(in Polish) Odpowiedzialność międzynarodowa jednostek

W ramach prawa międzynarodowego istnieje nie tylko odpowiedzialność prawnomiędzynarodowa państw, którą określamy jako responsibility i liability, ale także odpowiedzialność karnomiędzynarowdowa. Podlegają jej osoby fizyczne. Możliwe jest także zastosowanie jej w odniesieniu do osób prawnych prawa wewnętrznego. W doktrynie prawa międzynarodowego jest dyskutowana także kwestia istnienia ewentualnej odpowiedzialności karnej państw. Przedmiotem tego wykładu będzie część karna prawa międzynarodowego publicznego, nazywana niekiedy międzynarodowym prawem karnym. Nie będzie się on natomiast odnosił do kwestii pomocy prawnej w sprawach karnych oraz wszelkich innych zewnętrznych problemów funkcjonowania prawa karnego wewnętrznego, czyli tego co niekiedy nazywane jest prawem

1. Geneza międzynarodowego prawa karnego

2. Odpowiedzialność karnomiędzynarodowa a odpowiedzialność prawnomiędzynarodowa

3. Przestępstwa konwencyjne (piractwo, uszkadzanie kabli podmorskich, łamanie blokady morskiej itd.)

4. Zbrodnie norymberskie (zbrodnie przeciwko pokojowi, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości)

5. Zbrodnia ludobójstwa, zbrodnia apartheidu oraz inne zbrodnie międzynarodowe

6. Międzynarodowe trybunały karne ad hoc powstałe bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej – trybunał norymberski, trybunał tokijski (podstawy prawne utworzenia, struktura i jurysdykcja)

7. Zasady wynikające ze statutu trybunału norymberskiego oraz z jego wyroku

8. Prace Komisji Prawa Międzynarodowego ONZ nad projektem Kodeksu przestępstw przeciwko pokojowi i bezpieczeństwu ludzkości oraz nad projektem Kodeksu zbrodni przeciwko pokojowi i bezpieczeństwu ludzkości

9. Międzynarodowe trybunały karne ad hoc – trybunał jugosłowiański, trybunał ruandyjski itd. (podstawy prawne utworzenia, struktura i jurysdykcja)

10. Stały Międzynarodowy Trybunał Karny – podstawa prawna utworzenia, struktura

11. Stały Międzynarodowy Trybunał Karny – jurysdykcja, zasada komplementarności

12. Państwo jako wykonawca przepisów międzynarodowego prawa karnego

13. Status jednostki jako podmiotu międzynarodowego prawa karnego

14. Status osoby prawnej prawa wewnętrznego jako podmiotu międzynarodowego prawa karnego

Problem odpowiedzialności karnej państwa

1. . L. Gardocki, Zarys prawa karnego międzynarodowego, Warszawa 1985.

2. K. Karski, Problem utworzenia urzędu Prokuratora Europejskiego, [w:] Wymiar sprawiedliwości w Unii Europejskiej, red. C. Mik, Toruń 2001.

3. K. Karski, Ratyfikacja Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego (Zagadnienia prawnomiędzynarodowe i konstytucyjne), „Państwo i Prawo” 2001, nr 1.

4. K. Karski, Realizacja idei utworzenia międzynarodowego sądownictwa karnego, „Państwo i Prawo” 1993, nr 3.

5. M. Płachta, (Stały) Międzynarodowy Trybunał Karny: triumf idei nad polityką?, „Palestra” 1999, nr 11-12.

6. M. Płachta, Problem ratyfikacji przez Polskę Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego, „Palestra” 1999, nr 5-6.

7. M. Płachta, Świadek anonimowy przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla byłej Jugosławii, „Prokuratura i Prawo” 1999, nr 1.

8. E. Socha, Zbieżność a komplementarność jurysdykcji międzynarodowych trybunałów karnych i sądów krajowych

Wiedza: Słuchacze po ukończeniu Studiów posiądą kompleksową wiedzę nie tylko na temat teorii, ale również funkcjonowania i egzekwowania wybranych dziedzin (przewidzianych programem Studiów) prawa międzynarodowego. Słuchacze poznają kierunki rozwoju prawa międzynarodowego, które będą omawiane w oparciu o zmieniające się stosunki międzynarodowe (m. in. takie jak: zwiększenie się roli organizacji międzynarodowych na arenie międzynarodowej i umacnianie się mechanizmów poszanowania praw jednostek), a także kwestie kontrowersyjne dotąd nieuregulowane. Słuchacze będą mieli wiedzę na temat orzecznictwa sądów międzynarodowych oraz obowiązywania i stosowania prawa międzynarodowego w wewnętrznym porządku prawnym wielu państw, w tym Polski.

Umiejętności: Słuchacze w szczególności będą potrafili:

- opisać mechanizmy tworzenia się prawa międzynarodowego w jego kontekście historycznym i społecznym;

- posługiwać się właściwą terminologią, nauczyć się języka prawniczego;

- wyjaśnić genezę i cel konkretnych rozwiązań prawnych;

- rozpoznać problemy prawne i zaproponować ich rozwiązanie;

- rozumieć i krytycznie odnosić się do prezentowanych rozwiązań prawnych;

- analizować orzeczenia sądów międzynarodowych.

Kompetencje społeczne-postawy: Słuchacze będą mogli:

- operować wiedzą na temat różnorodnych zagadnień z zakresu prawa międzynarodowego;

- wykorzystać nabyte umiejętności w miejscach pracy, urzędach;

– wyjaśnić współpracownikom, osobom zainteresowanym mechanizmy funkcjonowania prawa międzynarodowego

- kontrola obecności – potwierdzona listami obecności;

- ocena ciągła polegająca na sprawdzeniu przygotowania do zajęć oraz aktywności podczas zajęć (w przypadku nieobecności – możliwość zaliczenia ustnego, przygotowania pracy pisemnej – według wyboru osoby prowadzącej zajęcia);

- egzamin ustny