(in Polish) Architektura sakralna Mezopotamii

Przedmiotem zajęć będą świątynie, które były jednymi z najważniejszych budowli miast Mezopotamii. W trakcie zajęć dyskutowane będą różne typy świątyń oraz inne założenia sakralne, takie jak zigguraty. W ramach zajęć studenci będą mieli okazje dowiedzieć się co wyróżnia świątynie mezopotamskie od innych budowli a także czym wyróżniały się różne typy świątyń wznoszone w Mezopotamii od okresu neolitu do upadku imperium nowobabilońskiego. Oprócz koncepcji architektonicznej na zajęciach omawiane będą również kwestie związane z kultem oraz rytuałami odprawianymi w świątyniach mezopotamskich

Celem zajęć jest przedstawienie architektury sakralnej Mezopotamii w szerokiej perspektywie czasu – od okresu neolitu do upadku imperium nowobabilońskiego. W ramach zajęć studenci będą mieli okazję zapoznać się z różnymi koncepcjami architektonicznymi świątyń mezopotamskich. Architektura sakralna starożytnej Mezopotamii będzie obejmowała architekturę sumeryjską, akadyjską, babilońską i asyryjską oraz inne tradycje jakie wykształciły się na terenie Mezopotamii. Poszczególne koncepcje świątyń mezopotamskich zostaną omówione na wybranych przykładach. Na zajęciach omawiane będą również charakterystyczne elementy wyposażenia świątyń i ich dekoracja – w omawianiu tego tematu wykorzystane zostaną nie tylko pozostałości archeologiczne, lecz także źródła pisane. Kolejnym dyskutowanym na zajęciach tematem będzie kult oraz rytuały odprawiane w świątyniach mezopotamskich.

Aruz, J., R. Wallenfels (eds). 2003. Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. From the Mediterranean to the Indus. New York: Metropolitan Museum of Art.

Baker, H.D. 2007.The Urban Form in First Millennium BC, in: G. Leick (ed.). The Babylonian World. London: Routledge: 66-77.

Crawford, H.E.W. 1977. Architecture of Iraq in the Third Millenium B.C. Mesopotamia, Copenhagen Studies in Assyriology 5, Copenhagen.

Dalley, S. 2021. The City of Babylon. A History, c. 2000 BC–AD 116. Cambridge: Cambridge University.

Delougaz, P. 1938. A short investigation of the temple at al-‘Ubaid, Iraq 5/1, 1–9.

Delougaz, P., Th. Jacobsen.1940. The Temple Oval at Khafajah. The University of Chicago Oriental Institute Publications vol. 53. Chicago: The University of Chicago Press.

Delougaz, Pinhas, Seton Lloyd, Thorkild Jacobsen, Henri Frankfort. 1942. Pre-Sargonic Temples in the Diyala Region. The University of Chicago Oriental Institute Publications vol. 58. Chicago: The University of Chicago Press

Evans J.M. 2007. The square temple at Tell Asmar and the Construction of Early Dynastic Mesopotamia, ca. 2900–2350 B.C.E., American Journal of Archaeology 111/4, 599–632.

Forest, J.-D. 1999. Les premiers temples de Mésopotamie (4e et 3e millénaires), British Archaeological Reports. InternationalSeries 765, Oxford.

Frankfort, H. 1996, The Art and Architecture of the Ancient Orient. 5th ed. New Haven: Yale University Press.

George A.R., 1993. House Most High. The Temples of Ancient Mesopotamia, Eisenbrauns, Winona Lake 1993.

Hall H.R., Woolley C.L.1927. Al-‘Ubaid, Ur excavations, Oxford.

Hansen, D.P. 1992. Royal building activity at Sumerian Lagash in the Early Dynastic Period, Biblical Archaeologist 55/4: 206-211.

Hansen D.P., G.F. Dales. 1962. The Temple of Inanna Queen of Heaven at Nippur, Archaeology 15: 75–84.

Ławecka, D. 2012. Early Dynastic „Oval” Temples in Southern Mesopotamia, Światowit 9: 35-48.

Neuman, K.A., 2014. Resurrected and Reevaluated: The Neo-Assyrian Temple as a Ritualized and Ritualizing Built Environment, University of California.

Pedersén, O. 2021. Babylon. The Great City. Münster.

Reade, J. 2002. The Ziggurat and Temples of Nimrud, Iraq 64, 135-216.

Reade, J, 2005. The Ishtar Temple at Nineveh, Iraq 67/1: 347-390.

Schmid, H.J. 1995. Der Tempelturm Etemenanki in Babylon.

Stępniowski, F.M., The Temples in Assur. An Overview of the Sacral Architecture of the „Holy City. Isimu 6: 233-244.

van de Mieroop, M. 1997. The Ancient Mesopotamian City. Oxford: Clarendon Press.

Zettler, R.L., 1992. The Ur III Temple of Inanna at Nippur: The Operation and Organization of Urban Religious Institutions in Mesopotamia in the Late Third Millennium B.C. Berliner Beitraege zum vorderen Orient 11. Berlin: Dietrich Reimer.

Pogłębiona i uporządkowana wiedza na temat różnych koncepcji świątyń w Mezopotamii. Rozumienie głównych terminów związanych z architekturą sakralną i umiejętność definiowania głównych pojęć związanych z tym zagadnieniem. Umiejętność dyskusji i krytycznej analizy. Rozumienie i umiejętność wyszukiwania i posługiwania się źródłami archeologicznymi związanymi z architekturą świątynną.

Zajęcia kończą się zaliczeniem na ocenę. Kryteria oceny: obecność na zajęciach; aktywne

uczestnictwo w omawianych zagadnieniach; przedstawienie referatu i poprowadzenie

dyskusji na wybrany temat.