(in Polish) Wypłacalność i zarządzanie ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń

Zapoznanie studentów z metodami i procesami zarządzania ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń. Omówienie podejść do identyfikacji i klasyfikacji czynników ryzyka w działalności zakładów ubezpieczeń. Metody kwantyfikacji i kalibracji ryzyk. Strategie ograniczania ryzyka. Zapoznanie studentów z wymaganiami systemu Wypłacalność II.

Przedmiot może stanowić pomoc w przygotowaniu studenta do państwowych egzaminów aktuarialnych.

1. Wprowadzenie do zarządzania ryzykiem (2 godz.)

Istota zarządzania ryzykiem. Środowisko ryzyka. Podstawowe metody i procesy zarządzania ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń.

2. Identyfikacja czynników ryzyka w działalności ubezpieczeniowej (4 godz.)

Przegląd czynników ryzyka w działalności zakładu ubezpieczeń. Klasyfikacja czynników ryzyka.

3. Metody kwantyfikacji i kalibracji wybranych czynników ryzyka (4 godz.)

Ryzyko rynkowe. Ryzyko kredytowe. Ryzyko ubezpieczeniowe.

4. Zarządzanie kapitałem ekonomicznym (2 godz.)

Zarządzanie kapitałem. Źródła finansowania działalności zakładu ubezpieczeń. Apetyt na ryzyko. Miary ryzyka (RORAC, RAROC).

5. System Wypłacalność II – wprowadzenie i system zarządzania ryzykiem (2 godz.)

System Wypłacalność II i jego znaczenie dla zarządzania ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń. Funkcja aktuarialna i funkcja zarządzania ryzykiem.

6. System Wypłacalność II – bilans dla celów wypłacalności (2 godz.)

Bilans dla celów wypłacalności. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe dla celów wypłacalności. Najlepsze oszacowanie rezerw.

7. System Wypłacalność II – kapitałowy wymóg wypłacalności (4 godz.)

Margines ryzyka. Kapitałowy wymóg wypłacalności. Minimalny wymóg kapitałowy. Formuła standardowa. Modele wewnętrzne.

8. System Wypłacalność II – środki własne (2 godz.)

Klasyfikacja środków własnych w zakładzie ubezpieczeń według systemu Wypłacalność II. Analiza zmian wartości środków własnych.

9. Proces zarządzania ryzykiem – monitorowanie ryzyk (2 godz.)

Monitorowanie założeń w modelach aktuarialnych i ekspozycji na ryzyko.

10. Strategie ograniczenia ryzyka (4 godz.)

Przykłady odpowiedzi na ryzyko rynkowe, kredytowe, ubezpieczeniowe.

11. Reasekuracja (2 godz.)

Podstawowe umowy reasekuracyjne i techniki rozliczania świadczeń.

1. Sweeting P., Financial Enterprise Risk Management, Cambridge University Press, 2017

2. Hull J. C., Risk Management and Financial Institutions, 5th ed. Wiley 2018

3. Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2015/35 z dnia 10 października 2014 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II): https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32015R0035&from=EN

Wiedza:

Po zrealizowaniu programu przedmiotu student:

• rozumie podstawowe metody i procesy zarządzania ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń,

• zna sposoby identyfikacji i klasyfikacji czynników ryzyka, rozumie czym jest apetyt na ryzyko i jakie są źródła finansowania działalności zakładu ubezpieczeń,

• zna podstawowe założenia systemu Wypłacalność II, rozumie wymagania systemu Wypłacalność II w obszarze formuły standardowej, zna podstawowe wymagania systemu Wypłacalność II w obszarze modeli wewnętrznych.

Umiejętności:

Po zrealizowaniu programu przedmiotu student:

• potrafi identyfikować i kwantyfikować ryzyka na jakie jest narażony zakład ubezpieczeń,

• potrafi wyznaczyć najlepsze oszacowanie rezerw i margines ryzyka zgodnie z zasadami systemu Wypłacalność II,

• potrafi policzyć kapitałowy wymóg wypłacalności i minimalny wymóg kapitałowy na podstawie wyników dla indywidualnych czynników ryzyka zgodnie z zasadami formuły standardowej systemu Wypłacalność II.

Kompetencje społeczne:

Po zrealizowaniu programu przedmiotu student:

• wykazuje potrzebę ciągłego poszerzania i pogłębiania zdobytej wiedzy w zakresie zarządzania ryzykiem w zakładzie ubezpieczeń, stara się posiadaną już wiedzę i umiejętności konsekwentnie uzupełniać i doskonalić,

• potrafi współdziałać w grupie, uzgadniać z grupą cele i podział zadań, potrafi odpowiednio określić priorytety służące wyborowi odpowiednich metod i modeli analizy.

Egzamin pisemny oraz projekty zaliczeniowe.