Elektronowa mikroanaliza rentgenowska (EPMA)

fakultatywne

Wiedza z zakresu mineralogii, i ogólna wiedza z zakresu fizyki i chemii ciała stałego.

Elektronowa mikroanaliza rentgenowska (ang. Elektron Probe Micro Analysis, EPMA) to praktikum przygotowujące studentów do planowania, praktycznego wykonywania badań oraz interpretacji wyników badań składu chemicznego minerałów w mikroobszarze. Metoda elektronowej mikroanalizy rentgenowskiej jest obecnie jedną z podstawowych metod oznaczania składu chemicznego minerałów, pozwalająca w stosunkowo szybki sposób oznaczyć koncentrację pierwiastków od boru (B) do uranu (U) w badanych nieorganicznych próbkach stałych.

Metoda elektronowej mikroanalizy rentgenowskiej jest obecnie jedną z podstawowych metod oznaczania składu chemicznego minerałów, pozwalająca w stosunkowo szybki sposób oznaczyć koncentrację pierwiastków od B do U. Elektronowa mikroanaliza rentgenowska wykorzystuje oddziaływanie wysokoenergetycznych elektronów wiązki z elektronami powłok wewnętrznych atomów, z których zbudowana jest badana próbka. Rejestracja charakterystycznego promieniowania rentgenowskiego emitowanego przez wzbudzane elektrony dostarcza informacji o składzie chemicznym badanej próbki, natomiast rejestracja cząstek elementarnych, czyli elektronów wtórnych oraz wstecznie rozproszonych pozwala na zobrazowanie powierzchni badanego minerału.

Forma praktikum zapewnia płynne połączenie wykładów - przedstawiających podstawy teoretyczne metody z praktycznymi ćwiczeniami – uczącymi opracowywania oraz oceny jakości uzyskanych wyników badań. W ramach praktikum odbędą się zajęcia praktyczne w laboratorium elektronowej mikroanalizy rentgenowskiej, w trakcie których uczestnicy poznają podstawy pracy na urządzeniu Cameca SX100.

Anderson C.A. ed. (1973) - Microprobe Analysis. John Wiley & Sons, s. 1-571.

Goldstein J.I., Newbury D.E., Echlin P., Joy D.C., Fiori C., Lifshin E. (1981) - Scanning Electron Microscopy and X-ray Microanalysis. Plenum Press, s. 1-673.

Reed S.J.B. (1993) - Electron Microprobe Analysis. 2nd edition, Cambridge University Press, s. 1-326.

Russ J.C. (1984) - Fundamentals of Energy Dispersive X-ray Analysis. Butterworths, s. 1-308.

Severin K.P. (2004) - Energy dispersive spectrometry of common rock forming minerals. Kluwer Academic Publishers, s. 1-225.

- Poznanie podstaw teoretycznych elektronowej mikroanalizy rentgenowskiej

- Umiejętność przetwarzania/opracowywania wyników badań mikrosondowych oraz oceny ich jakości

- Opanowanie procedur przygotowywania preparatów do badań mikrosondowych

- Poznanie budowy mikroskopów elektronowych z podstawowymi układami pomiarowymi WDS i EDS wykorzystywanymi w mikroanalizie rentgenowskiej

- Opanowanie w podstawowym zakresie umiejętności wykonywania oznaczeń składu chemicznego przy pomocy mikrosondy Cameca SX 100.

Zaliczenie zajęć na podstawie aktywności w trakcie zajęć (10 %) oraz średniej z ocen cząstkowych za raporty z wykonanych ćwiczeń (90 %).

W ROKU AKAD. 2019/2020, ZE WZGLĘDU NA COVID-19 KRYTERIA OCENIANIA I ZALICZANIA USTALA PROWADZĄCY ZAJ ĘCIA. PODAJE JE DO WIADOMOŚCI STUDENTÓW NA MIN. 10 DNI PRZED TERMINEM ZALICZENIA.

brak