MS1- Child and family needs assessment

Podstawowym celem zajęć jest poznanie obszarów rozpoznawania potrzeb dziecka i rodziny w pracy socjalno-wychowawczej oraz ukazanie istoty i funkcji diagnozowania środowiska wychowawczego, zwłaszcza sytuacji rodzinnej dziecka.

Tematyka zajęć koncentruje się wokół następujących zagadnień:

1. Podstawowe pojęcia i definicje. Koncepcja diagnozy i oceny. Diagnozowanie jako element cyklu działania zorganizowanego.

2. Kontakt diagnostyczny w pracy pedagoga i pracownika socjalnego. Źródła problemów etycznych związanych z sytuacją diagnozowania.

3. Umiejętności obserwacji i pomiaru diagnostycznego. Opisywanie, porządkowanie, interpretowanie i wnioskowanie diagnostyczne na podstawie zebranego materiału.

4. Poznawanie sytuacji rodzinnej dziecka: poziom zaspokajania potrzeb dziecka i rodziny. Diagnozowanie potrzeb i kompetencji dziecka.

5. Metoda biograficzna w pracy z dzieckiem, nastolatkiem. Angażowanie dziecka w poznawanie sytuacji biograficznej.

5. Diagnozowanie systemu rodzinnego: podstawy teoretyczne i praktyka.

6. Techniki graficzne wykorzystywane w diagnozowaniu: genogram, diagram relacji wewnątrzrodzinnych, ekomapa i inne.

7. Techniki projekcyjne wykorzystywane w poznawaniu sytuacji dziecka – ich zalety i ograniczenia.

- Frydrychowicz A., Rysunek rodziny. Projekcyjna metoda badania stosunków rodzinnych, Uniwersytet Adama Mickiewicza, Poznań 1984.

- Garvin Ch. D., Seabury B. A.: Działania interpersonalne w pracy socjalnej, tom 1, Bibl. Pracownika Socjalnego, Wyd. Śląsk, Katowice 1998.

- Jarosz E., Wysocka E., Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania, Żak, Warszawa 2006.

- King G., Umiejętności terapeutyczne nauczyciela, GWP, Gdańsk 2003.

- MacFarlane K., Przesłuchanie i diagnoza małego dziecka, Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa 2002.

- McGoldrick M., Gerson R., Shellenberger S., Genogramy. Rozpoznanie i interwencja, Zysk i S-ka, Poznań 2007.

- de Robertis C., Metodyka działania w pracy socjalnej, Bibl. Pracownika Socjalnego, Wyd. Śląsk Katowice 1998.

- Ryś M., Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej, Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 2001.

- Skałbania B., Diagnostyka pedagogiczna. Wybrane obszary badawcze i rozwiązania praktyczne, Impuls, Kraków 2011.

- Wysocka E., Diagnostyka pedagogiczna. Nowe obszary i rozwiązania, Impuls, Kraków 2013.

Wiedza:

- Zna i potrafi zdefiniować takie pojęcia jak: diagnoza, ocena, rodzaje oceny itp.

- Wymienia i opisuje etapy postępowania diagnostycznego

- Wymienia, definiuje i samodzielnie opisuje metody i techniki diagnostyczne stosowane w pracy pedagoga, wychowawcy i pracownika socjalnego

Umiejętności:

- Potrafi dokonać opisu diagnostycznego oraz sformułować hipotezy i zalecenia diagnostyczne

- Samodzielnie wyszukuje, a w razie potrzeby także tworzy narzędzia diagnostyczne potrzebne mu do pracy z dzieckiem i rodziną

- Dobiera odpowiednie metody i techniki diagnostyczne do potrzeb i problemów dziecka oraz rodziny

- Samodzielnie gromadzi, opisuje, interpretuje i ocenia zebrane dane

- Stosuje w praktyce poznane metody i techniki diagnostyczne

Kompetencje społeczne i postawy:

- Umie nawiązać kontakt diagnostyczny z różnymi klientami

- Potrafi nawiązać współpracę z innymi specjalistami pracującymi z dzieckiem i rodziną

- Wyprowadza z rozpoznania sytuacji wnioski do dalszej pracy

- Stosuje standardy etyczne w pracy z klientem

- Docenia potrzebę poufności, akceptacji i zrozumienia w pracy z klientem

Podstawą zaliczenia ćwiczeń są:

- obecności (dopuszczalne 2 nieobecności w semestrze)

- przygotowanie do zajęć – czytanie literatury, wykonywanie na bieżąco zadawanych do domu prac

- samodzielne wykonanie w trakcie semestru czterech prac zaliczeniowych: wywiadu, obserwacji, analizy rysunku oraz jednej z technik graficznych (do wyboru: genogram, ekomapa lub diagram relacji rodzinnych).

W przypadku większej niż dopuszczalna liczby nieobecności lub braku przygotowania do zajęć student ma obowiązek zaliczyć zaległy materiał.