Ecological security

Celem przedmiotu jest przedstawienie i przybliżenie studentom problematyki bezpieczeństwa ekologicznego w Polsce oraz na świecie. W toku realizacji przedmiotu analizowane będą kwestie związane z problematyką bezpieczeństwa ekologicznego: pojęcie, geneza, elementy, rozwój, podstawowe problemy i wyzwania ekologiczne Polski oraz współczesnego świata; systemy bezpieczeństwa ekologicznego (np. regionalne), system bezpieczeństwa ekologicznego Polski.

Bezpieczeństwo ekologiczne, zwane inaczej bezpieczeństwem środowiskowym, stanowi nowy znaczący wymiar bezpieczeństwa międzynarodowego i wewnętrznego. Oznacza to, że jest ono nie tylko wartością motywującą działania na forum stosunków wewnętrznych i zewnętrznych państwa, lecz także dynamicznym procesem podlegającym ewolucji w skali masowej i wymiarze rzeczowym. Jest to istotne tym bardziej, że wraz z coraz większym zdynamizowaniem stosunków społecznych zmienia się treść pojęcia bezpieczeństwa, jego zakres przestrzenny i przedmiotowy, charakter zagrożeń, a także koncepcja i działalność podejmowana dla jego zapewnienia. Dzisiaj ekosfera podlega istotnym uwarunkowaniom niezbędnym do rozwoju społeczeństwa proekologicznego, a nawet istnienia poszczególnych narodów oraz społeczności międzynarodowej, dlatego też zagadnienia składające się na treść bezpieczeństwa ekologicznego, jego miejsce w procesach współistnienia społeczeństw, a zwłaszcza wpływ na kształtowanie ekologicznej świadomości społecznej odgrywają ogromną rolę w wieloaspektowym badaniu tej złożonej problematyki. W chwili, kiedy wzmagają się współzależności międzynarodowe i wielu wyzwań, obok wciąż występujących zagrożeń militarnych, pojawiły się zagrożenia ekonomiczne, kulturowe, a zwłaszcza ekologiczne.

Celem przedmiotu jest przedstawienie i przybliżenie studentom problematyki bezpieczeństwa ekologicznego w Polsce oraz na świecie. W toku realizacji przedmiotu analizowane będą kwestie związane z problematyką bezpieczeństwa ekologicznego: pojęcie, geneza, elementy, rozwój, podstawowe problemy i wyzwania ekologiczne Polski oraz współczesnego świata; systemy bezpieczeństwa ekologicznego (np. regionalne), system bezpieczeństwa ekologicznego Polski.

Literatura podstawowa:

1. Marek PIETRAŚ, Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie, Studium politologiczne, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2000, ss. 387.

2. D. Strus, Polityka ekologiczna Polski po akcesji do Unii Europejskiej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2016.

3. H. Gnaś, Protokół z Kioto. Analiza decyzji międzynarodowej, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.

4. E. Jastrzębska, P. Legutko-Kobus, D. Kobus, Wymiar ekologiczny bezpieczeństwa Polski, [w:] M. Pietraś, K.A. Wojtaszczyk (red.), Polska w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2016, s. 213-244.

5. D. Brodawka, Zmiany klimatu jako nowe zagrożenie bezpieczeństwa, Fundacja Studiów Międzynarodowych, Warszawa 2009.

6. M. Kubiak, M.Lipińska-Rzeszutek, Współczesne bezpieczeństwo ekologiczne, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa-Siedlce 2017.

7. M.M. Kenig-Witkowska, Kształtowanie i rozwój polityki Unii Europejskiej w dziedzinie środowiska, [w:] E. Piontek, K. Karasiewicz, Quo vadis Europo III? Wyd. Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2009, s. 496-511.

8. C. Fry, Świat. Największe wyzwania ekologiczne. Największe wyzwania przed jakimi stoi świat w XXI wieku, Wyd. Elipsa, Publika S.A., Warszawa 2008.

9. M. Kaczorowska, Odnawialne źródła energii w programach polskich partii politycznych, [w:] K.M. Księżopolski, K.M. Pronińska, A.E. Sulowska (red.), Odnawialne źródła energii w Polsce wybrane problemy bezpieczeństwa, polityki i administracji, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2013, s. 95-114.

