Geographical and social diversity of Polish language - present day and history.

B.Sc. seminars

Completion of classes in descriptive grammar of the Polish language and introduction to diachronic linguistics.

Classroom

The aim of the seminar is to discuss and elaborate on issues related to the territorial and social differentiation of Polish language.

The following issues will be discussed at the seminar:

1. Territorial and social differentiation of the contemporary Polish language (introductory information)

2. Dialectology (definition, subject of research, dialects and regional varieties of the Polish language, history of Polish dialectology).

4. Criteria for the division of dialects (dialects in Poland and abroad, transitional and mixed dialects).

6. The contemporary language of the village, the linguistic consciousness of the village inhabitants.

8. Methodology of dialectological research (field work, questionnaires, linguistic geography).

9. Acoustic characteristics of sounds of speech.

10. Territorial and social differentiation of the Polish language in the past.

1. Gwary polskie. Przewodnik multimedialny, pod red. H. Karaś, [w:] http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl

2. Karol Dejna, Dialekty polskie, wyd. II przejrz. i popr., Wrocław 1992.

3. Stanisław Dubisz, Halina Karaś, Nijola Kolis, Dialekty i gwary polskie. Leksykon, Warszawa 1995.

4. Encyklopedia języka polskiego, pod red. Stanisława Urbańczyka, wyd. 2, Wrocław 1991.

5. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, pod red. K. Polańskiego, Wrocław 1995.

6. Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Lublin 2001.

Literatura uzupełniająca:

1. Monika Gruchmanowa, Gwary wielkopolskie, [w:] Kultura ludowa Wielkopolski, t. III, Poznań 1967, s. 351-391.

2. Kwiryna Handke, Terytorialne odmiany polszczyzny, [w:] Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. T. 2. Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Wrocław 1993, s. 191-211.

3. Józef Kąś, Halina Kurek, Język wsi, [w:] Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Język polski, red Stanisław Gajda, Opole 2001, s. 440-456.

4. Stanisław Urbańczyk, Zarys dialektologii polskiej, Warszawa 1968 (może być inne wyd.).Mały atlas gwar polskich, red. Kazimierz Nitsch (t. I-II), Mieczysław Karaś (t. III-XIII), Wrocław 1957-1970.

5. Słownik gwar polskich, oprac. pod kierunkiem Mieczysława Karasia (t. Źródła" i t.1), potem: Jerzego Reichana (t. II— V), Kraków 1977-1998.

6. Witold Doroszewski, Mowa mieszkańców wsi Staroźreby, „Prace Filologiczne”, t.16:1934, s.250-278.

7. Jadwiga Kowalik, Regionalizmy leksykalne w mowie mieszkańców Krakowa, [w:] „Studia nad polszczyzną mówioną Krakowa”, cz. 2, Kraków 1984

8. Anna Kowalska, Podziały językowe Mazowsza na tle podziałów pozajęzykowych, Warszawa 1991.

9. Marian Kucała, O słownictwie ludzi wyzbywających się gwary, BPTJ XIX, 1960.

10. Marian Kucała, Twoja mowa cię zdradza. Regionalizmy i dialektyzmy języka polskiego, Kraków 1994.

11. Jan Miodek, Śląska ojczyzna polszczyzna, Katowice 1991.

12. Jerzy Reichan, Gwary polskie w końcu XX wieku, [w:] Polszczyzna 2000. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, pod red. W. Pisarka, Kraków 1999, s. 262-278.

13. Janusz Rieger, Język polski na Wschodzie, [w:] Współczesny język polski, pod red. J. Bartmińskiego, Warszawa 2001.

14. Alina Skudrzykowa, Jolanta Tambor, Krystyna Urban, Olga Wolińska, Gwara śląska — świadectwo kultury, narzędzie komunikacji. Sytuacja językowa w miastach Górnego Śląska, Katowice 2001, zwłaszcza rozdz. VI, s. 155-210.

15. Warianty języka, pod red. J. Bartmińskiego, J. Szadury, Lublin 2003.

A student :

KNOWLEDGE:

1. describes the dialectal and social variation of Polish.

2. Defines and enumerates the most important features typical of Polish dialects, regiolects, sociolects and styles.

ABILITIES:

1. distinguishes texts belonging to different varieties of Polish.

2. points to features exemplifying different varieties of Polish.

3. conducts and records interview with speakers of different varieties of Polish.

4. describes the self-made recordings

ATTITUDES:

1. appreciates the role of languages and culture of the so-called “little homelands”.

2. acknowledges the need for registration of regional and social variations.

Final evaluation on the basis of BA thesis covering the independent development of the topic in the field of the seminar.