Cultural history of photography in the 19th century. The archives of subordination

Zajęcia przeznaczone dla osób zainteresowanych historią dziewiętnastowiecznej fotografii i relacjami władzy, które wytwarza użycie aparatu fotograficznego. Będziemy skupiać się fotografiach i praktykach fotografowania w odniesieniu do wytwarzania nowoczesnego porządku społecznego (w perspektywie polskiej i europejskiej).

Na zajęciach będziemy przyglądać się kulturze fotografii w XIX wieku, ze szczególnym naciskiem na jej funkcję dyscyplinującą, związaną z wytwarzaniem nowoczesnego porządku społecznego. Będziemy analizować fotografie reprezentujące i wytwarzające obcość (fotografie antropologicznych Innych), fotografie grup podporządkowanych – w kontekście europejskim (rewolucjoniści, histeryczki, pracownice seksualne, robotnicy) oraz polskim (Polacy jako inni, Żydzi, Rusini, chłopi). Analizie i refleksji poddamy także zagadnienia takie jak związki fotografii z nauką (fotografie etnograficzne, fotografia medyczna), z narodem i państwem (fotografia kolonialna, fotografia propagandowa, fotografia policyjna), rozrywką (zdjęcia „osobliwości”, fotografia erotyczna, fotografie „karnawałowe”), krytyką społeczną (fotoreportaż i fotografia dokumentalna).

Szczegółowy sylabus zostanie omówiony ze studentkami i studentami na pierwszych zajęciach.

Wybrana literatura:

André Rouillé, Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną, przeł. O. Hedemann, Universitas, Kraków 2007.

Anthropology and photography 1860–1920, red. Elizabeth Edwards, Yale University Press, The Royal Anthropological Institute, New Haven–London 1992.

Sharon Sliwinski, The Childhood of Human Rights: The Kodak on the Congo, “Journal of Visual Culture” 2006, vol. 5, no 3.

Anna Wieczorkiewicz, Monstruarium, Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2009.

Jeannene M. Przyblyski, Revolution at a Standstill: Photography and the Paris Commune of 1871, “Yale French Studies” 2001, no. 101, pp. 54–78.

Ulrich Baer, Fotografia i histeria: ku poetyce flesza, przeł. K. Bojarska, „Teksty Drugie” 2013, nr 4, s. 159-187.

Allan Sekula, Społeczne użycia fotografii, przeł. K. Pijarski, Warszawa 2010.

John Tagg, The Burden of Representation. Essays on Photographies And Histories, University of Minnesota Press, Minneapolis 2005.

Jolanta Sikorska-Kulesza (red.), Album policmajstra warszawskiego. Pamięć powstania 1860–1865, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2020.

Grażyna Kubica, Fotografia etnograficzna dokumentująca życie Żydów w Polsce – charakterystyka ogólna, „Etnografia Nowa” 2015/2016, nr 7/8.

Ewa Manikowska, Photography and cultural heritage in the age of nationalisms: Europe’s Eastern borderlands (1867–1945), Bloomsbury Visual Arts, London 2019.

Teksty będą udostępnione na platformie Classroom.

K_W02, K_W05, K_W06, K_W09, K_U01, K_U02, K_U03, K_K01, K_K02, K_K09

Wiedza: absolwent/absolwentka zna i rozumie

- w stopniu zaawansowanym wybrane aspekty historii kultury polskiej i ościennych kultur obcych

- podstawowe media i środki transmisji kultury (słowo, obraz, widowisko) oraz ich wpływ na kształt procesu kulturowego

- w stopniu zaawansowanym wybrane aspekty kultury literackiej i twórczości słownej, widowisk kulturowych i kultury teatralnej, kultury wizualnej i filmowej oraz relacjach między nimi

- wybrane nurty i narzędzia historii literatury, teatru, widowisk oraz sztuk wizualnych i filmu

Umiejętności: absolwent/absolwentka potrafi

- wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych oraz właściwie i twórczo prezentować ich wyniki

- interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny, społeczny i polityczny

- określać znaczenie medialnego charakteru praktyk i przekazów kulturowych dla ich treści i funkcji

Kompetencje społeczne: absolwent/absolwentka jest gotowa do

- krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści

- przyjęcia postawy szacunku i badawczej ciekawości wobec różnorodnych zjawisk kultury w tym używania zdobytej wiedzy do rozwiązywania zaobserwowanych problemów oraz zasięgania opinii ekspertów

-wykazywania troski o dziedzictwo kulturowe i świadomości jego znaczenia dla życia społecznego

* frekwencja (dopuszczalne 2 nieobecności; nieobecność na ponad 1/3 zajęć jest podstawą do ich niezaliczenia)

* aktywność na zajęciach

* sporządzenie notatki na temat wybranych zajęć/tekstu (w formie wpisów na platformie Classroom) - do oddania w trakcie semestru