(in Polish) Zbieranie i analiza danych ilościowych z elementami statystyki

Kurs koncentruje się na przećwiczeniu kluczowych elementów metody naukowej w badaniach społecznych: dobór próby, tworzenie i/lub wybieranie adekwatnych do problemu badawczego narzędzi badawczych (ankieta, test, obserwacja), tworzenie bazy danych, analiza danych ilościowych i interpretacja wyników.

Omówienie organizacji kursu, wymagań i zasad zaliczenia.

Wybrane źródła publicznie dostępnych baz danych ilościowych oraz standaryzowanych narzędzi badawczych z zakresu badań społecznych. Logika metody naukowej.

Metody doboru próby.

Oznaczanie typu skali pomiarowej: nominalna, porządkowa, przedziałowa, ilorazowa. Interpretacje wyników na skalach standardowych: staninowej, 100/15, 500/100.

Kodowanie danych z badania ankietowego. Projektowanie i opisywanie bazy danych: rodzaje i format zmiennych, nazwy zmiennych, nazwy wartości zmiennych.

Kontrolowanie poprawności bazy danych: unikalność identyfikatorów, niedozwolone wartości zmiennych, wartości po zmiennych warunkowych, spójność odpowiedzi. Przekodowywanie wartości i tworzenie nowych zmiennych jako funkcji już istniejących. Metody opisu danych: tabela częstości, podstawowe wykresy.

Podstawy wnioskowania statystycznego, estymacja punktowa i przedziałowa, weryfikacja hipotez, pojęcie istotności statystycznej

Analiza rozkładu zmiennych: histogram, parametry rozkładu, przedział ufności dla średniej rozkładu.

Analiza współzmienności zmiennych nominalnych: tabela krzyżowa, wartości oczekiwane i empiryczne, test chi kwadrat.

Analiza współzmienności zmiennej nominalnej i interwałowej: rozkłady warunkowe, porównanie średnich, test t-Studenta (dla prób niezależnych i zależnych).

Analiza współzmienności zmiennych interwałowych: wykres rozrzutu, regresja, korelacja, błąd statystyczny oszacowania współczynnika regresji i współczynnika korelacji, wnioskowanie o istotności statystycznej zależności.

Tworzenie indeksów i skal, określanie rzetelności skali: sprawdzanie spójności wskaźników, obliczanie współczynnika Alfa-Cronbacha i analiza mocy różnicującej pozycji skali.

Replikacja wyników przykładowego badania naukowego. Standardy dokumentowania wyników badań.

Formułowanie problemu badawczego. Konstrukcja narzędzi badawczych: budowanie wskaźników, operacjonalizacja pytań badawczych.

Sprawdzian zaliczeniowy

Podręcznik: Earl Babbie (2008). Podstawy badań społecznych. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bedyńska, S., Cypryańska, M. (2012). Statystyczny drogowskaz 1. Praktyczne wprowadzenie do wnioskowania statystycznego. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.

W zakresie wiedzy absolwent zna i rozumie:

M.W2.Rolę teorii w badaniach społecznych (dialog z poprzednikami, znaczenie przeglądu literatury), logikę procesu badawczego i kluczowe jego elementy: konceptualizacja, definiowanie i sformułowanie problemu badawczy, metoda jego rozwiązania, zbieranie i analiza danych, analiza danych i uzyskanie wyniki, ich interpretacja i dyskusja.

M. W3.Wbadaniach ilościowych pojęcie operacjonalizacji i zmiennej (rodzaje zmiennych a informacje przenoszone przez liczby), związki między zmiennymi (pojęcie korelacji pozornej),metody doboru próby, metody zbierania danych (obserwacja, test wg KTT, ankieta), modele analizy danych (analizy: rozkładu zmiennych, korelacji między zmiennymi, trendu, wielozmiennowe, wielopoziomowe), pojęcie oszacowania i błędu oszacowania, wnioskowanie statystyczne, związki modeli analizy z teorią, interpretacja wyniku. Rolę IT w gromadzeniu i analizie danych ilościowych (m.in. SPSS). Kluczowe pojęcia pozwalające oceniać jakość badań ilościowych: reprezentatywność próby, rzetelność, trafność i inwariantność pomiaru, możliwości generalizacji wyników.

W zakresie umiejętności student potrafi:

M. U3. Dobrać do ilościowego problemu badawczego odpowiedni schemat badawczy, metodę doboru próby i metody zbierania danych. Wykonać przy pomocy programu statystycznego SPSS proste analizy statystyczne z wykorzystaniem danych zastanych: rozkładu (wraz z szacowaniem przedziału ufności), zależności dla zmiennych nominalnych, zależności dla zmiennych co najmniej interwałowych (regresja, korelacja), porównania dla prób niezależnych, porównania dla prób zależnych (trend), własności testu w metodologii KTT. Opracować wybrane narzędzie badawcze: ankietę lub prosty test.

W zakresie kompetencji społecznych student jest gotów do:

M. K05. Przyjęcia etycznej odpowiedzialności za realizowane działania badawcze.

Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny jest zaliczenie poszczególnych zajęć oraz pisemny sprawdzian, podczas którego trzeba będzie wykonać zadania dotyczące wybranych, omawianych na zajęciach elementów procesu badawczego.

Ocena z konwersatorium będzie decydować o pierwszeństwie w zapisach na zblokowane Seminarium empiryczne i warsztat Czytanie i pisanie tekstu naukowego.