Przedmioty do wyboru, filozofia, studia niestacjonarne, pierwszego i drugiego stopnia (grupa przedmiotów zdefiniowana przez Wydział Filozofii)

Semestr zimowy 2022/23

• Wykład monograficzny - 36 godzin

Perspektywa filozoficzna seminarium jest racjonalistyczna (szacunek do logiki) i antynaturalistyczna (metafizyczna – w rozumieniu pitagorejsko-augustyńskim), a jego tematyka antropologiczno-aksjologiczna (ze szczególnym uwzględnieniem filozofii religii). Wszystkie posiedzenia, bazujące na referatach uczestników, polegają na dyskusji przedstawianych tez: wydobyciu racjonalnej ich treści oraz jej ocenie (także poglądów prelegenta). Analiza taka, oparta na zmyśle logicznym, prowadzi zawsze – co zgodne i z Kotarbińskim, i z Elzenbergiem – do ścierania się opozycyjnych stanowisk.

Rok akademicki 2023/24

• Wykład monograficzny - 36 godzin

Transhumanizm wydaje się stać na antypodach ortodoksji chrześcijańskiej, a więc tych współczesnych doktryn, które komentując objawienie powołują się na tradycje teologiczno-filozoficzną zapoczątkowaną przez Ojców Kościoła i rozwijaną przez myślicieli średniowiecza. Po bliższym i wyzbytym schematów przyjrzeniu się tej tradycji, wypada jednak stwierdzić, że głoszący konieczność wydobycia się ludzkości z zamknięcia w tzw. prawach natury transhumaniści są w swej wizji człowieka bliżsi kierunkowi, w którym chrześcijańską antropologię rozwijali Ojcowie Kościoła niż twardo broniący tychże praw współcześni przedstawiciele teologii chrześcijańskiej.

Semestr letni 2022/23

• Ćwiczenia - 18 godzin
• Wykład - 18 godzin

Celem fakultetu jest zapoznanie słuchaczy z kluczowymi zagadnieniami platońskiego i arystotelesowskiego nurtu metafizyki. Celem ćwiczeń jest przedyskutowanie zagadnień omawianych w trakcie wykładów oraz analiza wybranych tekstów.

Zajęcia są kontynuacją kursu, który odbywał się w pierwszym semestrze, ale dostępne są także dla nowych uczestników.

Semestr zimowy 2022/23

• Seminarium - 36 godzin

Seminarium dotyczy etyki wojny, w tym filozoficznego i praktycznego wymiary doktryny wojny sprawiedliwej. Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie studentów z głównymi zagadnieniami i problemami z zakresu etyki konfliktów zbrojnych. Ponadto, celem jest rozwinięcie ich zdolności analitycznych i argumentacyjnych niezbędnych do identyfikowania, analizowania i rozwiązywania dylematów moralnych, jaką współczesne konflikty zbrojne.

Semestr letni 2023/24

• Ćwiczenia - 18 godzin
• Wykład - 18 godzin

Celem zajęć jest ukazanie dziejów myśli Platona i Arystotelesa.

Rok akademicki 2022/23

• Ćwiczenia - 36 godzin
• Wykład - 36 godzin

Celem zajęć jest prezentacja głównych idei, doktryn, filozoficznych szkół i kierunków należących do polskiej tradycji filozoficznej od średniowiecza do XX wieku.

Rok akademicki 2023/24

• Ćwiczenia - 36 godzin
• Wykład - 36 godzin

Celem fakultetu jest prezentacja klasycznych i współczesnych koncepcji filozofii społecznej. Rekonstrukcji poddane zostaną problemy związane z klasyczną filozofią społeczną przedstawione w porządku historycznym – od starożytności do nowożytności. Następnie przeanalizowane zostaną kluczowe problemy filozofii społecznej jako wprowadzenia do nowożytności czy nowoczesności (w sensie Neuzeit). Odwołując się do pojęcia „legitymizacji nowożytności” (Blumenberg) analizie poddane zostaną m.in. pojęcia pracy, intersubiektywności, modernizacji społecznej, ideologii, wolności, a następnie wprowadzone zostaną teorie, które analizują trajektorie rozwoju nowoczesności jako projektu filozoficznego.

Fakultet realizowany będzie dwutorowo – w pierwszej części zajęć odbywać się będzie wykład konwersatoryjny wprowadzający do tematu. W drugiej części zajęć realizowane będą ćwiczenia w oparciu o opracowany tekst źródłowy.

Rok akademicki 2023/24

• Seminarium - 36 godzin

Kurs ma zapoznać uczestników z wybranymi nurtami filozofii kontynentalnej przełomu wieku XX i XXI, które zostały minięte w trakcie obowiązkowego kursu z historii myśli kontynentalnej. Podczas zajęć omówione zostaną teksty sytuujące się w ramach psychoanalizy, fenomenologii, hermeneutyki, postrukturalizmu, nowego materializmu, biopolityki, feminizmu.

Semestr zimowy 2023/24

• Seminarium - 36 godzin

Ernst Bloch w jednym z esejów filozoficznych ze zbioru Ślady dzieli się z czytelnikiem pewną intuicją wyrażoną w pytaniu: „czy przedmioty poza swą stroną użytkowości nie przynależą do obcego przecież, trzeba to powiedzieć, świata, świata, z którego nikt do nas jeszcze nie zawitał”. Ledwie zasygnalizowany tu przez Blocha niepokój związany z obecną w filozofii tendencją do redukowania rzeczy do narzędzia lub przedmiotu poznania, wpisanie jej w kontekst instrumentalny oraz umieszczenie jej w relacji podmiotowo-przedmiotowej będzie osią przewodnią tematyki podjętej podczas seminarium.

