Władza i społeczeństwo Ameryki Łacińskiej

Kurs ma na celu omówienie najważniejszych zjawisk związanych z zagadnieniem władzy oraz procesów społecznych w krajach Ameryki Łacińskiej i Karaibów w perspektywie historycznej i współcześnie.

W ramach zajęć będą organizowane regularne spotkania z dyplomatami i praktykami zajmującymi się kwestiami dot. Ameryki Łacińskiej i Karaibów (część spotkań będzie w j. angielskim - konieczna przynajmniej bierna znajomość języka).

Szczegółowe zagadnienia omawiane podczas zajęć:

1. Wprowadzenie do tematyki: „Ameryka Łacińska” czy "Ameryki Łacińskie"? Władza a społeczeństwo w Ameryce Łacińskiej w świetle teoretycznych koncepcji władzy, panowania i przywództwa

2. Społeczeństwo i kultura Ameryki Łacińskiej przed konkwistą i wpływ konkwisty na relacje władza-społeczeństwo

3. Ruchy migracyjne do Ameryki Łacińskiej oraz migracje wewnętrzne

3.1. Przypadek Argentyny

3.2. Przypadek Wenezueli

3.3 Studium Ameryki Środkowej

4. Niewolnictwo, rasa i etniczność jako zjawiska społeczne. Kontekst historyczny i współczesność

5. Zarys (niedo)rozwoju Ameryki Łacińskiej a procesy społeczne

6. Wybrane problemy polityczne regionu

6.1 Rządy autorytarne

6.2 Dyktatury wojskowe

6.3 Procesy demokratyzacji, demokracja nieliberalna

7. Współczesny obraz społeczeństw Ameryki Łacińskiej

7.1. Struktura klasowo-warstwowa

7.2. Nierówności społeczne i rozwarstwienie ekonomiczne

7.3. Poziom edukacji i dostęp do edukacji

7.4. Problem wykluczenia społecznego

8. Przestępczość zorganizowana a struktura władzy

8.1 Przypadek Kolumbii

8.2 Przypadek Meksyku

8.3 Przypadek Salwadoru

9. Współczesne ruchy społeczne. Fala protestów społecznych (przyczyny, aktorzy, relacje władzy)

10. Współczesne oblicza władzy politycznej

10.1 Przypadek Kuby

10.2. Przypadek Wenezueli

10.3. Przypadek Brazylii

10.4. Przypadek Nikaragui

11. Rola społeczeństwa obywatelskiego w Ameryce Łacińskiej

12. Współczesne problemy polityczne a relacje władza-społeczeństwo. Panorama wyborcza i perspektywy

Literatura podstawowa:

Aguirre Rojas, Carlos Antonio. 2008. Ameryka Łacińska na rozdrożu. Ruchy społeczne i śmierć nowoczesnej polityki. Wydawnictwo Książka i Prasa. Warszawa.

Albala, Adrián. 2018. Civil Society and Political Representation in Latin America (2010-2015). Towards a Divorce Between Social Movements and Political Parties? Springer International Publishing. DOI: 10.1007/978-3-319-67801-6

Dembicz, Andrzej. 2006. Ameryka – Ameryka Łacińska. Próba porządkowania pojęć. w: Filozofia poznawania Ameryki. CESLA. Warszawa, s. 15-36.

Eakin, Marshall C. 2009. Historia Ameryki Łacińskiej. Wyd. UJ, Kraków (wybrane rozdziały).

Gocłowska-Bolek, Joanna (red.). 2019. Panorama wyborcza Ameryki Łacińskiej w 2019 roku. Nowe wyzwania, stare problemy? OAP UW. Warszawa. http://oapuw.pl/panorama-wyborcza-ameryki-lacinskiej-w-2019-roku-nowe-wyzwania-stare-problemy-08-2019/

Hummel, Agata, Wądołowska, Anna, Płachtański, Piotr. 2009. Nierówności społeczne w Ameryce Łacińskiej. w: Gawrycki, Marcin (red.). Dzieje kultury latynoamerykańskiej. PWN. Warszawa, s. 209-222.

