(in Polish) Wprowadzenie do podatków obrotowych

Przedmiotem wykładu są zagadnienia teoretyczne i doktrynalne podatków zwanych tradycyjnie „obrotowymi”

1. Przedmiotem wykładu są zagadnienia teoretyczne i doktrynalne podatków zwanych tradycyjnie „obrotowymi”. To, co łączy pozornie różne podatki występujące w historii i współcześnie pod różnymi nazwami, które powstawały w wyniku odmiennych tradycji, dotyczy następujących elementów ich konstrukcji:

 przedmiot opodatkowania, którym jest zbiór określonych zdarzeń, będących głównie czynnościami podatnika,

 pośredni charakter, przez co należy rozumieć te elementy konstrukcji podatków, które umożliwiają przerzucenie ekonomicznego ciężaru tych podatków na inny podmiot niż podatnik,

 regresywny (co najwyżej proporcjonalny) charakter: z punktu widzenia trzech podstawowych zmiennych jak podstawa opodatkowania, przychód czy majątek relacja kwoty tych podatków do tych wielkości zmniejsza się wraz z ich wzrostem.

2. Podatki mają od wielu dziesięcioleci najistotniejsze znaczenie w strukturze dochodów budżetowych, choć ostatnie lata charakteryzują się narastaniem kryzysu ich efektywności fiskalnej.

W UE dwa najważniejsze podatki z tej grupy: podatek od wartości dodanej oraz podatek akcyzowy są przedmiotem najdalej idącej harmonizacji, przez co można mówić o dwóch generalnych modelach tych podatków:

 europejskim, ukształtowanym przez dorobek dyrektyw oraz orzecznictwa TSUE,

 pozaeuropejski, w którym dominujące znaczenie ma nieharmonizowany podatek od wartości dodanej oraz akcyza.

3. Szczegółowy plan wykładu obejmuje w szczególności następujące problemy:

a) klasyfikacje rodzajów podatków obrotowych,

b) rodzaje oraz klasyfikacje zdarzeń będących przedmiotem opodatkowania,

c) charakterystykę zdarzeń faktycznych, będących przedmiotem opodatkowania,

d) charakterystykę czynności prawnych będących przedmiotem opodatkowania,

e) charakterystykę zdarzeń kazualno-faktycznych, będących przedmiotem opodatkowania,

f) podmiotowość w tych podatkach i ich klasyfikacja:

 wielość podmiotowa,

 „silne” i „słabe” rodzaje podmiotowości,

 podmiotowość potencjalna i realna.

g) charakterystyka podstaw opodatkowania i sposób ich pomiaru

h) stawka podstawowa i ciężar podatku

i) podatek należny i zwroty podatkowe

4. Misją przedmiotu jest przekazanie słuchaczom pełnego kompendium wiedzy, które pozwoli poznać zarówno obecne, jak i przyszłe konstrukcje podatków z tej grupy wynikające z prawa polskiego i prawa państw obcych.

Jest to wykład unikatowy, nie występujący na innych studiach o charakterze magisterskim, jak i podyplomowym na uczelniach krajowych.

5. Słuchacze otrzymują obszerny materiał dydaktyczny na ten temat, który jest rozszerzany i uaktualniany od 10 lat.