Ewolucja środowisk sedymentacji w czwartorzędzie

fakultatywne

Podstawowa wiedza z zakresu geologii, geomorfologii, sedymentologii i metod badań; bierna znajomość j. angielskiego na poziomie przynajmniej B2.

Tutorial ma za zadanie pokazać jak funkcjonowały i zmieniały się poszczególne środowiska sedymentacyjne (glacjalne, eoliczne, fluwialne, stokowe, itd.) w czasie globalnych zmian klimatu wyrażonych w cyklach glacjał-interglacjał, jakie miały miejsce w czwartorzędzie tj. w trakcie ostatnich 2,58 mln lat, oraz będące efektem działalności człowieka. Zajęcia będą skupiały się na odtworzeniu przyczyny tych zmian i ich zapisie w strukturze i teksturze osadów. Do głównych zadań tutorialu należy również pokazanie, jak za pomocą różnych metod geologicznych można odtwarzać poszczególne środowiska sedymentacji, zmiany w nich zachodzące, i jak można szukać przyczyn tych zmian. W trakcie zajęć student będzie mógł skupić się na analizie literatury tematu bądź samodzielnie wykonać wybrane analizy, przeprowadzić eksperyment laboratoryjny, jak również podjąć dyskusję z tutorem.

Tutorial ma za zadanie pokazanie jak funkcjonowały i zmieniały się poszczególne środowiska sedymentacyjne (glacjalne, eoliczne, fluwialne, stokowe itd.) w czasie globalnych zmian klimatu wyrażonych w cyklach glacjał-interglacjał, jakie miały miejsce w czwartorzędzie tj. w trakcie ostatnich 2,58 mln lat, jak również będących efektem działalności człowieka. Ponadto, jednym z głównych celów tutorialu jest nauczenie rozpoznawania poszczególnych środowisk, przypisanie każdemu z nich charakterystycznych cech strukturalnych i teksturalnych osadów (np. uziarnienia, składu minerałów ciężkich) oraz określenie interakcji pomiędzy środowiskami. Do głównych zadań tutorialu należy również wskazanie, jak za pomocą różnych metod geologicznych można odtwarzać poszczególne środowiska sedymentacji, zmiany w nich zachodzące i jak można szukać przyczyn tych zmian. Stosując zasadę aktualizmu, wiedza zdobyta w trakcie tutorialu może być wykorzystana do badań środowisk w każdym innym okresie historii Ziemi.

W każdym glacjale następował rozwój lądolodów i lodowców górskich oraz zwiększał się zasięg wieloletniej zmarzliny, co pociągało za sobą przebudowę wszystkich komponentów środowisk sedymentacyjnych w każdej strefie klimatycznej na powierzchni Ziemi, jak również migrację stref klimatycznych. Natomiast w okresie interglacjałów dochodziło do rozwoju gleb, przebudowy szaty roślinnej, jak również stabilizacji pokryw eolicznych i procesów stokowych. Zapis tych zmian wyrażony jest w cechach strukturalnych i tekstualnych osadów, jak również formach rzeźby terenu.

W trakcie tutorialu mogą być realizowane tematy proponowane przez studenta, jak również zaproponowane przez Tutora. Mogą one dotyczyć poszczególnych środowisk sedymentacyjnych (eolicznego, glacjalnego, stokowego, wietrzeniowego itd.), wybranych metod badawczych wykorzystywanych w badanych środowisk, jak również wykonania prostego eksperymentu laboratoryjnego.

W trakcie tutorialu praca studenta będzie przebiegała według następującego schematu:

1. Student wybiera wraz z Tutorem temat, który będzie realizowany, tj. środowisko sedymentacyjne lub problem, który się z nim wiąże, np. transport pyłów eolicznych, jedną z metod badawczych pozwalającą odtwarzać zarówno środowisko, jak również zmiany w nim zachodzące lub eksperyment laboratoryjny.

2. Ustalana jest forma realizacji tematu: analiza literatury tematu, badania laboratoryjne (np. uziarnienie, skaningowy mikroskop elektronowy – SEM, analiza obtoczenia ziaren frakcji piasku, żwiru) bądź przebieg eksperymentu laboratoryjnego.

3. Formułowana jest hipoteza/hipotezy badawcze w przypadku badań laboratoryjnych i eksperymentu laboratoryjnego.

4. Dyskusja nad postępami w realizacji tematu w trakcie kolejnych spotkań.

5. Przygotowanie sprawozdania. W przypadku prac bazujących na zebranej literaturze, student przygotowuje prezentację na temat realizowanego tematu. Student wykonujący badania laboratoryjne lub eksperyment laboratoryjny sporządza pisemny raport, w którym omówione zostaną wyniki badań.

Benn D.I., Evans D.J.A. 1998. Glaciers and Glaciation, Arnold, London.

Bennett M.R., Glasser N.F. 2009. Glacial Geology. Ice Sheets and Landforms. 400 str., Wiley-Blackwell.

Goudie A.S. 2002. Great warm desert of the world: landscapes and evolution, 444 str. Oxford University Press; New York.

Klimaszewski M. 1972. Geomorfologia Polski, Polska Południowa. 1063 str., PWN, Warszawa

Laity J. 2008. Deserts and Desert Environments, 342 str. Wiley-Blackwell.

Mycielska-Dowgiałło E. (red.) 1998. Struktury i sedymentacyjne i postsedymentacyjne w osadach czwartorzędowych i ich wartość interpretacyjna. 304 str., Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Warszawa.

