Dyplomacja ekonomiczna

Zajęcia poświęcone są analizie problematyki nowoczesnej dyplomacji ekonomicznej, jej przedmiotowego i podmiotowego aspektu. Obejmują analizę zadań i narzędzi dyplomacji handlowej i ekonomicznej oraz działalność nowych podmiotów w międzynarodowych powiązaniach gospodarczych. Rozważania teoretyczne poszerzone zostaną o studium przypadku i obejmą analizę modeli i narzędzi dyplomacji gospodarczej Polski, wybranych państw europejskich, a także wybranych modeli państw rozwiniętych i rozwijających się. Na zajęciach omówione zostaną mechanizmy dyplomacji gospodarczej w trakcie konfliktu międzynarodowego, w tym rodzaje i przykłady stosowania międzynarodowych sankcji ekonomicznych, a także ekonomiczne motywy udzielania przez państwa pomocy rozwojowej.

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z najważniejszymi zagadnieniami teoretycznymi z zakresu nowoczesnej dyplomacji gospodarczej. Wobec przemian w międzynarodowych stosunkach gospodarczych i ewolucji struktury podmiotowej i przedmiotowej środowiska międzynarodowego zwiększa się rola interesów gospodarczych w realizowaniu polityki zagranicznej państwa. Zajęcia obejmują analizę zadań i narzędzi dyplomacji handlowej i ekonomicznej oraz działalność nowych podmiotów w międzynarodowych powiązaniach gospodarczych. Rozważania teoretyczne poszerzone zostaną o studium przypadku i obejmą analizę modeli, systemów organizacji i narzędzi dyplomacji gospodarczej Polski, państwach wysokorozwiniętych, państw rozwijających się oraz Unii Europejskiej. Omówione zostaną mechanizmy dyplomacji gospodarczej w trakcie konfliktu międzynarodowego, w tym rodzaje i przykłady stosowania międzynarodowych sankcji ekonomicznych, a także ekonomiczne motywy udzielania przez państwa pomocy rozwojowej.

Ogólny zakres tematów:

- Istota i geneza dyplomacji gospodarczej. Ewolucja zakresu przedmiotowego tradycyjnej dyplomacji. Nowe obszary aktywności dyplomatycznej.

- Dyplomacja gospodarcza w teorii stosunków międzynarodowych. Bezpieczeństwo ekonomiczne i dobrobyt gospodarczy jako integralny element interesów narodowych.

-Dyplomacja wobec przemian w międzynarodowych stosunkach gospodarczych. Ewolucja struktury podmiotowej i przedmiotowej środowiska międzynarodowego. Ekonomizacja polityki zagranicznej.

- Narzędzia i zadania nowoczesnej dyplomacji gospodarczej. Dyplomacja gospodarcza a dyplomacja handlowa.

- Struktura i podmioty dyplomacji gospodarczej: podstawowe schematy organizacyjne (rząd, agencje promocji eksportu, organizacje biznesu i ekonomiczne grupy interesu, samorząd gospodarczy). Modele dyplomacji gospodarczej.

- Konteksty dyplomacji gospodarczej: poziom makro i mikro, na płaszczyźnie wielostronnej (globalnej, regionalnej) oraz w wymiarze dwustronnym.

-Model dyplomacji gospodarczej w Polsce – ewolucja i charakterystyka. Historia polskiej dyplomacji gospodarczej.

- Dyplomacja gospodarcza państw wysokorozwiniętych i rozwijających się.

- Specyfika dyplomacji gospodarczej Unii Europejskiej. Ochrona interesów UE na rynku globalnym.

- Dyplomacja gospodarcza a spory międzynarodowe: środki odwetowe - międzynarodowe sankcje ekonomiczne. Ekonomiczne motywy udzielania pomocy rozwojowej.

Literatura podstawowa:

Molendowski, E., Polan, W., Dyplomacja gospodarcza: Rola i znaczenie w polityce zagranicznej państwa, Oficyna Wolters Kluwer Business, Kraków, 2007.

Surmacz, B. (red.), Nowe oblicza dyplomacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin, 2013.

Bayne, N., Woolcock, S. (red.), The New Economic Diplomacy. Decision-making and Negotiation in International Economic Relations, Ashgate, Aldershot, 2011.

Woolcock, S., European Union Economic Diplomacy. The Role of the EU in External Economic Relations, Ashgate, Farnham, 2012.

(Wybrana) literatura uzupełniająca:

Lee, D., Hudson, D., The old and new significance of political economy in diplomacy, “Review of International Studies”, 2004, numer 30, s.343 – 360.

Kostecki, M., Naray, O., Commercial Diplomacy and International Business, “Clingendael Discussion Paper in Diplomacy”, Clingendael Institute, Haga, 2007, s. 1-41.

Pigman, G. A., Making Room at the Negotiating Table: The Growth of Diplomacy between Nation-State Governments and Non-State Economic Entities, “Diplomacy & Statecraft”, 2005, numer 16:2, s. 385-401.

Marchewka-Bartkowiak, K., Dyplomacja ekonomiczna w Polsce – organizacja, zadania i kierunki działalności, „Analizy BAS”, 2014, numer 6 (110).

Saner R., Yiu L., International economic diplomacy: Mutations in post-modern times, “Discussion Papers in Diplomacy”, Clingendael Institute, Haga, 2003, s. 1-35.

Bergeijk, A.G., Okano-Heijmans , Melissen, J., M., Economic Diplomacy: Economic and Political Perspectives, Koninklijke Brill, Leiden, 2011.

Rana S.K., Economic diplomacy: the experience of developing states, [w:] Rana S.K., The new economic diplomacy, Ashgate Publishing, Hampshire 2007.

Lenway, S.A., Between War and Commerce: Economic Sanctions as a Tool of Statecraft, “International Organization, 1988, t.42, numer 2, s.397–426.

Pigman, G., Contemporary Diplomacy, Polity Press, Cambridge, 2010.

Sutor, J, Prawo dyplomatyczne i konsularne, LexisNexis, Warszawa 2010.

Ryszka, J., Sankcje gospodarcze wobec podmiotów zewnętrznych w prawie i praktyce Unii Europejskiej, TNOIK, Toruń 2008.

Kopiński, D., Pomoc rozwojowa, , Difin, Warszawa, 2011.