Kultura popularna z elementami audiowizualności - Serbia

obowiązkowe

Celem wykładu jest prezentacja zjawisk charakterystycznych dla kultury masowej i ich funkcjonowania na gruncie serbskim. W toku zajęć zostaną przedstawione zagadnienia stratyfikacji kulturowej Serbii oraz kwestie oddziaływania składników lokalnego wariantu kultury masowej na kształtowanie świadomości kulturowej jej użytkowników.

Celem wykładu jest prezentacja zjawisk charakterystycznych dla kultury masowej i ich funkcjonowania na gruncie serbskim. W toku zajęć zostaną przedstawione zagadnienia stratyfikacji kulturowej Serbii oraz kwestie oddziaływania składników lokalnego wariantu kultury masowej na kształtowanie świadomości kulturowej jej użytkowników. Zadaniem wykładu jest ponadto zapoznanie słuchaczy z procesami cywilizacyjnymi, charakterystycznymi dla formowania się kultury masowej, zachodzącymi w Serbii od XIX w.; charakterystyka serbskiego rynku prasowego i mediów, omówienie ich kulturotwórczej roli oraz wpływu nowych technologii komunikacji na rodzime wzory kultury.

Uwaga: do roku 2006/2007 przedmiot pod nazwą "Kultura masowa - Serbia"

A. Kłoskowska, Kultura masowa – krytyka i obrona, Warszawa 2005.

M. Krajewski, Kultury kultury popularnej, Poznań 2005.

Kultura masowa – szkice, wybór i przeł. Cz. Miłosz, oprac. D. Macdonald, Kraków 2002.

D. Strinati, Wprowadzenie do kultury popularnej, przeł. W. J. Burszta, Poznań 1998.

J. Storey, Studia kulturowe i badania kultury popularnej. Teorie i metody, przeł. i red. J. Barański, Kraków 2003.

U. Eco, Semiologia życia codziennego, przeł. J. Ugniewska, P. Salwa, Warszawa 1999.

R. Barthes, Mit i znak, red. J. Błoński, Warszawa 1970.

T. W. Adorno, Podsumowanie rozważań na temat przemysłu kulturowego, [w:] tegoż, Sztuka sztuki. Wybór esejów, oprac. K. Sauerland, Warszawa 1990.

Postmodernizm. Antologia przekładów, red. R. Nycz, wyd. dowolne.

Piotr Kowalski, (Nie)bezpieczne światy masowej wyobraźni : studia o literaturze i kulturze popularnej, Opole 1996.

Tegoż, Odyseje nasze bylejakie: droga, przestrzeń i podróżowanie w kulturze współczesnej, Wrocław 2002.

Tegoż, Popkultura i humaniści : daleki od kompletności remanent spraw, poglądów i mistyfikacji, Kraków 2004.

Gadżety popkultury: społeczne życie przedmiotów, red. nauk. Wiesław Godzic, Maciej Żakowski, Warszawa 2007.

Gender: wizerunki kobiet i mężczyzn w kulturze, red. E. Durys, Kraków 2005.

U. Eco, Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią (fragmenty), przeł. J. Ugniewska, Warszawa 1996.

U. Hannerz, Odkrywanie miasta. Antropologia obszarów miejskich, przeł. E. Klekot, Kraków 2006.

Modernizacja [hasło], w: Słownik socjologii, red. K. Olechnicki, P. Załęcki, Toruń 1997.

G. Le Bon, Psychologia tłumu, przeł. B. Kaprocki, Kęty 2004.

Historia życia prywatnego, t. 5, Od I wojny światowej do naszych czasów, red. A. Prost i G. Vincent, przeł. K. Skawina, A. Pierchała, E. Trojańska, Wrocław 2005.

J. Ortega y Gasset, Bunt mas, przeł. P. Niklewicz, Warszawa 2004.

M. Weber, Etyka protestancka a duch kapitalizmu, przeł. J. Miziński, Lublin 1994.

E. Canetti, Masa i władza, przeł. E. Borg, M. Przybyłowska, Warszawa 1996.

M. McLuhan, Wybór pism, przeł. K. Jakubowicz, Warszawa 1975.

T. Goban-Klas, Media i komunikowanie masowe. Teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, Warszawa 2005.

M. Mrozowski, Media masowe. Władza, rozrywka i biznes, Warszawa 2001.

P. Levinson, Miękkie ostrze, czyli historia i przyszłość rewolucji informacyjnej, przeł. H. Jankowska, Warszawa 2006.

W. J. Burszta, Globalizacja i krążenie przekazów symbolicznych, [w:] tegoż, Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność, Poznań 2004.

J. Burke, Drukarskie prasy, czyli o maszynach do porządkowania myśli , [w:] Osiem stopni wtajemniczenia, czyli jak zmienialiśmy świat, przeł. K. Środa, Londyn 1995.

W. Benjamin, Dzieło sztuki w dobie jego reprodukcji technicznej, [w:] Wiedza o kulturze. Audiowizualność, cz. IV, Audiowizualność w kulturze. Zagadnienia i wybór tekstów, oprac. J. Bocheńska, A. Kisielewska, M. Pęczak, Warszawa 1993.

