University of Warsaw - Central Authentication System
Strona główna

MHPP - Philosophical foundations of education

General data

Course ID: 2300-MHPP-FPP-W
Erasmus code / ISCED: (unknown) / (unknown)
Course title: MHPP - Philosophical foundations of education
Name in Polish: MHPP - Filozoficzne podstawy pedagogiki
Organizational unit: Faculty of Education
Course groups:
ECTS credit allocation (and other scores): (not available) Basic information on ECTS credits allocation principles:
  • the annual hourly workload of the student’s work required to achieve the expected learning outcomes for a given stage is 1500-1800h, corresponding to 60 ECTS;
  • the student’s weekly hourly workload is 45 h;
  • 1 ECTS point corresponds to 25-30 hours of student work needed to achieve the assumed learning outcomes;
  • weekly student workload necessary to achieve the assumed learning outcomes allows to obtain 1.5 ECTS;
  • work required to pass the course, which has been assigned 3 ECTS, constitutes 10% of the semester student load.
Language: Polish
Type of course:

obligatory courses
Prerequisites (description):

(in Polish) Wykład ma za zadanie wprowadzać w podstawowe pojęcia filozofii wychowania oraz problemy teoretyczne i metodologiczne pedagogiki jako dyscypliny akademickiej. Wykład będzie dotyczył przede wszystkim miejsca pedagogiki w humanistyce, w szczególności jej relacji do filozofii z jednej strony i do nauk pozytywnych z drugiej.
Mode:

Classroom
Short description: (in Polish)

Wykład będzie składał się z dwóch części: historycznej i systematycznej. Część historyczna przedstawia podstawowe pojęcia (metafory) filozofii wychowania w kontekście czasowym, związanym z kulturą Zachodu. Część systematyczna poświęcona jest współczesnym problemom pedagogiki jako dyscypliny akademickiej: problemowi naukowości pedagogiki i roli myślenia filozoficznego w pedagogice; tożsamości metodologicznej pedagogiki; niejawnych założeń, leżących u podstaw poszczególnych pedagogii; ideologiczności pedagogiki; różnicy między myśleniem i rozumowaniem; związkami pedagogiki i filozofii.
Full description: (in Polish)

Część historyczna:

1) Grecka paideia (Sokrates; pedagogiczna rewolucja Platona; filozofia w polis).

2) Niemiecka idea Bildung i inne ideały wychowawcze nowożytności (Herder, inspiracje Rousseau; Wilhelm von Humboldt i neohumanizm: zanegowanie dawnych transcendentnych porządków; rola oświecenia).

3) Filozoficzne założenia leżące u podstaw nowego uniwersytetu (Humboldt, Kant, Schelling, Fichte, Schleiermacher). Tło historyczne; uniwersytet i państwo; struktura uniwersytetu.

4) Krytyka kształcenia (Nietzsche i Adorno).

5) Wyodrębnienie nauk szczegółowych (problem specjalizacji) i odejście od złożeń Humboldta; problem rynku.

6) Kryzys kształcenia.

Część systematyczna:

1) Relacja miedzy filozofią a nauką w kontekście historycznym. Nauki teoretyczne a nauki praktyczne. Pedagogika jako „nauka praktyczna” w kontekście Arystotelesowego podziału nauk (episteme, techne, phronesis).

2) Samowiedza pedagogiki w kontekście tradycyjnej, pozytywistycznej wizji nauki. Niejednoznaczność pojęcia „doświadczenie”.

3) Instrumentalizacja myślenia – pragmatyzm. Ideologiczność pedagogiki humanistycznej, jej związki z gospodarką rynkową.

4) Pojęcie „uspołecznienie” w kontekście relacji miedzy sferą prywatną a sferą publiczną (starożytność a nowoczesność, etyczność bezpośrednia a etyczność zapośredniczona).

5) Filozoficzne założenia pedagogiki krytycznej.

Bibliography: (in Polish)

wykład autorski; literatura bezpośrednio nawiązująca do tematyki wykładu omawiana jest w trakcie Konwersatorium; Literatura uzupełniająca i poszerzająca omawiane zagadnienia omawiana jest w ramach Lektoriów.
Learning outcomes: (in Polish)

Po zakończeniu procesu kształcenia student:

1) Potrafi scharakteryzować specyfikę starożytnej paidei i idei Bildung;

2) Zna założenia współczesnego uniwersytetu i potrafi pokazać jego genezę;

3) Rozpoznaje różnice między odmiennymi pedagogiami;

4) Opisuje założenia leżące u podstaw różnych dyskursów pedagogicznych;

5) Odróżnia pojęcie wiedzy od zbioru informacji, jak też pojęcie rozumowania od pojęcia rozumienia;

6) Odróżnia umiejętności przydatne do określonego zawodu od kształcenia na poziomie akademickim;

7) Umie poddać krytyce utożsamienie rozwoju osobowego z przystosowaniem do gospodarki rynkowej.
Assessment methods and assessment criteria: (in Polish)

Wykład kończy się sprawdzianem pisemnym, dopuszczającym do egzaminu modułowego.