Mycielska–Dowgiałło E., Rutkowski J. (red.) 2009. Badania cech teksturalnych osadów czwartorzędowych i wybrane metody oznaczania ich wieku. 283 str., WSWPR. Warszawa.

Pye K. 1987. Aeolian dust and dust deposits, 329 str. Academic Press.

Pye K., Tsoar H. 2009. Aeolian Sand and Sand Dunes. 458 str., Springer.

Schaetzl R.J., Thompson M.L. 2015. Soils. Genesis and Geomorphology. Second Edition. 778 str., Cambridge University Press.

Zieliński T., 2014. Sedymentologia osadów rzek i jezior, 594 str. Wyd. Naukowe UAM.

W czasie tutorialu student realizuje co najmniej 4 z poniższych efektów (w zależności od przyjętego sposobu zaliczenia i zakresu tutorialu):

K_W01: ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii czwartorzędu, geomorfologii, stratygrafii, sedymentologii, paleontologii, geochemii, mineralogii, petrologii, geologii złóż

K_W02: zna metody pozyskiwania i opracowywania materiałów geologicznych do celów zawodowych z wykorzystaniem technik komputerowych, poznaje metody i narzędzia do tworzenia różnorodnych modeli geologicznych w oparciu o bazy danych

K_W05: ma wiedzę na temat modeli środowiska geologicznego i geograficznego, baz geoprzestrzennych danych geologicznych i środowiskowych, posiada znajomość specjalistycznego oprogramowania, wprowadzania, przetwarzania i sposobów wizualizacji danych w programach opartych na bazach danych geologicznych

K_W06: zna nowoczesne instrumentalne metody analityczne wykorzystywane w badaniach substancji mineralnych i organicznych, zna zalety i ograniczenia poszczególnych metod , zna znaczenie badań empirycznych w rekonstrukcji środowisk przyrodniczych

K_W07: zna zasady działania i możliwości analityczne określonej aparatury badawczej oraz zasady optymalnego planowania badań z wykorzystaniem dostępnego zaplecza badawczego

K_W10: ma wiedzę na temat doboru i wykonania specjalistycznych badań laboratoryjnych i dokumentacyjnych w badaniach różnych typów skał; ma wiedzę o procesach sedymentacyjnych, tektonicznych i diagenetycznych zachodzących w różnych typach skał

K_W14: ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi obszaru albo obszarów, z których został wyodrębniony studiowany kierunek studiów, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych

K_U01: stosuje zaawansowane techniki badań laboratoryjnych, umie posługiwać się sprzętem laboratoryjnym, podstawową i zaawansowaną aparaturą badawczą

K_U04: umie samodzielnie zanalizować zgromadzony materiał naukowy, zinterpretować otrzymane wyniki badań i wyciągnąć stosowne wnioski w oparciu o własne doświadczenia i najnowsze dane literaturowe

K_U08: potrafi samodzielnie interpretować wyniki badań i mieć własne zdanie na temat różnic w poglądach; potrafi sprawnie korzystać z różnorodnej literatury fachowej polskiej i zagranicznej i krytycznie oceniać jej zawartość; potrafi referować wyniki badań oraz stan wiedzy odnoszącej się do tych badań na podstawie istniejącej literatury polskiej i obcej za pomocą technik multimedialnych; umie napisać pracę badawczą w języku polskim

K_U11: ma umiejętność studiowania fachowej literatury polskiej i światowej oraz materiałów niepublikowanych, posiada umiejętności językowe na poziomie B2+, zdobyte poprzez korzystanie z anglojęzycznej literatury podczas przygotowywania się do seminariów oraz pisania pracy magisterskiej; ma umiejętność samodzielnego wyciągania wniosków i wykorzystania w pracy badawczej

K_K01: Absolwent jest gotów do ciągłego podnoszenia swoich zawodowych kompetencji oraz znajdowania nowych technologii w celu rozwiązywania problemów badawczych poprzez zapoznawanie się z literaturą fachową

i aktami prawnymi

K_K03: potrafi odpowiednio określić harmonogram czynności oraz priorytety służące realizacji zadania badawczego

K_K06: skutecznie komunikuje się ze specjalistami oraz społeczeństwem w mowie, na piśmie i poprzez prezentację multimedialną wyników badań.

Podstawą zaliczenia jest odbycie się wszystkich spotkań, każdorazowo dokumentowanych przez tutora za pomocą kart indywidualnych spotkań tutorskich. Ponadto na ocenę końcową składa się przynajmniej jedno z poniższych: sprawozdanie z przeprowadzonych badań, występ na konferencji prezentujący wyniki badań wykonanych w czasie odbywania tutoringu, streszczenie na konferencji, artykuł naukowy. Student ma obowiązek przedstawienia krótkiej prezentacji podsumowującej tutorial podczas wspólnej sesji naukowej wszystkich tutee i ich opiekunów, odbywającej się na koniec roku akademickiego (czerwiec), w którym przedmiot jest realizowany.

W ROKU AKAD. 2019/2020, ZE WZGLĘDU NA COVID-19 KRYTERIA OCENIANIA I ZALICZANIA USTALA PROWADZĄCY ZAJ ĘCIA. PODAJE JE DO WIADOMOŚCI STUDENTÓW NA MIN. 10 DNI PRZED TERMINEM ZALICZENIA.

Nie są wymagane