10. K.M. Księżopolski, K.M. Pronińska, A.E. Sulowska, (red.), Odnawialne źródła energii w Polsce wybrane problemy bezpieczeństwa, polityki i administracji, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2013.

11. K.M. Księżopolski, Bezpieczeństwo ekologiczne, [w:] K.A. Wojtaszczyk, A. Materska-Sosnowska (red.), Bezpieczeństwo państwa. Wybrane problemy, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2009, s. 173-192.

12. J. Strzałko, T. Mossor-Pietraszewska (red.), Kompendium wiedzy o ekologii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 2001.

13. M. Sutowski, J. Tokarz (red.), Ekologia. Przewodnik Krytyki Politycznej. SERIA: Przewodniki Krytyki Politycznej, tom XVI, Warszawa 2009.

14. J. Symonides (red.), Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, Wydawnictwo Naukowe SHOLAR, Warszawa 2010; K. Pronińska, Ewolucja zagrożeń bezpieczeństwa energetycznego: s. 407-429; oraz Część V: Wyzwania i zagrożenia związane ze zmianami klimatu i degradacją środowiska naturalnego, s. 431-507.

15. J. Menkes, Środowisko naturalne a system międzynarodowy, [w:] A.D. Rotfeld (red.), Dokąd zmierza świat?, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2008, s. 91-108.

16. Katastrofy i zagrożenia we współczesnym świecie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

17. P. Świeżak: Rosja/ Ratyfikacja Protokołu z Kioto. psz.pl. [dostęp 5 listopada 2004].

18. Protokół z Z Kioto (Dz. U. z dnia 17 października 2005 r.) na stronach Ministerstwa Środowiska - www.mos.gov.pl.

19. H. Lisicka , J. Sommer, Ochrona środowiska jako funkcja państwa ?, [w:] S. Wróbel (red.), Współczesne państwo. Wybrane problemy, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej Poznaniu, Poznań-Chorzów 2009, s. 95-114.

20. R. Zięba (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 15-39.

Literatura uzupełniająca:

1. E. Areas, O. Bennett, P. Bolton, Climate Change: The Copenhagen Conference, The House of Commons Research Paper 09/87, 2 December 2009.

2. M. A. Levi, Copenhagen’s Inconvenient Truth. How to Salvage the Climate Conference, „Foreign Affairs”, September/October 2009, vol. 88, nr 5, s. 92-104.

3. J. Seddon Wallack, V. Ramanathan, The Other Climate Changers. Why Black Carbon and Ozone Also Matter, „Foreign Affairs”, September/October 2009, vol. 88, nr 5, s. 105-113.

4. J. Kurtzman, The Low-Carbon Diet. How the Market Can Curb Climate Change, „Foreign Affairs”, September/October 2009, vol. 88, nr 5, s. 114-122.

K_W07 – student posiada wiedzę o zagrożeniach dla funkcjonowania współczesnego państwa i społeczeństwa oraz ich przeobrażeniach (np. zorganizowana przestępczość, terroryzm, zagrożenia o charakterze ekologicznym) i sposobach oraz mechanizmach przeciwdziałania im;

K_W08 – student posiada wiedzę o fundamentalnych prawach i wolnościach oraz obowiązkach człowieka i obywatela oraz środkach ochrony praw i wolności;

K_W11 – student zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości z wykorzystaniem wiedzy z zakresu nauk społecznych ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy z zakresu bezpieczeństwa państwa.

UMIEJĘTNOŚCI

K_U01 – student ma umiejętność obserwacji i interpretacji zjawisk społecznych i politycznych rozmaitej natury i dostrzegania ich wzajemnych relacji i zależności;

K_U02 – student ma umiejętność rozumienia przyczyn i przebiegu oraz prognozowania i przewidywania zjawisk dotyczących bezpieczeństwa (w tym różnego rodzaju kryzysów);

K_U03 – student potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną do opisu zagadnień bezpieczeństwa o różnorakim charakterze.

KOMPETENCJE

K_K01 – student potrafi określać i definiować podstawowe priorytety, służące przeciwdziałaniu zagrożeniom dla funkcjonujących struktur społecznych, państwa i panującego w nim ładu prawno-politycznego.

Zajęcia prowadzone są w formie wykładu. Obecność studenta na zajęciach nie jest obowiązkowa. Podstawą zaliczenia przedmiotu jest zdanie pisemnego egzaminu końcowego.

Nie przewiduje się.