Classes in period "Winter semester 2023/24" (past)

Time span: 2023-10-01 - 2024-01-28
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
Lecture, 30 hours more information
Coordinators: Paulina Sosnowska
Group instructors: Paulina Sosnowska
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Pass/fail
Bibliography: (in Polish)

Literatura

Platon, Państwo, tłum. Władysław Witwicki, ks. VII.

Arystoteles, Etyka nikomachejska, tłum. Daniela Gromska, księgi I, II, V, VI [w:] Arystoteles, Dzieła wszystkie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996, t. V.

Immanuel Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, tłum. Mścisław Wartenberg, PWN, Warszawa 1984, rozdz. I i II.

Immanuel Kant, Odpowiedź na pytanie: Czym jest oświecenie? [w:] I. Kant, Rozprawy z filozofii historii, tłum. T. Kupś et al., Antyk, Kety 2005; Michel Foucault, Czym jest oświecenie?, w: M. Foucault, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław 2000.

Max Weber, Nauka jako zawód i powołanie [w:] Polityka jako zawód i powołanie, Znak, Warszawa 1998.

Hans-Georg Gadamer, Cóż to jest prawda?, tłum. Małgorzata Łukasiewicz [w:] Hans-Georg Gadamer, Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, Warszawa 1979.

Hannah Arendt, Prawda w polityce [w:] Miedzy czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, Aletheia, Warszawa 2011.

Peter Winch, Uogólnialność sądów moralnych [w:] Peter Winch, Etyka a działanie, Warszawa, PIW 1990.

Frank Furedi, Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści?, roz. 2. Błahe dążenia, roz. 4. Inżynieria społeczna, roz. 6. Traktowanie ludzi jak dzieci, PIW, Warszawa 2014.

Thomas S. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, tłum. Helena Ostromęcka, Warszawa 2001, rozdz. I, IV, IX, X.

Martin Buber, Miejsce Kopernika w filozofii, tłum. Michał Galas, „Znak” 1995, nr 5 (480).
Notes: (in Polish)

on-line

Classes in period "Winter semester 2024/25" (future)

Time span: 2024-10-01 - 2025-01-26
Selected timetable range:
Navigate to timetable
Type of class:
Lecture, 30 hours more information
Coordinators: Paulina Sosnowska
Group instructors: (unknown)
Students list: (inaccessible to you)
Examination: Pass/fail
Bibliography: (in Polish)

Literatura

Platon, Państwo, tłum. Władysław Witwicki, ks. VII.

Arystoteles, Etyka nikomachejska, tłum. Daniela Gromska, księgi I, II, V, VI [w:] Arystoteles, Dzieła wszystkie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996, t. V.

Immanuel Kant, Uzasadnienie metafizyki moralności, tłum. Mścisław Wartenberg, PWN, Warszawa 1984, rozdz. I i II.

Immanuel Kant, Odpowiedź na pytanie: Czym jest oświecenie? [w:] I. Kant, Rozprawy z filozofii historii, tłum. T. Kupś et al., Antyk, Kety 2005; Michel Foucault, Czym jest oświecenie?, w: M. Foucault, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław 2000.

Max Weber, Nauka jako zawód i powołanie [w:] Polityka jako zawód i powołanie, Znak, Warszawa 1998.

Hans-Georg Gadamer, Cóż to jest prawda?, tłum. Małgorzata Łukasiewicz [w:] Hans-Georg Gadamer, Rozum, słowo, dzieje. Szkice wybrane, Warszawa 1979.

Hannah Arendt, Prawda w polityce [w:] Miedzy czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, Aletheia, Warszawa 2011.

Peter Winch, Uogólnialność sądów moralnych [w:] Peter Winch, Etyka a działanie, Warszawa, PIW 1990.

Frank Furedi, Gdzie się podziali wszyscy intelektualiści?, roz. 2. Błahe dążenia, roz. 4. Inżynieria społeczna, roz. 6. Traktowanie ludzi jak dzieci, PIW, Warszawa 2014.

Thomas S. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, tłum. Helena Ostromęcka, Warszawa 2001, rozdz. I, IV, IX, X.

Martin Buber, Miejsce Kopernika w filozofii, tłum. Michał Galas, „Znak” 1995, nr 5 (480).
Notes: (in Polish)

on-line
Course descriptions are protected by copyright.
Copyright by University of Warsaw.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/ contact accessibility statement USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)