(in Polish) Ochrona i kształtowanie środowiska

Podstawowe pojęcia i definicje z zakresu kształtowania i ochrony środowiska przyrodniczego. Globalne i regionalne problemy środowiskowe. Międzynarodowe inicjatywy i programy w ochronie przyrody i środowiska. Zarządzanie ochroną środowiska w Polsce. Podstawy prawne ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu w Polsce. Źródła zagrożeń środowiska przyrodniczego (zanieczyszczenia pyłowe i gazowe, pobór wód, ścieki, odpady, hałas i in.). Degradacja i ochrona komponentów środowiska (powietrza, zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, gleb, lasów, flory i fauny). Waloryzacja środowiska przyrodniczego. Rekultywacja obszarów zdegradowanych. Monitoring środowiska. Podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska; System ochrony przyrody (Ekologiczny System Obszarów Chronionych, Natura 2000). Ochrona środowiska w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - konflikty przestrzenne, bariery rozwoju, główne kierunki zrównoważonego rozwoju .

Celem zajęć jest przekazanie wiedzy dotyczącej:

1. procesów ekologicznych i ewoIucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną

2. wybranych, globalnych i regionalnych problemów środowiskowych,

3. zagrożeń środowiska związanych z działalnością człowieka w Polsce i krajach UE,

4. międzynarodowych inicjatyw (programów, porozumień, raportów, strategii i in.) w dziedzinie ochrony środowiska

5. stanu prawnego regulującego ochronę środowiska, przyrody i krajobrazu (ustawy, rozporządzenia, dyrektywy UE, konwencje międzynarodowe i in.)

6. zarządzania ochroną środowiska

7. organizacji i funkcjonowania systemu monitoringu środowiska

8. skutecznych instrumentów ochrony przyrody i środowiska.

W trakcie zajęć szczegółowo prezentowane są główne źródła zanieczyszczeń powietrza, wód, przyczyny degradacji gleb, lasów, flory i fauny, krajobrazu oraz przekształcenia powierzchni ziemi Omawiane są konsekwencje poszczególnych zagrożeń środowiska począwszy od poziomu ekosystemu aż do skali globalnej. Wskazywane są alternatywne rozwiązania czystych technologii i metod pozwalających poprawić jakość podstawowych komponentów środowiska.

Szczególna uwaga zwrócona jest na system monitoringu środowiska, w tym cele i zasady stosowania monitoringu środowiska, podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska, techniki pomiarowe, zasady sporządzania ocen i prognoz, biomonitoring środowiska. Omawiane są także zagadnienia ochrony środowiska w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym - konflikty przestrzenne, bariery rozwoju, główne kierunki zrównoważonego rozwoju.

Bell JNB, Treshow M. 2004, Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa.

Górski M. (red.), 2009 - Prawo ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.

Karaczun Z., Indeka L., 1999 – Ochrona środowiska. ARIES, Warszawa.

Ochrona Środowiska. Rocznik statystyczny GUS. Warszawa.

Poskrobko B. 2007. Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa

Pullin A., 2005 – Biologiczne podstawy ochrony przyrody, PWN, Warszawa.

Żarska B., 2003 – Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.

www.gios.gov.pl: Program Państwowego Monitoringu Środowiska , Raport o stanie środowiska Polski, Raport o stanie środowiska Europy

www.wios.warszawa.pl: Raport o stanie środowiska województwa mazowieckiego

www.natura2000.mos.gov.pl: System obszarów chronionych Natura 2000

Po ukończeniu przedmiotu student:

WIEDZA

1. definiuje podstawowe pojęcia ekologiczne;

2. rozumie przebieg procesów ekologicznych i ewoIucjnych warunkujących różnorodność biologiczną

3. zna najważniejsze źródła emisji zanieczyszczeń powietrza, wody

4. zna najważniejsze przyczyny degradacji gleb, lasów, flory, fauny, krajobrazu;

5. zna skalę oraz tendencje zmian w ostatnich latach zagrożeń środowiska w Polsce i na świecie;

6. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu

7. zna funkcjonowanie systemu Państwowego Monitoringu Środowiska

UMIEJĘTNOŚCI

1. umie zidentyfikować zagrożenia środowiska

2. potrafi interpretować dane pomiarowe w odniesieniu do obowiązujących norm

3. potrafi posługiwać się skutecznymi instrumentami ochrony przyrody i środowiska;

4. umie podejmować decyzje w zakresie zagospodarowania przestrzennego.

Kontrola obecności

Ocena ciągła bieżącego przygotowania do zajęć i aktywności;

Zaliczenie końcowe, pisemne w postaci testu złożonego z ok. 25 pytań zamkniętych obejmujących wiadomości zdobyte przez studenta w ramach realizacji przedmiotu.

Możliwa jest jedna nieusprawiedliwiona nieobecność na ćwiczeniach.