History of Ancient Culture

Przedmiot obejmuje historię kultury dwóch społeczeństw antycznych: Grecji i Rzymu od czasów archaicznych (pojawienie się pisma, początki literatury) po schyłek Cesarstwa Rzymskiego (chrystianizacja, przemiany kultury, nowy typ stosunków społecznych). Szczególny nacisk położony jest na zagadnienia obyczajowości (wspólnota mężczyzn i miejsce kobiet, erotyka, paiderastia), typu przekazu i komunikacji społecznej (oralność a piśmienność, wykształcenie - paideia, teatr, funkcje literatury i obrazu, widowiska), religii (mit, wierzenia, obrzędy, święta), form życia społecznego (sympozjon, uczestnictwo w życiu politycznym, stosunek do obcych), zjawisk akulturacji (inne kultury, wzajemne związki, kultura grecka a Rzym) i przemian kultury (nowe zjawiska w okresie hellenistycznym, nowe religie i nowa religijność Cesarstwa Rzymskiego, chrześcijaństwo a kultura antyczna).

Celem wykładu jest zapoznanie studentów z panoramą wybranych najważniejszych zagadnień dziejów kultury grecko-rzymskiej.

Ćwiczenia – Cel zajęć jest dwojaki: Po pierwsze, będziemy obserwować Greków i Rzymian w ich „środowisku naturalnym”, w świecie, który przeżywali, tworzyli i opisywali dostępnymi im kategoriami intelektualnymi – odmiennymi od tych, jakimi posługują się ludzie innych epok i kultur (w tym naszej). W ten sposób poznamy Greków i Rzymian w całej ich „obcości”, odmienności. Pozwoli to uniknąć pułapek potocznego myślenia o rzekomo bardzo nam bliskiej starożytności. Z drugiej jednak strony zwracać będziemy uwagę na pewne wyjątkowe cechy, wyróżniające cywilizację Greków i Rzymian na tle innych cywilizacji. Te wyjątkowe cechy (np. religia obywatelska czy wspólnota obywatelska) stanowią tło, na którym narodziły się i ewoluowały zjawiska o fundamentalnym znaczeniu dla dalszego rozwoju cywilizacji europejskiej, jak choćby filozofia i demokracja. Jednym słowem, patrząc na świat antyczny będziemy się starali widzieć jednocześnie to, co stanowi o cywilizacyjnej ciągłości dziejów Europy, jak i to, co stanowi o odrębności cywilizacji grecko-rzymskiej.

Literatura:

Człowiek Grecji, pod red. J.-P. Vernanta, Warszawa 2002;

Człowiek Rzymu, pod red. A. Giardina, Warszawa 1997;

E.R. Dodds, Pogaństwo i chrześcijaństwo w epoce niepokoju, Kraków 2004.

Student zna i rozumie:swoistość nauk o kulturze oraz ich związki z innymi naukami humanistycznymi i społecznymi

rolę dziedzictwa antycznego i biblijnego w historii kultur

metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów kultury

Student potrafi:

wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z

różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych

interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny

pisać rozprawy, samodzielnie dobierając literaturę oraz zaprezentować ustnie wyniki swych dociekań badawczych, a także

wygłosić referat będący rezultatem samodzielnej analizy literatury przedmiotu; w swych wypowiedziach pisemnych i ustnych

stosuje w sposób poprawny terminologię z zakresu nauk o kulturze

stale dokształcać się i rozwijać intelektualnie oraz zawodowo

Student jest gotów do:

krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści

przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do

rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów

Dopuszczalne są dwie nieobecności w semestrze. Zaliczenie na ocenę na podstawie testu.