Szczególnie będzie nas interesował problem obecności, status i charakteru rzeczy w ramach takich zjawisk kulturowych jak kolekcje, archiwa, relikwie, osobliwości, atlasy i katalogi. Podczas seminarium podejmiemy, między innymi, analizę złożoności zjawiska fetyszyzmu, różnych form zbierania i porządkowania rzeczy, rozczłonkowywania, montażu, resztki, odpadu, a także refleksję nad jednostkowością rzeczy.

Rok akademicki 2023/24

• Seminarium - 36 godzin

The seminar will be devoted to exploring the concept of moral impossibility, i.e. of what – for moral reasons – lies outside the range of possibilities available in one’s choices. While the existence of logical, empirical and psychological impossibilities is widely recognized, moral impossibilities are more controversial. However, they seem to exist and include the actions which we simply don’t consider, those we cannot make moral sense of, and those we consider but cannot bring ourselves to carry out. If such “blocades” could indeed be explained in moral terms, it would shed a new light both on the apparent limitations of ethical systems and on the nature of moral conflicts

Semestr zimowy 2022/23

• Wykład monograficzny - 36 godzin

Celem wykładu jest wykształcenie umiejętności:

- charakterystyki wnioskowań (podania schematu logicznego wnioskowania, zakwalifikowanie wnioskowania do odpowiedniego typu);

- oceny racjonalności wnioskowania;

Szczególny nacisk zostanie położony na opis i ocenę wnioskowań zawodnych, czyli takich, w których z przesłanek nie wynika logicznie wniosek. Omówione zostaną

- sposoby formalizacji takich wnioskowań (poszukiwanie najbardziej adekwatnego modelu)

- podstawowe błędy popełniane w tego typu wnioskowaniach

Semestr zimowy 2023/24

• Wykład monograficzny - 36 godzin

Wykład poświęcony będzie analizie kryteriów podejmowania decyzji w specyficznych sytuacjach, związanych z grami hazardowymi. Na przykładzie między innymi takich gier jak ruletka, Blackjack i poker, będziemy analizować różne możliwe strategie działania i zastanawiać się nad ich racjonalnością. Uzyskane na tej podstawie wnioski zostaną uogólnione i wskazane zostanie ich szersze, filozoficzne znaczenie.

Semestr zimowy 2023/24

• Seminarium - 36 godzin

Seminarium poświęcone będzie zagadnieniom dwudziestowiecznej filozofii języka związanym z pojęciem znaczenia i odniesienia. W szczególności przyjrzymy się wybranym koncepcjom semantycznym nazw własnych, deskrypcji określonych, wyrażeń okazjonalnych oraz wskazujących i anaforze. Omówione zostaną klasyczne koncepcje i spory (m.in. Fregego koncepcja sensu i znaczenia, deskryptywizm a teoria przyczynowa, Donnellana użycie referencyjne i atrybutywne deskrypcji, Kaplana koncepcja wyrażeń zależnych od kontekstu, zarys DRT) oraz najnowsze dyskusje dotyczące szczegółowych zagadnień (np. koncepcja nazw własnych jako predykatów, czy problem roli intencji w odniesieniu wyrażeń wskazujących).

Semestr letni 2022/23

• Seminarium - 36 godzin

Przedmiot prowadzony będzie w trybie hybrydowym. Trzy bloki zajęciowe - 26 lutego, 3 i 10 czerwca - odbędą się w sali w trybie zwykłym, pozostałe zajęcia - synchronicznie online na platformie zoom.

Etyka technologii, czyli przedsięwzięcie filozoficzne zmierzające do moralnej oceny istniejących i przyszłych technologii i skutków ich wprowadzenia, jest polem tak szerokim jak sama ludzka działalność technologiczna, nie sposób zatem przedstawić jej nawet w zarysie podczas trwającego jeden semestr kursu. Zamiast tego w trakcie kursu przedstawiona zostanie selekcja zagadnień współczesnej etyki technologii. Kluczem do doboru tych zagadnień jest skala zagrożeń związanych z potencjalnym złym wykorzystaniem omawianych technologii. Omówione zostaną więc niektóre współczesne technologie wojskowe, wpływ technologii na zagrożenia egzystencjalne dla ludzkości i podstawowe kwestie związane z etyką sztucznej inteligencji.

Semestr letni 2022/23

• Seminarium - 36 godzin

Zagadnienia czynu, twórczości i pracy można uznać za jedne z najczęściej rozważanych we współczesnej filozofii polskiej, poprzez co kształtują one jeden z rysów charakterystycznych naszej tradycji filozoficznej, który bywa nieraz określany jako jej orientacja „praktycystyczna”. Zarówno w tej próbie określenia, co oryginalnego mogłaby wnieść filozofia polska do filozofii powszechnej, która pochodzi od polskich filozofów epoki romantyzmu (Cieszkowskiego, Libelta czy Trentowskiego), jak i w przypadku tych prób, które były podejmowane w XX wieku (m.in. przez Łukasiewicza czy Brzozowskiego), czyn, sprawczość i wolne, niezdeterminowane działanie odgrywają istotną rolę. Podczas seminarium będziemy śledzili różne próby filozoficznego opracowania problematyki związanej z ideami czynu, twórczości i pracy. Zaczniemy od pism przedstawicieli polskiej romantycznej filozofii czynu, aby następnie omówić najważniejsze próby ujęcia wspomnianej problematyki w polskiej filozofii tworzonej po 1900 roku.