Alternatives to growth. In search of new socio-economic models

elective courses

Some of the readings for classes will be in English, so knowledge of English at a level enabling reading scientific texts is required.

In times of climate and ecological crisis, the need to rebuild the currently dominant economic and social model based on growth is becoming increasingly clear. Ideas such as degrowth are becoming more and more popular, inspiring numerous social initiatives, but they are also perceived as controversial and raise a lot of discussion. During the classes, we will talk about various alternative socio-economic models that may be a response to the climate and ecological crisis.

Koncepcja odejścia od wzrostu gospodarczego w stronę modelu opartego na sprawiedliwości społecznej i środowiskowej, zapewniającego wszystkim dobrostan przy jednoczesnym zminimalizowaniu presji na środowisko naturalne, określana jako degrowth [fr. décroissance] (postwzrost/dewzrost) zaczęła zdobywać popularność we wczesnych latach 2000, ale jej korzenie sięgają lat 70. i dyskusji wywołanych publikacją raportu Klubu Rzymskiego. Jeżeli spojrzymy jeszcze dalej wstecz, znajdziemy w historii kultury liczne tradycje nawołujące do życia z umiarem i w harmonii ze środowiskiem naturalnym, z których czerpać mogą współczesne ruchy.

Na zajęciach przyjrzymy się postwzrostowi i innym nurtom stanowiącym alternatywę dla kapitalistycznej gospodarki ciągłego wzrostu. Będziemy dyskutować o źródłach tych idei i ich praktycznych realizacjach. Będziemy analizować kluczowe dla tych koncepcji teksty i przyglądać się konkretnym działaniom. Przyjrzymy się także dyskursom towarzyszącym gospodarce opartej na wzroście i perspektywie ekomodernistycznej.

Opis zajęć ma wstępny charakter. Dokładny program zostanie stworzony na podstawie dyskusji z uczestniczkami i uczestnikami zajęć i będzie uwzględniał ich zainteresowania.

- Degrowth: A vocabulary for a new era, red. Federico Demaria et. al., 2015

- Jason Hickel, Less is More: How Degrowth Will Save the World, 2020

- John Bellamy Foster, Brett Clark, Richard York, "The Ecological Rift. Capitalism’s War on the Earth", New York 2010

- John Bellamy Foster, "The Return of Nature. Socialism nad ecology", 2020

- Michael Löwy, "Ecosocialism. A Radical Alternative to Capitalist Catastrophe" 2015

- Lewis Akenji "Sustainable Consumption or Consumer Scapegoatism?"

- Fuchs D, Sahakian M, Gumbert T, et al. (2021) Consumption Corridors: Living a Good Life within Sustainable Limits. New York: Routledge.

- David Graeber, "Fragmenty antropologii anarchistycznej", Poznań 2021

- Giorgos Kallis, Limits: why Malthus was wrong and why environmentalists should care, 2019

- Joan Martınez-Alier, Environmental Justice and Economic Degrowth: An Alliance between Two Movements, "Capitalism, nature, socialism", 2012, nr 23

- Daniel W. O’Neill et. al., A good life for all within planetary boundaries, "Nature sustainability" 2018, nr 1

- Federico Demaria et. al, What is Degrowth? From an Activist Slogan to a Social Movement, "Environmental values" 2013, nr 22

- Dennis Meadows et. al., Granice wzrostu, 1973

- Nicholas Georgescu-Roegen, Energy and Economic Myths, "Southern Economic Journal", Vol. 41, No. 3 (Jan., 1975)

- Stuart Chase, Tragedy of waste, 1925

- Housing for degrowth. Principles, Models, Challenges and Opportunities, red. Anitra Nelson, François Schneider, 2019

- Giorgos Kallis, Socialism without growth, "Capitalism, nature, socialism" 2017

Student/ka zna i rozumie w stopniu pogłębionym koncepcje ekonomiczno-społecznych związanych z krytyką wzrostu gospodarczego. Student/ka potrafi interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny, w szczególności dostrzega zależności między systemami gospodarczymi, normami społecznymi i kulturowymi oraz środowiskiem naturalnym, potrafi je również zrekonstruować w kontekście przemian historycznych. Student/ka posiada kompetencje do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści.

The exact form of the final assessment will be agreed with the participants during the first classes.