Is Szkaradowo ugly, what was the fault of Karina and why so many Nowaks - onomastic seminar

Przedmiotem seminarium są szeroko rozumiane nazwy własne - zarówno historyczne, jak i współczesne, utrwalone w dokumentach oraz powstające na naszych oczach. Szczegółowa tematyka seminarium zostanie dostosowana do zainteresowań badawczych studentów. Celem zajęć jest spojrzenie na różne klasy onimów przez pryzmat ich związków z rzeczywistością pozajęzykową i badanie ich z perspektywy interdyscyplinarnej. Seminarium ma za zadanie przygotować studentów do napisania samodzielnej rozprawy naukowej na temat dotyczący kulturowego, społecznego, historycznego lub marketingowego funkcjonowania onimów.

Zagadnienia poruszane na seminarium wspólnie z uczestnikami dostosowaliśmy do ich zainteresowań naukowych. Seminarium w roku akademickim 2023/2024 to kontynuacja seminarium ubiegłorocznego. Zajęcia będą więc miały w dużej mierze charakter warsztatowo-sprawozdawczy i będą polegać na referowaniu postępów w pracy. Pierwszych troje zajęć poświęcimy kwestiom związanym z redagowaniem i edycją tekstów naukowych.

Pozycje bibliograficzne będą dostosowywane do zainteresowań badawczych uczestników seminarium. Za punt wyjścia uznajemy następujące prace:

Abramowicz Zofia, 1993, Imiona chrzestne białostoczan w aspekcie socjolingwistycznym (lata 1885–1985), Białystok.

Abramowicz Zofia, 2010, Antroponimia a tożsamość narodowa, (w:) OKO XVI/1, s. 129-140.

Antkowiak Z., 1970, Ulice i place Wrocławia, Wrocław.

Borek Henryk, 1978, Socjolingwistyczne aspekty imiennictwa, „Onomastica”, t. XXIII.

Bubak Józef, 1986, Proces kształtowania się polskiego nazwiska mieszczańskiego i chłopskiego, Kraków.

Bystroń Jan Stanisław, 1938, Księga imion w Polsce używanych, Warszawa.

Decyk-Zięba Wanda 1998, Toponimy w języku zbiorowości polonijnej w sferze oddziaływania języka angielskiego, „Poradnik Językowy” 1998, z. 7, s. 17-33.

Decyk-Zięba Wanda 2002, Historia zapisana w nazwach – o losie obcych nazw w języku polskim, „Poradnik Językowy”, z. 7, s. 15-31.

Decyk-Zięba Wanda, 2009, „Lexykon geograficzny” bazyliana Hilariona Karpińskiego. Studium historycznojęzykowe (wybrane zagadnienia), Warszawa.

Decyk-Zięba Wanda, 2011, Klasyfikacja znaczeniowa polskich nazw miejscowych: podstawowe problemy i rozstrzygnięcia, „Poradnik Językowy”, z. 7, s. 56-71.

Gałkowski Artur, 2008, Chrematonimy w funkcji kulturowo-użytkowej. Onomastyczne studium porównawcze na materiale polskim, włoskim, francuskim, Łódź.

Grzegorczykowa Renata, 1982, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa.

Handke Kwiryna, 1970, Semantyczne i strukturalne typy nazw ulic Warszawy, Wrocław.

Handke Kwiryna, 1992, Polskie nazewnictwo miejskie, Warszawa.

Kopertowska Danuta, 2005, Tradycja i nowoczesność w kieleckiej chrematonimii, [w:] Z najnowszych tendencji w polskim nazewnictwie, red. Romana Łobodzińska, Łask.

Kosyl Czesław, 2010, Chrematonimy, [w:] Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Lublin.

Kresa Monika, 2011, Księgi metrykalne i program EXCEL jako źródło i narzędzie badań antroponimicznych, [w:] Badania historycznojęzykowe. Stan. Metodologia. Perspektywy, red. Bogusław Dunaj, Maciej Rak, Kraków, s. 399–411.

Kresa Monika, 2013, Antroponimia historycznego pogranicza mazowiecko-podlaskiego w XVIII wieku, Warszawa.

Lewandowski Andrzej, 1992, Współczesne polskie nazwy firmowe, Zielona Góra.

Malec Maria, 1994, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków.

Malec Maria, 2001, Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków.

Myszka Agnieszka, 2005, Toponimia powiatu strzyżowskiego, Rzeszów.

Nazewnictwo na pograniczach, red. Ignatowicz-Skowrońska Jolanta, Szczecin 2005.

Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, 2004, red. R. Mrózek, Katowice.

Polskie nazwy własne. Encyklopedia, 1998, red. Ewa Rzetelska-Feleszko, Kraków.

Rieger Janusz, 1987, Toponomastyka Beskidu Niskiego i Bieszczadów, [w:] Łemkowie. Kultura sztuka język, Warszawa – Kraków.

Rospond Stanisław, 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław.

Rospond Stanisław, 1957, Klasyfikacja strukturalno-gramatyczna słowiańskich nazw geograficznych, Wrocław: Prace Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Seria A, Nr 58.

