Study Area: The Warsaw Ghetto

Celem zajęć jest przyjrzenie się fenomenowi getta warszawskiego, zarówno w perspektywie historycznej, porównawczej, jak i antropologicznej. Na podstawie zaproponowanej listy źródeł z epoki oraz opracowań naukowych możliwe będzie zbliżenie się do realiów (oraz sposobów opowiadania o) warszawskiej żydowskiej dzielnicy zamkniętej.

Podczas zajęć poruszone zostaną następujące kwestie:

1. Getto historyczne, sztetl i koncepcja "ulicy żydowskiej"

2. Historia Żydów warszawskich

3. Pierwszy rok okupacji w Warszawie

4. Tworzenie getta, granice, przeprowadzki, przemiany społeczne, komunikacja

5. Władza, czyli "samorząd" getta warszawskiego oraz Żydowska Służba Porządkowa

6. Opieka społeczna i służba zdrowia

7. Życie kulturalne, religijne naukowe

8. Ekonomia getta

9. "Szczeliny istnienia", czyli codzienność Żydów zamkniętych w getcie

10. Wielka Akcja Likwidacyjna

11. Próby wychodzenia z getta i strategie przetrwania po tzw. stronie aryjskiej

12. Powstanie (prolog, walka, życie w bunkrach)

13. Miejsce po getcie. Pamięć i upamiętnianie

14. Sposoby upamiętniania

Proponowane źródła i opracowania (fragmenty):

1. R. Auerbach, Pisma z getta warszawskiego, oprac. K. Szymaniak, Warszawa 2016.

2. M. Berg, Dziennik z getta warszawskiego, Warszawa 1983.

3. A. Blady-Szwajger, I więcej nic nie pamiętam, Warszawa 2010

4. R. Calimani, Historia getta warszawskiego, Warszawa 2002.

5. M. Ciesielska, Lekarze getta warszawskiego, Warszawa 2018.

6. B. Engelking, J. Leociak, Getto warszawskie. Przewodnik po nieistniejącym mieście, Warszawa2013.

7. M. Głowiński, Czarne Sezony, Warszawa 1999.

8. A. Grupińska, Ciągle po kole. Rozmowy z żołnierzami getta warszawskiego, Warszawa 2000 [wyd. II: Warszawa 2013].

9. I. Gutman, Żydzi warszawscy 1939–1943, Warszawa 2003.

10. J. Jurandot, Miasto skazanych. 2 lata w warszawskim getcie; S. Grodzieńska, Dzieci getta, Warszawa 2014.

11. S. Kassow, Kto Napisze Naszą Historię? Ukryte Archiwum Emanuela Ringelbluma. Ostatni Rozdział Zagłady Warszawskiego Getta, Warszawa 2010.

12. J. Korczak, Pamiętnik i inne pisma z getta, Warszawa 2012.

13. L. Landau, Kronika lat wojny i okupacji, t. 1-3, Warszawa 1962–1963

14. A. Lewin, Dziennik, Warszawa 2016.

15. G. Paulsson, Utajone miasto. Żydzi po aryjskiej stronie Warszawy 1940–1945, Kraków 2008.

16. K. Person, Policjanci, Warszawa 2018.

17. E. Ringelblum, Kronika getta warszawskiego. 1939 – styczeń 1943, oprac. A. Eisenbach, Warszawa 1983.

18. E. Ringelblum, Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej: uwagi i spostrzeżenia, wstęp i oprac. A. Eisenbach, Warszawa 1988.

19. R. Sakowska, Ludzie z dzielnicy zamkniętej, Warszawa 1993.

20. T. Szarota, U progu zagłady. Zajścia antyżydowskie i pogromy w okupowanej Europie, Warszawa 2000.

Student zna i rozumie:

- w stopniu pogłębionym współczesne teorie kultury oraz jej mediów (kultura wizualna, teatr i performans, słowo) i związanych z nimi praktyk kulturowych

- w stopniu pogłębionym współczesne teorie tożsamości stanowiące podstawę aktualnie prowadzonych badań kulturoznawczych i z zakresu antropologii kultury

- w stopniu pogłębionym wybrane aspekty kultury polskiej związane z samodzielnie obraną drogą badawczą

Student potrafi:

- wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych oraz właściwie i twórczo prezentować ich wyniki

- interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny

- wykorzystywać posiadaną wiedzę by formułować i testować hipotezy z zakresu nauk o kulturze

Student jest gotów do:

- krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści

- przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów

- zaangażowania w dialog społeczny i międzykulturowy ze zrozumieniem i empatią

Wiedza: [K_W02, K_W03, K_W04]

Umiejętności: [K_U01, K_U02, K_U05]

Kompetencje społeczne: [K_K01, K_K02, K_K05]

Obecność na zajęciach jest warunkiem dopuszczenia do zaliczenia.

Student/ka ma prawo do dwóch nieobecności w semestrze. Trzy kolejne muszą zostać zaliczone podczas dyżuru. Nieobecność na więcej niż 5 zajęciach w semestrze (ponad 1/3 zajęć) uniemożliwia zaliczenie przedmiotu.

Zaliczenie na ocenę zostanie przeprowadzone na podstawie eseju zaliczeniowego (o objętości maksymalnie 20 tys. znaków) dotyczącego omawianych na zajęciach zagadnień.