(in Polish) Geografia społeczno-ekonomiczna

Podczas zajęć prezentowany jest społeczno-ekonomiczny podział świata w ujęciu historycznym. Podział służy do omówienia najważniejszych zagadnień społecznych i ekonomicznych, charakterystycznych dla poszczególnych grup państw. Zajęcia kończą rozważania nt. demograficznych przyczyn zmiany liczby ludności na Ziemi i w poszczególnych regionach/krajach świata.

1. Społeczno-ekonomiczno-polityczny podział świata obecnie i w przeszłości (geneza i wyjaśnienie pojęć: kraje rozwinięte gospodarczo, kraje rozwijające się, Trzeci Świat, nowe kraje bogate, kraje nowo uprzemysłowione pierwszej i drugiej generacji, najuboższe kraje świata, nowe wyłaniające się rynki, Grupa G 7 (8), Grupa G 20, układ centrum-peryferie; omówienie cech charakterystycznych w/w grup państw i zagadnień, które doprowadziły do ich wydzielenia).

Omawiane są m.in. podstawowe metody pomiaru zamożności i ubóstwa (np. PKB/mieszkańca) oraz rozwoju (np. Indeks Rozwoju Społecznego, HDI), mierniki rozwoju zrównoważonego, problem zadłużenia międzynarodowego, bezrobocia, użytkowania ziemi i głodu na świecie, problemy energetyczne współczesnego świata, zagadnienia umiędzynarodowienia produkcji (napływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych).

2. Ludność i problemy demograficzne współczesnego świata. Liczba i rozmieszczenie ludności na świecie (pochodzenie ludności, zmiany zaludnienia Ziemi, sposoby pozyskiwania informacji na temat liczby ludności, rozmieszczenie ludności – gęstość zaludnienia, przyczyny zmian liczby ludności (na Ziemi, w skali państw, regionów, miast, etc.), przyrost naturalny ludności a przyrost rzeczywisty, eksplozja demograficzna: przyczyny i konsekwencje, zasięg występowania, eksplozja demograficzna a wyż demograficzny, teoria przejścia demograficznego, teoria II przejścia demograficznego);

3. Migracje ludności (wyjaśnienie podstawowych pojęć, kryteria podziału migracji – przykłady).

Do egzaminu trudno podać jakąkolwiek literaturę (byłoby kilkaset lub więcej pozycji). Podczas zajęć podawane są jednak pozycje, które pozwolą słuchaczom rozszerzyć swoje wiadomości we własnym zakresie lub zgromadzić niezbędne informacje, umożliwiające poprowadzenie interesujących zajęć w szkole.

Osobom zainteresowanym geografią społeczno-ekonomiczną polecam następujące pozycje:

Literatura teoretyczna na temat geografii ekonomicznej:

Domański R., 2004, Geografia ekonomiczna – ujęcie dynamiczne. Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa;

Korenik S. (red.), 2010, Współczesne koncepcje przestrzennego rozwoju gospodarki i społeczeństwa. Wydawnictwa Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław;

Kuciński Kazimierz (red.), 2004. Geografia ekonomiczna. Zarys teoretyczny. SGH w Warszawie, Warszawa;

Literatura faktograficzna:

Kuciński Kazimierz (red.), 2009, Geografia ekonomiczna. Oficyna a Wolters Kluwer business

Michałków Ireneusz, 2000, Zarys geografii ekonomicznej. Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa;

Skrzypczak Władysław, 2002, Geografia ekonomiczna z rozszerzoną geografią fizyczną. Efekt, Warszawa;

Wrona Jerzy (red.), 2006, Podstawy geografii ekonomicznej. PWE, Warszawa;

Podręczniki szkolne

Makowska Dorota, Osiński Stanisław, Wieloński Andrzej, Wites Tomasz, 2010, Geografia. Poznać, zrozumieć. Zakres podstawowy. Liceum i technikum. WSiP, Warszawa;

Wiedza

- zna podział społeczno-ekonomiczny świata i kategorie/grupy państw

- zna podstawowe pojęcia i zagadnienia z geografii gospodarczej i geografii ludności

- zna podstawowe metody prezentacji zagadnień społeczno-gospodarczych

Umiejętności

- wyjaśnia przyczyny i konsekwencje podziału świata

- poprawnie analizuje i ocenia wybrane zagadnienia społeczne i gospodarcze

Postawy

- samodzielnie poszerza wiedzę i umiejętności

- akceptuje konieczność uaktualniania wiedzy i umiejętności

- aktywnie uczestniczy w zajęciach

Zajęcia kończą się egzaminem (pisemny test), składającym się z 20 pytań. Część pytań ma charakter otwarty, a część – zamknięty. Pytania wyłącznie dotyczą zagadnień prezentowanych podczas zajęć. Za każdą prawidłową odpowiedź można uzyskać 1 pkt. Do zaliczenia zajęć niezbędne jest uzyskanie 10,1 pkt.