Antropologia słowa. Zagadnienia i wybór tekstów, red. G. Godlewski, Warszawa 2003 (teksty z rozdziału XIII – Kultura druku).

Wiedza o kulturze, cz. IV, Audiowizualność w kulturze. Zagadnienia i wybór tekstów, dz. cyt.

M. Sznajderman, Współczesna biblia pauperum. Szkice o wideo i kulturze popularnej, Kraków 1998.

W. Benjamin, Twórca jako wytwórca, H. Orłowski, J. Sikorski, Poznań 1975.

G. Simmel, Filozofia pieniądza, przeł. A. Przyłębski, Poznań 1997.

Z. Bauman, Globalizacja i co z tego dla ludzi wynika, przeł. E. Klekot, Warszawa 2000.

J. Szyłak, Poetyka komiksu. Warstwa ikoniczna i językowa, Gdańsk 2000.

J. Fiske, Postmodernizm i telewizja, [w:] Pejzaże audiowizualne. Telewizja. Wideo. Komputer, red. A. Gwóźdź, Kraków 1997.

G. Ritzer, Macdonaldyzacja społeczeństwa, przeł. L. Stawowy, Warszawa 1999.

J. Baudrillard, Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury, przeł. S. Królak, Warszawa 2006.

R. Sulima, Supermarket. Przyczynek do retoryki konsumpcji, [w:] tegoż, Antropologia codzienności, Kraków 2000.

R. Sulima, Okrzyki przekupniów, napisy reklamowe, ogłoszenia, [w:] „Literatura Ludowa” 1983, nr 3.

T. Edensor, Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, przeł. A. Sadza, Kraków 2004.

Kicz, tandeta, jarmarczność w kulturze masowej XX wieku, red. L. Rożek, Częstochowa 2000.

M. Poprzęcka, O złej sztuce, Warszawa 1998.

H. Broch, Kilka uwag o kiczu, przeł. D. Borkowska, J. Garewicz, R. Turczyn, Warszawa 1998.

R. Kapuściński, Wojna futbolowa, Warszawa 2005.

„Kultura Popularna” 2006, nr 3 (wybrane teksty)

G. Debord, Społeczeństwo spektaklu, Gdańsk 1998.

T. W. Adorno, Filozofia nowej muzyki, przeł. F. Wayda, Warszawa 1974.

A po co nam rock. Między duszą a ciałem, red. J. W. Burszta, M. Rychlewski, Warszawa 2003.

B. Hoffman, Rock a przemiany kulturowe końca XX wieku, Warszawa 2001.

Języki subkultur, red. J. Anusiewicz, B. Siciński, Wrocław 1994.

D. Muggleton, Wewnątrz subkultury: ponowoczesne znaczenie stylu, Kraków 2004.

B. Prejs, Bunt nie przemija: bardzo podręczny słownik subkultur młodzieżowych, Katowice 2004.

Literatura w języku serbskim:

Urbani spektakl, M. Dragičević-Šešić, I. Šentevska, Beograd 2000.

T. Pančić, Urbani bušmani, Beograd 2001.

Obywatelski protest i karnawał uliczny: Serbia, 17 listopada 1996 – 20 marca 1997, red. J. Tyszki, Poznań 1998.

D. Ugrešić, Kultura laži, Zagreb 1996.

D. Novačić, SFRJ za ponavljače, Beograd 2002.

M. Ž. Čalić, Socijalna istorija Srbije 1815-1941, Beograd 2004.

I. Čolović, Divlija književnost, wyd. dowolne.

I. Žanić, Prevarena povijest. Guslarska estrada, kult hajduka i rat u Hrvatskoj i Bosni i Hercegovini, Zagreb 1998.

M. Dragičević-Šešić, Neo-folk kultura. Publika i njene zvezde, Sremski Karlovci – Novi Sad 1994.

Antologija turbofolka, red. G. Tralač, V. Đurić Đura, Beograd 2001.

M. Lukić Krstanović, Čitanje popularne kulture: muzičke scene u ideološkom prometu, Zbornik Etnografskog instituta SANU 2005, br. 21.

I. Prica, Omladinska potkultura u Beogradu. Simbolička praksa, Beograd 1991.

Student będzie potrafił:

WIEDZA

1. Zdefiniować przedmiotu i zakres badań kultury popularnej.

2. Wyjaśnić genezę kultury popularnej.

3. Omówić historię refleksji nad kulturą popularną,

4. Wymienić i scharakteryzować szkoły badawcze zajmujące się analizami kultury popularnej

5. Posługiwać się podstawowymi kategoriami badawczymi używanymi w badaniach nad kulturą popularną.

6. Wyjaśnić mechanizmy funkcjonowania wybranych zjawisk kultury popularnej.

UMIĘJĘTNOŚCI

1. Dokonać analizy wybranych zjawisk kultury popularnej

2. Dokonać interpretacji mechanizmów determinujących funkcjonowanie kultury popularnej.

POSTAWY

1. Rozumieć i krytycznie odnosić się do otaczającej go rzeczywistości

2. Krytycznie odnieść się do teorii kultury popularnej

Prezentacja poświęcona analizie wybranego zagadnienia/zjawiska współczesnej kultury popularnej w Serbii - 30%

Aktywna obecność na zajęciach - 30%

Esej - 40 %.