Enviromental and Natural Resources Economics

1. Wykład ma na celu wprowadzenie w ekonomiczną problematykę ochrony środowiska i gospodarowania zasobami naturalnymi ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań istotnych z punktu widzenia ekonomii sfery publicznej.

2. Szczególna uwaga zostania zwrócona na rolę rynku w efektywnym użytkowaniu szeroko rozumianych zasobów przyrody. Zasadnicza część wykładu zajmować się będzie kosztami zewnętrznymi i ich korygowaniem, dobrami publicznymi, zasadami gospodarowania zasobami odnawialnymi i nieodnawialnymi, wyceną ekonomiczną dóbr i zasobów środowiska, środowiskowymi aspektami dobrobytu, finansowaniem ochrony środowiska.

3. Wykład bez zajęć ćwiczeniowych. Kontynuacją tego wykładu jest wykład "Ekonomiczne problemy polityki ochrony środowiska".

4. Wykład jest obowiązkowy dla studentów I roku ekonomii (drugi poziom studiów) specjalizacji "Ekonomia sfery publicznej".

1. Relacje gospodarki i ekonomii ze środowiskiem:

• antropopresja,

• współzależność gospodarki i środowiska przyrodniczego,

• środowisko przyrodnicze w myśli ekonomicznej,

• modyfikacje neoklasycznej interpretacji gospodarowania środowiskiem,

• korzyści i koszty związane ze środowiskiem,

• ”optymalny poziom zanieczyszczeń”,

• wzrost gospodarczy a środowisko.

2/3. Gospodarka rynkowa:

• efektywność rynku w warunkach doskonałej konkurencji,

• przyczyny zawodności rynku,

• efekty i koszty zewnętrzne,

• dobra publiczne,

• problem praw własności,

• specyfika dóbr i zasobów środowiska.

4/5. Korygowanie kosztów zewnętrznych:

• regulacja prawno-administracyjna,

• regulacja z wykorzystaniem mechanizmów rynkowych,

• „podatek Pigou” jak przykład regulacji zewnętrznej,

• twierdzenie Coase'a jako przykład regulacji wewnętrznej,

• tworzenie rynków pozwoleń na korzystanie ze środowiska.

6/7. Decyzje związane z gospodarowaniem środowiskiem i przedsięwzięcia publiczne:

• charakter decyzji zbiorowych,

• decyzje podmiotów gospodarczych,

• podejmowanie decyzji w warunkach niepewności,

• postępowanie z ryzykiem środowiskowym,

• asymetria informacji (reguła Weitzmana),

• wybór międzyokresowy,

• stopa procentowa i dyskontowa,

• wartość zaktualizowana,

• przedsięwzięcia ochrony środowiska.

8/9. Eksploatacja zasobów nieodnawialnych i odnawialnych:

• klasyfikacja zasobów środowiska,

• dynamika zasobów,

• deprecjacja zasobów nieodnawialnych,

• reguła Hotellinga,

• maksymalny trwały przychód,

• gospodarka leśna i rybołówstwo,

• praktyczne problemy ustalania tempa użytkowania zasobów.

10/11. Ekonomiczna wycena dóbr nierynkowych:

• całkowita wartość ekonomiczna,

• klasyfikacja metod wyceny,

• wycena dokonywana w sposób bezpośredni,

• wycena dokonywana w sposób pośredni,

• metoda cen hedonicznych,

• metoda kosztu podróży,

• metoda wyceny warunkowej,

• wykorzystanie w analizie kosztów i korzyści.

12/13. Mierniki dobrobytu społecznego:

• pojęcie dobrobytu społecznego,

• funkcja użyteczności,

• krytyczna analiza PKB,

• modyfikacje tradycyjnych mierników,

• macierz rachunków społecznych,

• mierniki dobrobytu,

• trwałość gospodarowania i trwały rozwój,

• mierniki dobrobytu społecznego i trwałości gospodarowania.

14. Przedsiębiorstwo a ochrona środowiska:

• ekonomika ochrony środowiska,

• regulacja ilościowa,

• regulacja podatkowa,

• regulacje a obciążenie finansowe przedsiębiorstwa,

• praktyka regulacji w dziedzinie ochrony środowiska,

• dobrowolne porozumienia,

• ochrona środowiska jako strategia konkurencyjna.

15. Międzynarodowy wymiar ekonomii ochrony środowiska:

• gospodarka otwarta i globalizacja,

• koszty komparatywne,

• specjalizacja w handlu międzynarodowym,

• „eksport” zanieczyszczeń, dumping „ekologiczny” i protekcjonizm,

• integracja ekonomiczna a środowisko,

• środowisko przyrodnicze jako światowe dobro publiczne,

• rozwiązywanie problemów globalnych.

PODSTAWOWA

Śleszyński J., 2000. Ekonomiczne problemy ochrony środowiska. Aries, Warszawa.

Żylicz T., 2004. Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych. PWE, Warszawa.

UZUPEŁNIAJĄCA

Anderson G., Śleszyński J. (red.), 1996. Ekonomiczna wycena środowiska przyrodniczego. Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok.

Bergstrom J.C., Randall A., 2010. Resource Economics. An Economicc Approach to Natural Resource and Environmental Policy. Edward Elgar, Cheltenham.

Budnikowski A., 1998. Ochrona środowiska jako problem globalny. PWE, Warszawa.

Chapman D., 2000. Environmental Economics: Theory, Application, and Policy. Addison-Wesley-Longman, Reading.

Fiedor B. (red.), 2002. Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.

Folmer H., Gabel L., Opschoor H. (red.), 1996. Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych. Krupski i S-ka, Warszawa.

Pearce D.W., Turner R.K., 1990. Economics of Natural Resources and the Environment. Harvester Wheatsheaf, London.

Winpenny J.T., 1995. Wartość środowiska. Metody wyceny ekonomicznej. PWE, Warszawa.

Żylicz T., 1989. Ekonomia wobec problemów środowiska przyrodniczego. PWN, Warszawa

Zaznajomienie się z zasadami, kategoriami i terminami ekonomii środowiska i zasobów naturalnych. Zdobycie umiejętności właściwej interpretacji i rozwiązywania podstawowych i typowych problemów sfery publicznej związanych z gospodarowaniem zasobami naturalnymi. Uzyskanie wiedzy teoretycznej i praktycznej dotyczącej mechanizmów i instrumentów ekonomicznych służących realizacji celów polityki ochrony środowiska.

Egzamin składa się z pisemnego testu: 18 pytań, wybór jednej z pięciu odpowiedzi.