(in Polish) Surowce skalne Polski

Na wykładzie prezentowana jest charakterystyka różnorodnych surowców skalnych, które wykorzystywane w gospodarce w stanie nieprzetworzonym lub po przeróbce. Opisana jest ich geneza oraz rozmieszczenie regionalne złóż w obrębie jednostek geologicznych Polski, zmienność składu mineralnego, a także chemicznego i wynikające z tego zróżnicowanie surowcowych parametrów jakościowych. Przedstawione są kierunki i możliwości gospodarczego wykorzystania surowców skalnych oraz podstawowe informacje o procesach technologicznych przeróbki.

Celem wykładu jest przedstawienie studentom wszystkich rodzajów surowców skalnych eksploatowanych na obszarze Polski. Wykład rozpoczyna się omówieniem podstawowych pojęć dotyczących surowców skalnych oraz ich eksploatacji (2 godz.). Na kolejnych zajęciach omówione zostają poszczególne surowce skalne występujące w Polsce, zgodnie z podziałem przedstawionym na pierwszym wykładzie. Kolejno przedstawione zostają: skały magmowe i metamorficzne stosowane jako surowce skalne (2 godz.), surowce węglanowe (4 godz.), surowce siarczanowe (2 godz.), surowce ilaste (6 godz.), surowce okruchowe (2 godz.) i piaskowce wykorzystywane jako kamienie budowlane i drogowe (2 godz.). Następnie opisane zostają surowce skaleniowe i ogniotrwałe (4 godz.). Na koniec omawiane są rudy darniowe (2 godz.) i chalcedonity (2 godz.). Każdy rodzaj surowca omawiany jest pod kątem budowy geologicznej złóż, składu mineralnego i chemicznego, wykorzystania w gospodarce, kryteriów bilansowości oraz sposobów wydobycia i przeróbki. Ostatni wykład poświęcony jest perspektywom zwiększenia wydobycia surowców skalnych w Polsce (2 godz.).

1. Kociszewska-Musiał G. (1988) – Surowce mineralne czwartorzędu. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

2. Kozłowski S. (red.) (1986) – Surowce skalne Polski. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

3. Ney R. (red.) – Surowce mineralne Polski. Surowce skalne. Wydawnictwo Instytutu GSMiE PAN, Kraków.

4. Ney R., Smakowski T. (red.) – Bilans gospodarki surowcami mineralnymi Polski i świata. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Kraków (rocznik).

5. Osika R. (red.) (1987) – Budowa geologiczna Polski. Złoża surowców mineralnych. Wydawnictwa Geologiczna, Warszawa.

6. Przeniosło S. (red.) (2000) – Mineral Resources of Poland. PIG, Warszawa.

7. Sokołowski J. (1990) – Geologia regionalna i złożowa Polski. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa.

Po zaliczeniu wykładu z przedmiotu Surowce skalne Polski student posiada wiedzę na temat zasobów surowców skalnych występujących i eksploatowanych w Polsce. Zna budowę geologiczną i skład mineralny różnych genetycznie typów złóż tego samego surowca, a także sposób ich wykorzystania w gospodarce. Wie jakie czynniki środowiskowe wpływają na właściwości surowcowe, sposoby eksploatacji i wykorzystanie danego surowca. Jest w stanie przewidzieć jak budowa geologiczna obszaru wpływa na jakość kopaliny.

KRK dla kierunku Geologia poszukiwawcza

Efekty kierunkowe w obszarze wiedzy

K_W01 - ma wiedzę na temat procesów i czynników kształtujących Ziemię w zakresie geologii czwartorzędu, geomorfologii, stratygrafii, sedymentologii, paleontologii, geochemii, mineralogii, petrologii, geologii złóż

K_W09 - ma wiedzę na temat warunków geologicznych Polski w podziale regionalnym, w tym: regionalizację geologiczną Polski, piętra strukturalne, historię basenów sedymentacyjnych, obszary występowania złóż, ma wiedzę na temat budowy geologicznej wybranych regionów na świecie oraz treści seryjnych i specjalistycznych map geologicznych

