Bezpieczeństwo międzynarodowe

obowiązkowe

Do głównych celów przedmiotu należy: zrozumienie i przyswojenie przez studentów podstawowych kategorii i pojęć przedmiotowych, jak: rozwój studiów nad bezpieczeństwem międzynarodowym, uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, zagrożenia dla bezpieczeństwa, bezpieczeństwo międzynarodowe w ujęciu znanych paradygmatów. Przedmiot powiązany jest z innymi dziedzinami jak: politologia, stosunki międzynarodowe, bezpieczeństwo narodowe.

w sali

Przedmiot jako jeden ze wstępnych kursów na kierunku europeistyki ma za zadanie wprowadzić studenta w świat pojęć odnoszących się do kształtu i funkcjonowania systemu bezpieczeństwa międzynarodowego. Zadanie to będzie realizowane poprzez przekazanie wiedzy dotyczącej znanych teorii, modeli, jak i praktyki kształtowania bezpieczeństwa międzynarodowego.

Konwersatorium ma za zadanie:

- przedstawić systematyczną wiedzę potrzebną do zaliczenia przedmiotu

- zapoznać studentów z podstawowymi procesami kształtowania bezpieczeństwa międzynarodowego

- ukształtować umiejętności do prawidłowego – krytycznego wyciągania wniosków z procesu kształtowania bezpieczeństwa międzynarodowego.

Zajęcia obejmują następujące zagadnienia:

1. Zajęcia organizacyjne. Polityka bezpieczeństwa UE.

2. Rozwój studiów nad bezpieczeństwem. Kategoria bezpieczeństwa międzynarodowego - typologia. Bezpieczeństwo międzynarodowe w teoriach gier. Dylemat więźnia, perswazja, zapewnienie. Proces decyzyjny. Projekt „korelaty wojny” Davida Singera. Teoria oczekiwanej użyteczności wojny

3. Znaczenie broni nuklearnej. Racjonalna teoria odstraszania. Stare i nowe wojny, prywatne bezpieczeństwo, sojusze, NATO

4. Bezpieczeństwo wewnętrzne - różne ujęcia. Pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego w Unii Europejskiej.

5. Uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego po zakończeniu zimnej wojny. Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony - misje zewnętrzne UE

6. Zagrożenia asymetryczne dla bezpieczeństwa, państwa upadłe, proliferacja broni masowego rażenia, przestępczość zorganizowana

7. Sektory bezpieczeństwa. Poziomy analizy. Zagrożenia dla bezpieczeństwa według prawdopodobieństwa wystąpienia i destrukcyjności

8. Bezpieczeństwo międzynarodowe w ujęciu realizmu. Biegunowość i równoważenie systemu a bezpieczeństwo. Realizm ofensywny, defensywny, neoklasyczny

9. Bezpieczeństwo międzynarodowe w ujęciu liberalizmu. Teoria demokratycznego pokoju. Argument strukturalny i normatywny

10. Bezpieczeństwo zbiorowe, multilateralizm, zbiorowa obrona. Działania pokojowe ONZ

11. Bezpieczeństwo ludzkie. Interwencja humanitarna

12. Bezpieczeństwo międzynarodowe w ujęciu konstruktywizmu. Kultura strategiczna, bezpieczeństwo ontologiczne

13. Krytyczne studia nad bezpieczeństwem. Sekurytyzacja. Szkoła kopenhaska, walijska i paryska

14. Bezpieczeństwo w ujęciu poststrukturalizmu, postkolonializmu i feminizmu

15. Podsumowanie

Literatura podstawowa: Jacek Czaputowicz, Bezpieczeństwo międzynarodowe. Współczesne koncepcje, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2012; Jacek Czaputowicz, Teoretyczne wyjaśnienia Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony, Stosunki Międzynarodowe nr 2 (48) 3013, s. 9-25; Joseph S. Nye jr., Konflikty międzynarodowe. Wprowadzenie do teorii i historii, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009; Józef Tymanowski, Aksjologiczne uwarunkowania w dziedzinie bezpieczeństwa europejskiego, w: Z. Trejnis (red.) Studia Bezpieczeństwa Narodowego, Nr 2, WAT, Warszawa 2011, s. 191-225; Józef Tymanowski, Struktury bezpieczeństwa międzynarodowego i europejskiego, w: Współczesne bezpieczeństwo, (red. W. Fehler), Toruń 2002, s. 59-89; Karina Paulina Marczuk, Bezpieczeństwo wewnętrzne państw członkowskich Unii Europejskiej, ASPRA-JR, Warszawa 2012, rozdz. 1, Zakresy human security i ich wpływ na pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego, s. 27-97.

Literatura uzupełniająca:

Paul D. Williams (red.) Studia bezpieczeństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012; Karina Paulina Marczuk, Pojmowanie bezpieczeństwa wewnętrznego i human security przez Unie Europejską, s. 499-543. Jacek Czaputowicz, System czy nieład? Bezpieczeństwo europejskie u progu zimnej wojny, Rozdz.2, Uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, s. 31-46, Rozdz. 5. Modele bezpieczeństwa europejskiego, s. 77-89.; Jacek Czaputowicz, Europa Atlantycka, Rocznik Strategiczny 2003/2004, Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2004; Jacek Czaputowicz, Ewolucja polskiej polityki bezpieczeństwa: w kierunku strategicznej samodzielności, Studia Politologiczne vol. 34, 2014, s. 15-31; Marek Madej, Zagrożenia asymetryczne bezpieczeństwa państw obszaru transatlantyckiego, PISM, Warszawa 2007; Ryszard Zięba, Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.

Student będzie potrafić:

Wiedza

1. Opisać mechanizmy procesu kształtowania się systemu bezpieczeństwa międzynarodowego

2. Posiąść siatkę pojęć z zakresu bezpieczeństwa międzynarodowego, nauczyć się oceniać warunki powstawania i funkcjonowania systemów bezpieczeństwa międzynarodowego

Umiejętności

1. Wyjaśnić genezę i cel konkretnych rozwiązań systemu bezpieczeństwa międzynarodowego

2. Dokonać egzegezy tekstów literatury związanych z kształtowaniem się systemu bezpieczeństwa międzynarodowego

3. Rozpoznać problemy systemy bezpieczeństwa międzynarodowego oraz zaproponować ich rozwiązanie

Postawy

1. Postrzegać procesy kształtowania i funkcjonowania systemu bezpieczeństwa międzynarodowego jako niezbędny komponent współczesnego ładu globalnego

2. Rozumieć i krytycznie odnosić się do prezentowanych rozwiązań systemu bezpieczeństwa międzynarodowego

3. Docenić różnorodność i uzasadnienie wielu – nawet sprzecznych opinii

- ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność)

- test pisemny: trzyczęściowy, zawierający pytania otwarte, pytania do uzupełnienia /wyboru/ kazusy, czas pisania 95 minut.

brak