MS1 - MODUŁ SPECJALNOŚCIOWY - PODSTAWY PRACY Z DZIECKIEM I RODZINĄ

obowiązkowe

Moduł jest obowiązkowy dla studentów specjalności Pomoc spoleczno-wychowawcza dziecku i rodzinie. Jego celem jest wprowadzenie studentów w problematykę opieki i wychowania oraz pracy z rodzinami, w szczególności z rodzinami o złożonych potrzebach społecznych i problemach opiekuńczo-wychowawczych.

Przedmioty obowiązkowe w ramach modułu:

Opieka i wychowanie - 30 godz.

Podstawy prawne pracy z dzieckiem i rodzina - 30 godz.

Poznawanie potrzeb dziecka i rodziny - 30 godz.

Praktyka instytucjonalna - 30 godzin

w sali

Celem modułu jest wprowadzenie studentów w:

- podstawową terminologię z zakresu opieki i wychowania oraz w koncepcje teoretyczne stanowiące podłoże pracy opiekuńczo-wychowawczej;

- treść aktów prawnych regulujących zagadnienia opieki i wychowania, rodziny oraz służb społecznych;

- organizację systemu pomocy dziecku i rodzinie w Polsce; zadania rządowe i samorządowe

- problematykę psychopedagogiczną dotyczacą problemów społecznych i emocjonalnych dzieci.

Celem zajęć, w szczególności warsztatowych, jest przygotowanie studenta do wykorzystywania wiedzy teoretycznej z zakresu opieki i wychowania do interpretowania zachowań dziecka w kontekście jego sytuacji rodzinnej, szkolnej i rówieśniczej a także umiejętności wpółpracy z innymi specjalistami w zakresie rozwiązywania problamów dziecka i rodziny.

Moduł stanowi wprowadzenie do innych zajęć specjalnościowych, zawiera podstawową problematykę teoretyczną, prawną i organizacyjną pracy z dzieckiem i rodziną. Stanowi komplementarny układ treści pedagogicznych, psychologicznych i prawno- organizacyjnych niezbędny do podejmowania pracy i rozwiązywania podstawowych problemów opiekuńczo-wychowawczych i społecznych rodziny. Ma przygotować studenta do pracy wychowawcy, specjalisty do pracy rodziną, asystenta rodzinnego, koordynatora pracującego z rodzinami zastępczymi. Umożliwić obserwację i komunikację z różnymi specjalistami- teoretykami i praktykami z zakresu problemów opiekuńczo-wychowawczych.

Na zajęciach z opieki i wychowania studenci poznają definicje podstawowych pojęć, ewolucję historyczną oraz aktualną organizację systemu opieki nad dziećmi w Polsce, zagadnienia z zakresu teorii przywiązania, zaburzeń emocjonalnych dzieci. Przedstawione też zostają różne formy opieki i podstawowe środowiska wychowawcze.

Na zajęciach z podstaw prawnych pracy z dzieckiem i rodziną studenci poznają najważniejsze akty prawne z dziedziny opieki i wychowania i pomocy społecznej oraz ich praktyczne zastosowania. Są zaznajamiani z takimi pojęciami prawnymi jak władza rodzicielska, opieka prawna, przysposobienie... Poznają kompetencje sądu rodzinnego i innych instytucji wspierających rodzinę.

Poznawanie potrzeb dziecka i rodziny to zajęcia skoncentrowane wokół następujących zagadnień: diagnoza, ocena, kontakt diagnostyczny w pracy pedagoga i pracownika socjalnego, potrzeby dziecka w rodzinie, system rodzinny. Student nabywa umiejętności obserwacji i pomiaru diagnostycznego, poznaje różne metody i techniki pracy z dzieckiem, nastolatkiem i rodziną.

Laboratorium specjalnościowe służy refleksji teoretycznej oraz dzieleniu się doświadczeniami z praktyki pedagogicznej odbywanej w różnych instytucjach, organizacjach i służbach opieki nad dzieckiem i wspierania rodziny.