Łaciński, Piotr. 2009. Elity latynoamerykańskie. w: Gawrycki, Marcin (red.). Dzieje kultury latynoamerykańskiej. PWN. Warszawa, s. 313-324.

Rovira Kaltwasser, Cristóbal. 2018. Political Elites in Latin America. w: Best, Heinrich, Higley, John (eds.). The Palgrave Handbooks of Political Elites. Palgrave-Macmillan, s. 255-271.

Literatura uzupełniająca:

Alvarez, Sonia; Dagnino, Evelina and Escobar, Arturo (Eds.) 1998. Culture of Politics, Politics of Cultures: Re‐visioning Latin American Social Movements. Boulder, CO: Westview Press.

della Porta, Donatella, Diani, Mario. 2006. Social Movements: An Introduction. 2nd ed. Malden MA.

Derwich, Karol, Kania, Marta. 2012. Ruchy społeczne i etniczne w Ameryce Łacińskiej. Wyd. UJ. Kraków (wybrane rozdziały).

Farmer, Paul. 2005. Pathologies of Power. Health, Human Rights, and the New War on the Poor. University of California Press. Berkeley and Los Angeles, California.

Gawrycki, Marcin (red.). 2009. Dzieje kultury latynoamerykańskiej. PWN. Warszawa (wybrane rozdziały).

Knopek, Jacek, Drgas, Michał (red). 2012. Społeczne problemy Ameryki Łacińskiej. Wyd. Adam Marszałek. Toruń.

Krauze, Enrique. 2011. Władza i obłęd. Najnowsza historia Wenezueli. Wyd. Akademickie Dialog. Warszawa.

Krzywicka, Katarzyna, J. Kaczyńska (red.). 2010. Oblicza Ameryki Łacińskiej, Wydawnictwo UMCS. Lublin.

Kurowski, Karol. 2013. Samoorganizacja w wielkomiejskim slumsie. Przykład Limy. Wyd. UW. Warszawa.

McAdam, Doug, McCarthy, John, Zald, Mayer (eds.). 1996. Comparative Perspectives on Social Movements: Political Opportunities, Mobilizing Structures, and Cultural Framings. Cambridge: Cambridge University Press.

Oikonomakis, Leonidas. 2019. Political strategies and social movements in Latin America: the Zapatistas and Bolivian Cocaleros. Palgrave, Macmillan.

Petras, James. 2011. Social Movements in Latin America. Neoliberalism and Popular Resistance. Palgrave, Macmillan.

Rohter, Larry. 2012. Brazil on the Rise. The Story of a Country Transformed. Palgrave, Macmillan.

Rousseau, Stéphanie and Morales, Anahi. 2017. Indigenous Women’s Movements in Latin America Gender and Ethnicity in Peru, Mexico, and Bolivia. Palgrave, Macmillan.

Roseberry, William, Gudmundson, Lowell, Kutschbasch, Mario (eds.). 1995. Coffee, Society and Power in Latin America. Johns Hopkins University Press.

Sierra Caballero, Francisco and Gravante, Tommaso (eds). 2018. Networks, Movements and Technopolitics in Latin America Critical Analysis and Current Challenges. Palgrave, Macmillan.

Tillman, Ellen. 2018. War and Society in Latin America. w: Muehlbauer, Matthew S., Ubrich, David J. (eds.). The Routledge History of Global War and Society. Part 1. Routledge.

Czasopisma (wybrane artykuły):

Latin American Politics and Society, Cambridge University Press. ISSN: 1531-426X (Print), 1548-2456 (Online).

Ameryka Łacińska, Uniwersytet Warszawski. ISSN: 1506-8900 (Print), 2081-1152 (Online).

Obecność jest obowiązkowa (dozwolone 2 nieobecności).

Forma zaliczenia: esej (praca pisemna na temat wyznaczony przez wykładowcę + przedstawienie w formie multimedialnej) (20 pkt.)

Za aktywność podczas zajęć można otrzymać dodatkowe 2 pkt.

Za prezentację podczas zajęć można otrzymać dodatkowe 2 pkt.

-