History of ancient Rome

Semestralne zajęcia poświęcone są historii Rzymu w oparciu o zasadnicze etapy: Półwysep Apeniński w epoce żelaza, Królestwo Rzymu, Republika Rzymska, Wczesne Cesarstwo, Póżne Cesarstwo do Justyniana.

Zajęcia Historia starożytnego Rzymu stanowią wprowadzenie do najważniejszych zagadnień cywilizacyjnych (w tym etnicznych i politycznych), z w miarę możliwości licznymi odniesieniami do kultury materialnej. Omawiane zasadnicze etapy, porcjowane na pojedyncze wykłady to: Półwysep Apeniński w epoce żelaza i migracja ludności indoeuropejskiej, Królestwo Rzymu w legendach i krytycznym ujęciu historii, pierwsza transformacja ustrojowa: powstanie Republiki Rzymskiej – jej założenia, zalety i problemy, rozpoczęcie wielkiej ekspansji państwa-miasta i podbój Półwyspu Apenińskiego, epoka wielkich wojen i początek dominacji w zachodnim basenie Morza Śródziemnego, ekspansja na wschód i początki poważnych konfliktów wewnętrznych, pierwszy wiek przed naszą erą – słynne postacie i dwie wojny domowe, druga transformacja systemowa – Oktawian i początki Imperium, wczesne cesarstwo i szczyt potęgi Rzymu, kryzys III. wieku, późne Cesarstwo i mała transformacja ustrojowa i jej skutki, upadek cesarstwa zachodniego, era Justyniana.

Zajęcia będą miały formę wykładu.

T. Livius, Ab Urbe Condita Libri, po polsku: Tytus Liwiusz, Dzieje od założenia miasta Rzymu, Ossolineum 2004.

A. Ziółkowski, Historia Rzymu, 2008

M. Beard, SPQR. Historia starożytnego Rzymu, 2016.

P. Heather, Upadek Cesarstwa Rzymskiego, 2006

M. Boatwright et al., The Romans. From Village to Empire: A History of Rome from Earliest Times to the End of the Western Empire, Oxford University Press 2012.

ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu historii starożytnego Rzymu w kulturze europejskiej oraz znaczeniu archeologii dla jej badania (K_W01)

zna podstawowe pojęcia i terminologię stosowane w historii starożytnego Rzymu (K_W02)

ma szczegółową wiedzę o społecznościach Półwyspu Apenińskiego obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu historii i archeologii (K_W05)

ma podstawową wiedzę o powiązaniach różnych nauk z historią starożytnego Rzymu (K_W06)

ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie historii starożytnego Rzymu (K_W08)

zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji różnych wytworów kultury, stosowane w historii i archeologii starożytnego Rzymu (K_W09)

zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji informacji zawartych w publikacjach naukowych dotyczących starożytnego Rzymu (K_W11)

zna i rozumie podstawowe problemy związane z epigrafiką rzymską i czym się różni od epigrafiki łacińskiej (K_W12)

ma podstawowe wiadomości o wykorzystaniu przez człowieka środowiska naturalnego Italii oraz późniejszych prowincji Rzymskich (K_W14, K_W15)

potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje o źródłach archeologicznych do starożytnego Rzymu z wykorzystaniem literatury tradycyjnej i dostępnej w Internecie (K_U01)

potrafi samodzielnie interpretować źródła archeologiczne z terenów Republiki i Cesarstwa, dobierając właściwe metody analityczne (K_U03)

potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności w zakresie historii starożytnego Rzymu (K_U05)

potrafi rozpoznać różne rodzaje tekstów rzymskich (K_U08)

posługiwać się podstawowymi pojęciami badawczymi i ujęciami teoretycznymi właściwymi dla historii starożytnego Rzymu (K_U09)

potrafi rozpoznawać i opracowywać różne rodzaje wytworów kultury materialnej z terenów Rzymu i jego prowincji (K_U10, K_U12)

potrafi korzystać z opracowań i krytyki tekstów źródłowych przydatnych w pracy i warsztacie badacza starożytnego Rzymu (K_U11)

potrafi wykrywać proste zależności między artefaktami a dawnymi procesami kulturowymi i społecznymi zachodzącymi w epokach Republiki i Cesarstwa (K_U13)

potrafi zrozumieć na podstawie raportów i publikacji, jakie techniki archeologiczne zostały użyte przez badaczy (K_U14)

potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie historii, archeologii i nauk pokrewnych (K_U16)

potrafi wyszukiwać możliwości poszerzania wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych poza uczelnią (K_U26)

jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności oraz jest świadomy konieczności konfrontowania ich z opiniami ekspertów, zwłaszcza doświadczonych badaczy Rzymu starożytnego (K_K01)

jest gotów do uznania istotnego znaczenia pozostałości materialnych, języków starożytnych i źródeł pisanych jako elementu dziedzictwa kulturowego Rzymu starożytnego (K_K02)

jest gotów do docenić niepowtarzalne wartości źródeł historycznych i archeologicznych oraz ich roli w odtwarzaniu przeszłości człowieka (K_K03)

jest gotów do krytycznej oceny interpretacji źródeł archeologicznych i historycznych ze świadomością wieloaspektowości interpretacji (K_K04)

jest gotów do wykorzystania posiadanej przez siebie wiedzy na temat kompleksowej natury kultury i jej złożoności, ze świadomością potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia przeszłości człowieka (K_K05)

jest gotów do podkreślania znaczenia dziedzictwa kulturowego Rzymu starożytnego dla rozumienia podstaw kultury europejskiej (K_K06)

jest gotów do uznania własnej odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego Republiki i Imperium (w tym Bizantyjskiego) (K_K07) jest gotów do uznania znaczenia problematyki etycznej związanej z rzetelnością i uczciwością naukową oraz do przyjęcia odpowiedzialności za trafność podejmowanych decyzji w trakcie pozyskiwania źródeł historycznych i archeologicznych, w zgodzie z obowiązującym prawem (K_K11)

jest gotów do uznania i poszanowania różnych punktów widzenia determinowanych różnym podłożem kulturowym, jakie spotykamy w historii i archeologii starożytnego Rzymu (K_K12)

jest gotów do odpowiedzialnego pełnienia ról zawodowych oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy (K_K13)

Podstawą zaliczenia będzie sprawdzian wiedzy zawartej w wykładzie.