Rzetelska-Feleszko Ewa, 2006, W świecie nazw własnych, Warszawa-Kraków.

Siwiec Adam, 2003, Nazwy sklepów i firm handlowych jako przedmiot badań onomastycznych, [w:] Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość polskiej onomastyki, red. Roma Łobodzińska, Wrocław.

Skowronek Katarzyna, Współczesne nazwisko polskie. Studium statystyczno-kognitywne, Kraków 2001.

Stieber Zbigniew, 1934, Nazwy miejscowe pasma Gorców w Beskidzie Zachodnim, „Lud Słowiański”, t. III, s. A217.

Stieber Zdzisław, 1948, Toponomastyka Łemkowszczyzny. Cz. I. Nazwy miejscowości, Łódź.

Strutyński Janusz, 1996, Urbozoonimia polska, Kraków.

Supranowicz Edward, 1995, Nazwy ulic Krakowa, Kraków.

Systemy zoonimiczne w językach słowiańskich, 1996, red. S. Warchoł, Lublin.

Taszycki Witold, 1924, Polskie nazwy osobowe, Kraków 1924.

Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny red. Fros Henryk, Sowa Franciszek, Kraków 2002.

Warchoł Stanisław, 1993, Kwestionariusz do badania zoonimii ludowej w Polsce (na tle słowiańskim), Lublin.

Wolnicz-Pawłowska Ewa, Szulowska Wanda, 1998, Antroponimia polska na Kresach południowo-wschodnich, Warszawa.

Zierhofferowie Karol i Zofia, Polska a Europa w świetle nazw geograficznych, Poznań 2007.

WIEDZA:

Student zna i rozumie:

1. w pogłębionym stopniu rolę refleksji językoznawczej (przede wszystkim onomastycznej) w kształtowaniu kultury.

2. w stopniu pogłębionym miejsce i znaczenie językoznawstwa i onomastyki w relacji do innych dyscyplin naukowych oraz jego najnowszą specyfikę przedmiotową i metodologiczną.

3. w stopniu pogłębionym terminologię, teorie i metodologie onomastyczne ze szczególnym uwzględnieniem terminologii, teorii i metodologii stosowanych w najnowszych pracach onomastycznych

4. w stopniu pogłębionym diachroniczny charakter kształtowania się koncepcji badań językoznawczych, ze szczególnym uwzględnienie badań nad onomastyką

5. w stopniu pogłębionym rolę refleksji z zakresu innych nauk humanistycznych i nauk społecznych w procesie analizy onomastycznej

6. prawne i etyczne uwarunkowania przedsiębiorczości, działalności naukowej i zawodowej związanej z filologią polską oraz reguły zarządzania zasadami własności intelektualnej

UMIEJĘTNOŚCI:

Student potrafi:

1. samodzielnie zdobywać wiedzę i rozwijać umiejętności badawcze niezbędne do uczestniczenia w badaniach naukowych, kierując się wskazówkami opiekuna naukowego oraz wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować, integrować informacje ze źródeł pisanych i elektronicznych i wykorzystywać je we własnym projekcie badawczym z zakresu onomastyki;

2. w stopniu pogłębionym stosować w dyskursie naukowym i własnej pracy badawczej poznaną terminologię, ujęcia teoretyczne, paradygmaty badawcze i pojęcia właściwe dla onomastyki;

3. w stopniu pogłębionym stosować zaawansowane techniki informacyjno-komunikacyjne oraz samodzielnie wysnuwać wnioski, stawiać hipotezy badawcze, dobierać strategie argumentacyjne, z wykorzystaniem poglądów i tez innych autorów, formułować odpowiedzi na krytykę, brać udział w debacie i prowadzić debatę oraz być gotowym do zmiany opinii w świetle dostępnych danych i argumentów, a także dyskutować na specjalistyczne tematy onomastyczne ze zróżnicowanym kręgiem odbiorców;

4. pisać samodzielną pracę badawczą z zakresu językoznawstwa pod kierunkiem opiekuna naukowego z właściwym doborem literatury przedmiotu ze szczególnym uwzględnieniem wyników najnowszych badań;

5. samodzielnie podejmować i inicjować zespołowe i indywidualne działania naukowe;

6. wszechstronnie wykorzystywać innowacyjne narzędzia wyszukiwawcze właściwe dla badań onomastycznych;

7. planować własną ścieżkę rozwoju intelektualnego i ukierunkowywać innych w tym zakresie.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

Student jest gotowy do:

1. profesjonalnego organizowania własnego warsztatu badawczego i krytycznej oceny swoich dokonań;

2. wzięcia etycznej odpowiedzialności za trafność przekazywanej wiedzy, podtrzymywania etosu zawodowego, kierowania się uczciwością i rzetelnością naukową w prowadzeniu sporów naukowych i ideowych oraz uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych, a także zasięgania opinii ekspertów w wypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu;

3. uznania znaczenia refleksji humanistycznej dla kształtowania się więzi społecznych.

Zaliczenie seminarium student otrzymuje na podstawie:

1. obecności na zajęciach;

2. bieżącej pracy na zajęciach;

3. przygotowania ostatecznej wersji pracy magisterskiej.