J. Korczak Jak kochac dziecko, Prawo dziecka do szacunku,

J. Bowlby Przywiązanie, Kwartalnik Dziecko krzywdzone (wybrane numery), M. Andrzejewski Prawo rodzinne i opiekuńcze, Prawa dziecka w rodzinie zdezorganizowanej

Konwencja o Prawach Dziecka, Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, Ustawa o pomocy społecznej, Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich

M. Ryś, Systemy rodzinne. Metody badan struktury pochodzenia i rodziny własnej, E. Jarosz i E. Wysocka Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania. G. King Umiejętności terapeutyczne nauczyciela

Wiedza:

- zna podstawową terminologię z zakresu opieki i wychowania oraz koncepcje teoretyczne stanowiące podłoże pracy opiekuńczo-wychowawczej,

- posiada podstawową, uporządkowaną wiedzę na temat społecznych i psychologicznych uwarunkowań procesów wychowawczych,

- zna i rozumie treść podstawowych aktów prawnych dotyczących opieki nad dzieckiem i wspierania rodziny,

- posiada wiedzę na temat problemów społecznych i emocjonalnych dzieci,

- zna podstawowe metody i techniki diagnostyczne służące rozpoznawaniu potrzeb dziecka i rodziny

Umiejętności:

- potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną z zakresu opieki i wychowania do interpretowania zachowań dziecka w kontekście jego sytuacji rodzinnej,

- potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną do rozwiązywania problemów wychowawczych w rodzinie, szkole, placówce, środowisku społecznym,

- potrafi komunikować się z dziećmi i rodzinami z różnych środowisk społeczno-kulturowych,

- potrafi znaleźć i poprawnie odczytać przepisy prawa dotyczące pomocy dziecku i rodzinie,

- potrafi zastosować przepisy prawa w rozwiązywaniu problemów wychowawczych,

- potrafi poprawnie wybrać i zastosować w praktyce poznane metody i techniki diagnostyczne i rozpoznawać sytuacje dziecka i rodziny wymagające interwencji,

- umie właściwie opisywać, interpretować i oceniać dane zebrane na temat dziecka i rodziny i formułować poprawne wnioski dotyczące postulowanych działań społeczno- wychowawczych

Kompetencje społeczne:

- potrafi samodzielnie uzupełniać i pogłębiać wiedzę dotyczącą opieki i wychowania,

- jest świadomy znaczenia wiedzy pedagogicznej, psychologicznej, z zakresu nauk społecznych w rozwiązywaniu problemów dziecka i rodziny,

- potrafi nawiązać współpracę z innymi specjalistami pracującymi z dzieckiem i rodziną,

- potrafi komunikować się i współpracować w zespole oraz podejmować w nim różne role,

- jest świadomy konieczności stosowania prawa w planowaniu i prowadzeniu działań w zakresie opieki i wychowania,

- jest świadomy konieczności stosowania etyki zawodowej we wszystkich działaniach na rzecz dziecka i rodziny,

- potrafi samodzielnie planować swoją pracę oraz oceniać jej efekty.

Zaliczenie z przedmiotów modułu na podstawie zaangazowania w zajęcia dydaktyczne, pracy indywidualnej i grupowej, prac pisemnych na wybrane tematy, kolkwiów tematycznych.

Egzamin modułowy ustny na ocenę.

Wiedza, umiejętność analizy i rozwiązywania problemów, uwrażliwienie na potrzeby dziecka i rodziny

Praktyka polega na poznaniu różnych instytucji, organizacji, służb opieki nad dziećmi (poznanie podstaw prawnych, adresatów usług i świadczeń, sposobu docierania do osób potrzebujących, kwalifikowania tych, którzy korzystają z usług). Poznanie potrzeb indywidualnych i rodzinnych korzystających z pomocy służb społecznych i iinstytucji oraz metod pracy i sposobów pomocy w rozwiązywaniu ich problemów.