MS1 - Literatura dla dzieci

obowiązkowe

Zadanie to będzie realizowane poprzez odwołanie przede wszystkim do:

• baśni jako gatunku epiki; roli baśni w kulturze, literaturze i wychowaniu

• poezji dla dzieci i dziecięcego folkloru

• ilustracji w książkach dla dzieci

• prasy dziecięcej

• dziecka jako twórcy i odbiorcy treści literackich

• wybranych metod i technik animacji dziecięcego czytelnictwa.

Konwersatorium ma za zadanie:

• pogłębić wiedzę o literaturze dziecięcej pozyskaną dotychczas na różnych szczeblach edukacji,

• usystematyzować tę wiedzę w kontekście zadań i trudności spotykanych w praktyce edukacyjnej,

• przybliżyć studentowi współczesną literaturę dziecięcą wyróżnioną za wartość literacką i pedagogiczną,

• wypracować kryteria literackiej i pedagogicznej oceny tekstu, materiału graficznego i edytorstwa książki adresowanej do dziecka,

• rozwijać twórczą postawę studentów w pracy z książką i dzieckiem.

Tendencje rozwojowe i przemiany literatury dziecięcej uczestnicy zajęć prześledzą na podstawie:

• przemian baśni (od baśni ludowej do fantasy), baśni nowoczesnej sytuowanej w kontekście problemów wychowania;

• poezji dla dzieci: od Jachowicza po współczesność: charakterystyki nurtów, tematów, świata wartości,

przemian portretu dziecka i jego relacji ze światem: analizy różnych sposobów mówienia do dziecka i o dziecku, charakterystycznych środków stylistycznych;

• charakterystyki dziecka jako twórcy i odbiorcy treści literackich, analizy jego wytworów;

• wybranych problemów edytorstwa książek dla dzieci; krytycznej analizy ilustracji w książkach dla dzieci: poznania stylów ilustrowania. wypracowania profesjonalnych kryteriów oceny estetycznej i pedagogicznej; rozpoznania współczesnej polskiej ilustracji na tle tendencji światowych; problem artyzmu i komercji;

• przemian rynku prasy dziecięcej;

• wybranych metody i technik animacji czytelnictwa dziecięcego.

- B. Bettelheim, Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, tłum. D. Danek. Warszawa 1985 (wybrane fragmenty: Wstęp, Walka o nadanie sensu własnej egzystencji; cz.I. Wartość fantazjowania?; Dlaczego w naszych czasach baśnie są odrzucane; Fantazjowanie, wybawianie, ocalanie się, pociecha?)

- J.Cieślikowski, Wstęp [w:] Antologia poezji dziecięcej, wyd.III. Wrocław 1991

- J. Cieślikowski, Wielka zabawa. Folklor dziecięcy, wyobraźnia dziecięca, wiersze dla dzieci, rozdz. Trochę baśni. wyd. II, Wrocław 1985

- P. Kossowski, dziecko i reklama telewizyjna, rozdz. Reklama telewizyjna jako inspiracja dla folkloru dziecięcego. Warszawa 2000

- G. Leszczyński, Literatura i książka dziecięca. Słowo-Obiegi-Konteksty, rozdz. Ksiązka dziecięca a inspiracje filozoficzne. Korczak; Książka dziecięca u źródeł dwóch wieków.

- G. Leszczyński, Magiczna biblioteka. Zbójeckie księgi młodego wieku, cz. I: Wielki początek, Warszawa 2007

- Książka dziecięca 1990-2005. Konteksty kultury popularnej i literatury wysokiej, praca zbiorowa pod redakcją naukową: G. Leszczyńskiego, D. Świerczyńskiej-Jelonek, M.Zająca, Warszawa 2006

- Ocalone królestwo. Twórczość dla dzieci-perspektywy badawcze-problemy animacji. Red. naukowa: G. Leszczyński, D. Świerczyńska-Jelonek, M. Zając, Warszawa 2009

- J. Papuzińska, Inicjacje literackie. Problemy pierwszych kontaktów dziecka z książką, rozdz. Grupa rówieśnicza. Warszawa 1988

- J. Papuzińska, Zatopione królestwo. O polskiej literaturze fantastycznej XX wieku dla dzieci i młodzieży, rozdz. Drogi rozwojowe literatury fantastycznej po 1945 roku ; Dom w baśni; Krainy trwogi i ciemności. Warszawa 1989

- I. Słońska, Psychologiczne problemy ilustracji dla dzieci, Warszawa 1978, rozdz. IX,X,XI

- Słownik literatury dziecięcej i młodzieżowej, pod red. B.Tylickiej i G. Leszczyńskiego, Warszawa 2002, wybrane hasła

- A. Ungeheur-Gołąb, Literackie inspiracje w rozwoju przedszkolaka, Warszawa 2012

-A. Ungeheuer-Gołąb, Poezja dzieciństwa czyli droga ku wrażliwości, Rzeszów 1999i

- R.Waksmund, Od literatury dla dzieci do literatury dziecięcej (tematy-gatunki-konteksty). Wrocław 2000

- W. Żuchowska, Oswajanie ze sztuką słowa. Początki edukacji literackiej, Warszawa 1991

- B.Żurakowski, W świecie poezji dla dzieci, Warszawa 1981

- wybrane numery czasopism: "Nowe Książki", "Ryms", "Guliwer",

- wykaz literatury podmiotowej obowiązkowej dla studentów tego konwersatorium będzie podany zajęciach i umieszczony winformacjach o przemiocie na dany rok akademiocki - obowiązuje przeczytanie 15 książek z tej listy

Po zaliczeniu konwersatorium student będzie potrafił:

WIEDZA:

• Opisać przemiany literatury dla dziec i wskazać ich uwarunkowania

• Przedstawić nurty i tematy funkcjonujące we współczesnej literaturze dziecięcej

UMIEJĘTNOŚCI:

• Ocenić literacką wartość wybranych książek dla dzieci

• Ocenić użyteczność edukacyjną i wychowawczą wybranych książek dla dzieci

POSTAWY:

• Twórczo postrzegać literaturę dla dzieci jako użyteczne, przyjazne narzędzie w pracy z dzieckiem ważne dla jego wielostronnego rozwoju

• Krytycznie odnosić się do współczesnej ofert rynku książki dla dziecka

* ocena pracy i aktywności w czasie zajęć

* ocena przygotowanych prezentacji

* pisemna praca zaliczeniowa- esej związany z literatura podmiotową lub scenariusz zajęć z książką