Philosophy

Wykład jest przeznaczony dla studentów wydziału psychologii i umożliwia zdobycie wiedzy na temat filozoficznych problemów związanych z tą dziedziną wiedzy. Celem wykładu jest przekazanie studentom psychologii wiedzy na temat wybranych koncepcji filozoficznych, w szczególności: koncepcji z zakresu filozofii człowieka, filozofii umysłu oraz filozofii nauki.

Zagadnienia:

I. Klasyczny racjonalizm

Wiedza jako odzwierciedlenia ładu panującego w świecie przy uznaniu dualizmu umysł-ciało. Przekonanie o rozumności świata i jego uporządkowaniu wywodzi się od Heraklita, który wprowadził do filozofii pojęcie rozumu (logos), który rządzi światem. Przedstawicielami klasycznego racjonalizmu byli Platon (427 - 347 p.n.e.) oraz Arystoteles (384 - 322 p.n.e.).

II. Nowożytny empiryzm

Wiedza jako efekt bodźców zmysłowych.

Współczesna koncepcja empiryzmu została wysunięta przez Francisa Bacona (1561- 1626) , a następnie rozwinięta przez Johna Locke’a (1632 -1704), George’a Berkeleya oraz Davida Hume’a (1711 – 1776).

III. Oświecenie oraz idea postępu

Wiedza jako emancypacja rozumu.

Wg Immanuela Kanta (1724 - 1804) człowiek jest istotą rozumną, zdolną do samodzielnego działania, ale nigdy tych możliwości nie wykorzystał. Emancypacja rozumu ma umożliwić radykalną przemianę we wszystkich dziedzinach życia. Antoine Condorcet (1743 - 1794) spopularyzował teorię postępu, której kluczem była kumulatywna teoria poznania.

IV. Ewolucjonizm

Człowiek jest jednym z gatunków zwierząt.

Artur Schopenhauer (1788 – 1860) uznał, że ludzie mają bezpośredni dostęp jedynie do własnego wnętrza. Człowiek jest uwarunkowany podstawowymi irracjonalnymi popędami. Ewolucjonizm Herberta Spencera (1820 – 1903) wskazał, że ewolucja polega na stopniowym, różnicowaniu się części.

V. Współczesna filozofia nauki

Problemy współczesnej filozofii nauki odnoszą się do teorii poznania (behawioryzm-kognitywistyka), uwzględniają problem czasu i sposobu rozwijania wiedzy (ewolucja - rewolucja), odnoszą się także do relacji pomiędzy wiedza i władzą.

Platon, Państwo, VII księga; Arystoteles, Zachęta do filozofii (Protreptikós), John Locke, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, David Hume, Badania dotyczące rozumu ludzkiego, Immanuel Kant, Spór fakultetów : wznowione pytanie czy rodzaj ludzki stale zmierza ku temu, co lepsze? Arthur Schopenhauer, Świat jako wola i przedstawienie, Herbert Spencer, Zasady socjologii, Noam Chomsky, O naturze i języku, Thomas Kuhn Struktura rewolucji naukowych, Michel Foucault, Historia szaleństwa w dobie klasycyzmu.

Nabyta wiedza:

- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze filozofii człowieka;

- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze filozofii umysłu;

- ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w obszarze filozofii człwieka;

Nabyte umiejętności:

- umie samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze kierując się wskazówkami opiekuna naukowego;

- poprawnie stosuje poznaną terminologię filozoficzną

- stosuje podstawowe typowe strategie argumentacyjne oraz uzasadnia i krytykuje uogólnienia w świetle dostępnych świadectw;

- wykrywa zależności między kształtowaniem się idei filozoficznych a procesami społecznymi i kulturowymi;

- samodzielnie formułuje i stawia tezy filozoficzne oraz artykułuje własne poglądy;

- konstruuje i rekonstruuje różnego rodzaju argumentacje, odwołując się do podstawowych przesłanek danego stanowiska

Nabyte kompetencje społeczne:

- zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego;

- jest otwarty na nowe idee i gotów do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów;

- na podstawie twórczej analizy nowych sytuacji i problemów samodzielne formułuje propozycje ich rozwiązania;

- samodzielnie podejmuje i inicjuje działania badawcze;

- efektywnie organizuje własną pracę i krytycznie ocenia jej stopień zaawansowania;

- rozumie problematykę etyczną związaną z odpowiedzialnością za trafność przekazywanej wiedzy, z uczciwością naukową oraz rzetelnością i uczciwością w sytuacji prowadzenia sporu filozoficznego;

- ma świadomość znaczenia dziedzictwa z zakresu filozofii dla rozumienia problemów psychologicznych

Kryteria oceniania (w jęz. polskim – jeśli zajęcia są prowadzone w jęz. polskim):

Egzamin ustny lub egzamin pisemny, którego podstawą jest rozwiązanie testu z pytaniami zamkniętymi (sprawdzanie wiedzy) oraz otwartymi (sprawdzenie umiejętności) i uzyskanie odpowiedniej ilości punktów.

30- 26 pkt ocena bardzo dobra

25-21 pkt ocena dobra

20-16 pkt ocena dostateczna