Descriptive grammar of the Czech language I

Ćwiczenia obejmują krótki zarys historii języka, opis zróżnicowania społecznego i regionalnego języka czeskiego, wiadomości z zakresu gramatyki opisowej języka czeskiego (fonetyka, fonologia, fleksja, słowotwórstwo, składnia) oraz ewolucję metodologii badań językoznawczych w Czechach; prezentację głównych opracowań z zakresu gramatyki opisowej i normatywnej języka oraz leksykografii; podstawy lingwistyki korpusowej.

Celem zajęć jest usystematyzowanie wiadomości z zakresu gramatyki opisowej współczesnego języka czeskiego zdobytych przez studentów w toku lektoratu tego języka, a także innych zajęć językoznawczych, poprzez skonfrontowanie ich z najnowszymi osiągnięciami językoznawstwa teoretycznego (także polskiego). Przedstawiona zostanie również ewolucja metodologii badań językoznawczych w danym kraju, w tym zaprezentowane będą główne opracowania z zakresu gramatyki opisowej i normatywnej języka oraz leksykografii. Zagadnienia są prezentowane przy pomocy różnych ujęć językoznawczych, włącznie z metodologią używaną w lingwistyce korpusowej.

Zajęcia. pt.: Gramatyka opisowa języka czeskiego I, są częścią dwuletnich zajęć poświęconych gramatyce opisowej języka kierunkowego. Zagadnienia poruszane w ciągu pierwszego roku to zajęcia z zakresu:

rozwoju języka czeskiego (zarys), rozwarstwienia językowego czeszczyzny, czeskiego korpusu narodowego, fonetyki , fonologii, fleksji. Zajęcia mają charakter teoretyczno-praktyczny.

1. Cuřín F., Vývoj spisovné češtiny, Praha 1989.

2. Cvrček V., Teorie jazykové kultury po roce 1945, Praha 2006.

3. Český jazyk, Kořenský, J., Opole 1998.

4. Čechová, M.- Chloupek, J. – Krčmová, M.- Minářová, E., Stylistika současné

češtiny, Praha 1997.

5. Čermák F., Mnohojazyčný korpus InterCorp: Možnosti studia, Lidové noviny 2010.

6. Čermák F., Blatná R., Jak využívat český národní korpus, Praha 2005.

7. Čermák F., Blatná R., Korpusová lingvistika" stav a modelové přístupy. Lidové noviny, Praha 2006.

8. Čermák F., Šulc M., Kolokace, Lidové noviny Praha 2006.

9. Čeština - řeč a jazyk, Čechová, M. (ed.), Praha 2000.

10. Čmejrková, S.- Daneš, F. – Kraus, J. – Svobodová, I.- Čeština, jak i znáte i neznáte, Praha 1996.

11. Daneš F., a kol., Český jazyk na přelomu tisíciletí, Praha 199.

12. Encyklopedický slovník češtiny, Karlík, P. - Nekula, M. - Pleskalová, J. (eds.), Praha 2002.

13. Grepl, M., Karlík, P., Skladba spisovné češtiny, Brno 1986.

14. Havránek, B., Jedlička, A., Stručná mluvnice češtiny, Praha 1993.

15. Havránek B., Vývoj českého spisovného jazyka, Praha 1979.

16. Kopřívová M., Waclawičová M., Čeština v mluveném korpusu, Lidové noviny Praha 2008.

17. Mluvnice češtiny č. I, Petr, J. (ed.), Praha, 1986.

18. Mluvnice češtiny, č. II, Petr, J., Praha 1986.

19. Mluvnice češtiny, č. III, Petr, J. (ed.), Praha 1986.

20. Palková, Z., Fonetika a fonologie češtiny, Praha 1997.

21. Pravidla českého pravopisu. Školní vydání včetně dodatku. Rozšířené vydání, Ústav pro jazyk český AV ČR, Praha 1999

22. Příruční mluvnice češtiny, Karlík, P., Nekula, M., Rusínová, Z.(eds.), Brno 1996.

23. Sgall, J., Hronek, J., Čeština bez příkras, Praha 1992.

24. Slovník nespisovné češtiny, Hugo, J.(ed.), Praha 2006.

25. Svozilová, N., – Prouzová, H., – Jirsová, A.,

Slovník slovesných, substantivních a adjektivních vazeb a spojení,

Academia, Praha 2005.

26. Svozilová, N., – Prouzová, H., – Jirsová, A.,

Slovesa pro praxi. Valenční slovník nejčastějších českých sloves

Academia, Praha 1997.

27. Štícha F., Kapitoly z české gramatiky, Academia 2011.

28. Lewandowska-Tomaszczyk Barbara, Podstawy językoznawstwa korpusowego, Łódź 2005.

1. Wiedza

a) rozumie współczesną sytuację językową czeszczyzny w kontekście historii tego języka;

b) posiada wiedzę z zakresu zróżnicowania społecznego i regionalnego języka czeskiego;

c) potrafi posługiwać się terminologią z zakresu gramatyki współczesnego języka czeskiego;

d) umie wybierać, w zależności od wytyczonego celu, odpowiednie opracowania gramatyczne i leksykograficzne;

e) orientuje się w ewolucji metodologii badań językoznawczych;

f) ma świadomość kompleksowej natury języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń.

2. Umiejętności

a) sprawne posługiwanie się narzędziami językoznawczymi pozwalającymi na przyswojenie języka czeskiego;

b) dokonanie analizy tekstu czeskiego:

- wyodrębnienie środków gramatycznych,

- ocena leksemów z punktu widzenia formalnego, pragmatycznego i stylistycznego,

- wskazanie tendencji i procesów językowych zachodzących we współczesnej czeszczyźnie;

c) praktyczna znajomość omawianych konstrukcji gramatycznych;

d) potrafi interpretować zjawiska współczesnego życia społecznego i politycznego w wybranym kraju słowiańskim w kontekście sytuacji w regionie, przy wykorzystaniu współczesnych teorii i badań lingwistycznych.

Zaliczenie ćwiczeń wymaga obecności na zajęciach (możliwe dwie nieobecności w semestrze), zaliczenia testów śródsemestralnych, uzyskania pozytywnej oceny z zaliczenia końcowego. Do zaliczenia końcowego mogą zostać dopuszczeni studenci, którzy zaliczyli testy śródsemestralne, przychodzili na zajęcia przygotowani oraz brali w nich aktywny udział.

Zaliczenie końcowe w formie pisemnej - punktacja

70% - 75% dst.

76% - 79% dst. +

80% - 85% db.

86% - 89% db. +

90% - 100% bdb.

Brak