Histories From Below

Zajęcia poświęcone historii oddolnej jako sposobowi wytwarzania wiedzy o przeszłości oraz metodom dzielenia się tą wiedzą w sposób włączający i demokratyczny. Z pomocą kategorii "oddolności" przyjrzymy się zarówno lekturom realizującym postulat badawczy włączania do opowieści o przeszłości grup i podmiotów społecznych wcześniej słabo reprezentowanych w historiografii (np. historia ludowa, herstoria, historie robotnicze, tzw. historia publiczna, history from below), jak i działaniom ze społecznościami lokalnymi.

Zajęcia poświęcone historii oddolnej jako sposobowi wytwarzania wiedzy o przeszłości oraz metodom dzielenia się tą wiedzą w sposób włączający i demokratyczny. Używając kategorii "oddolności" przyjrzymy się zarówno lekturom realizującym postulat badawczy włączania do opowieści o przeszłości grup i podmiotów społecznych wcześniej słabo reprezentowanych w historiografii (przede wszystkim historie robotnicze, historia ludowa, herstoria, history from below), jak i działaniom ze społecznościami (jak tworzyć i wykorzystywać w pracy badawczej archiwa społeczne i prywatne, jak realizować partycypacyjny model historii). Ważnym elementem zajęć będzie lektura tekstów oraz analiza projektów przywracających pamięć społeczną miejsc i ludzi odczytywaną w wymiarze lokalnym, mikrohistorycznym, biograficznym. Główną osią zajęć będzie pytanie o sposoby opowiadania historii robotniczych (Łodź, Żyrardów, warszawska Praga i Wola).

Zagadnienia:

- sposoby tworzenia historii robotniczych

- kolektywne i partycypacyjne opowiadanie historii

- etnografia i animacja kultury jako wsparcie dla historiografii

- emancypacyjny wymiar historii

- rewizja relacji badacza i "opowiadanych"

Przykładowe materiały wykorzystywane podczas zajęć:

Ursus. Symfonia fabryki, reż. Jaśmina Wojcik

Strajk szpularek w Żyrardowie (rekonstrukcja, nagrania amatorskie)

Wystawa "Strachy" Daniela Rycharskiego (katalog)

"Niepamięć", film w reż. Piotra Brożka

Didier Eribon, Powrót do Reims, Warszawa 2019.

Howard Zinn, Historia ludowa Stanów Zjednoczonych, Warszawa 2016 [fragmenty]

Adam Leszczyński, Ludowa historia Polski, Warszawa 2020 [fragmenty]

Kacper Pobłocki, Chamstwo, Warszawa 2021[fragmenty]

Marta Madejska, Aleja włókniarek, Czarne 2018.

Aleksandra Leyk, Joanna Wawrzeniak, Cięcia, Warszawa 2019.

Ursus. Studium historii żywej, pod red. Jaśminy Wójcik, Warszawa 2016.

Filip Springer, Miedzianka. Historia znikania, Warszawa 2012.

Performing Heritage, ed. Anthony Jackson and Jenny Kid, Manchester University Press 2011.

Raphael Samuel, Theatres of Memory. Past and Present in Contemporary Culture, London-New York 2012.

Opowiedziane. Historia mówiona w praktykach humanistycznych, red. Małgorzata Litwinowicz-Droździel, Agnieszka Karpowicz, Marta Rakoczy, Warszawa 2019.

Tomasz Rakowski, Etnografia, pamięć, eksperyment: w stronę alternatywnej historii społecznej, “Teksty Drugie” nr 6/2016.

Tomasz Rakowski, Łowcy, zbieracze, praktycy niemocy, Gdańsk 2010.

Student/ka

zna i rozumie:

metody analizy oraz interpretacji praktyk i tekstów kultury

wybrane nurty i narzędzia historii literatury, teatru, widowisk oraz sztuk wizualnych i filmu;

umie:

-wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych oraz właściwie i twórczo prezentować ich wyniki

- interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny

- określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji

- wykorzystywać metodologię badawczą oraz narzędzia (także cyfrowe) nauk humanistycznych oraz prezentować i syntetyzować uzyskane tymi metodami dane; dostosować istniejący lub stworzyć nowe narzędzia badawcze dla celów własnych badań

Student/ka jest gotów/gotowa do:

-krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści;

-przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów

- dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej dla życia społecznego i dostrzegania konieczność jej rozwoju

-ocena aktywności na zajęciach,

-prezentacja projektu zaliczeniowego (forma do ustalenia z osobami uczestniczącymi w zajęciach: konspekt projektu badawczego, krótki esej autobiograficzny, projekt działania performatywnego).

nie dotyczy