K_W10 - ma wiedzę na temat doboru i wykonania specjalistycznych badań laboratoryjnych i dokumentacyjnych w badaniach różnych typów skał; ma wiedzę o procesach sedymentacyjnych, tektonicznych i diagenetycznych zachodzących w różnych typach skał

K_W14 - ma pogłębioną wiedzę o powiązaniach dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi obszaru albo obszarów, z których został wyodrębniony studiowany kierunek studiów, pozwalającą na integrowanie perspektyw właściwych dla kilku dyscyplin naukowych

Efekty kierunkowe w obszarze umiejętności

K_U03 - umie określić genezę złoża surowców mineralnych, procesy prowadzące do jego powstania i wykorzystanie określonych surowców w celach naukowych i przemysłowych

K_U04 - umie samodzielnie zanalizować zgromadzony materiał naukowy, zinterpretować otrzymane wyniki badań i wyciągnąć stosowne wnioski w oparciu o własne doświadczenia i najnowsze dane literaturowe

K_U06 - potrafi zwięźle scharakteryzować warunki geologiczne poszczególnych rejonów Polski i wybranych regionów świata, umie porównać obszary Polski pod względem zasobności w złoża surowców mineralnych i skalnych, potrafi wyjaśnić genezę w nawiązaniu do historii geologicznej rozwoju danego obszaru i jego budowy geologicznej

K_U09 - zna i stosuje prawo geologiczne i górnicze oraz akty prawne związane z działalnością geologiczną, wykazuje umiejętność projektowania prac w celu obliczania zasobów złóż kopalin użytecznych, zna podstawy prawidłowej gospodarki surowcowej i jej aspekty ekonomiczne

K_U10 - planuje empiryczne badania terenowe (rodzaj badań, kolejność, terenowa weryfikacja wyników) i kwerendę archiwów terenowych w celu pozyskania materiałów do osiągnięcia zamierzonego efektu naukowego lub praktycznego, wybiera punkty badawcze, pobiera próbki (wody, gruntu, skały) lub okazy wg odpowiednich technik

K_U12 - wykazuje umiejętność wyboru specjalności i tematu pracy magisterskiej pod kątem przyszłej kariery zawodowej, umie opracować w formie tekstowej, graficznej i multimedialnej zadanie geologiczne, w tym pracę magisterską

Efekty kierunkowe w obszarze kompetencji społecznych

K_K01 - Absolwent jest gotów do ciągłego podnoszenia swoich zawodowych kompetencji oraz znajdowania nowych technologii w celu rozwiązywania problemów badawczych poprzez zapoznawanie się z literaturą fachową i aktami prawnymi

K_K02 - współdziała w grupach tematycznych na zajęciach terenowych oraz podczas grupowych zajęć kameralnych

K_K03 - potrafi odpowiednio określić harmonogram czynności oraz priorytety służące realizacji zadania badawczego

K_K04 - realizując geologiczne zadania badawcze umie zidentyfikować problemy i zaproponować właściwe sposoby ich rozwiązania

K_K05 - potrafi przedstawić i wyjaśnić społeczne i środowiskowe aspekty praktycznego stosowania zdobytej wiedzy i umiejętności, także w zakresie istniejącego ryzyka i możliwych zagrożeń środowiskowych

K_K08 - zna zasady przedsiębiorczości w zastosowaniu do podejmowanego przedsięwzięcia badawczego lub praktycznego (np. określenie rodzaju i zakresu prac badawczych, dobór odpowiednich technik, np. rodzaj programu obliczeniowego), potrafi zaprojektować i egzekwować prace dla grupy ludzi

K_K09 - jest przygotowany do podjęcia pracy zawodowej związanej z wybranym kierunkiem

Wykład kończy się pisemnym egzaminem testowym w semestrze letnim. Aby otrzymać ocenę pozytywną należy uzyskać co najmniej 51% maksymalnej liczby punktów.

brak