz. I; T. Ciesielski, Pióra w służbie buławy. O kancelariach i archiwaliach hetmańskich w XVIII w., „Czasopismo Prawno-Historyczne” 70, 2018, 2, s. 213-247

6. Kancelarie miejskie

M. Friedberg, Kancelaria miasta Krakowa do połowy XVIII w., „Archeion”, 24, 1955; M. Friedberg, Kancelaria miasta Kazimierza pod Krakowem 1335-1802, „Archeion”. 36, 1982, s. 137-170; J. Łossowski, Kancelarie miast szlacheckich województwa lubelskiego, Lublin 1997

7. Notariat publiczny w Polsce średniowiecznej i nowożytnej

K. Skupieński, Notariat publiczny w późnośredniowiecznej Polsce, Lublin 1997, rozdz. I, III

Analiza tekstu źródłowego.

Analiza tekstu historiograficznego.

Dyskusja.

Wykład.

Referaty na podstawie wskazanej literatury.

Pokaz archiwalny.

Podstawę zaliczenia stanowi aktywny udział w zajęciach.

prof. Alicja Kulecka, dr Jacek Kordel