Anthropology of politics - Serbia

Antropologia polityczna jest stosunkowo młodą subdyscypliną i wciąż wypracowuje swoiste dla siebie narzędzia, choć można już mówić o charakterystycznym dla niej zakresie pojęciowym. Proponujemy takie ujęcie przedmiotu, w którym poprzez kategorie antropologii polityki śledzić będziemy napięcia pomiędzy rożnymi sposobami upolitycznionej interpretacji wydarzeń – od nadawanych przez instytucje do rodzących się w przestrzeni codzienności, eksplorować będziemy meandry dyskursów politycznych, konflikty i nakładanie się znaczeń w zbiorowej wyobraźni

Z perspektywy kategorii interpretacyjnych antropologii politycznej śledzić będziemy na zajęciach napięcia pomiędzy rożnymi sposobami upolitycznionej interpretacji wydarzeń – od nadawanych przez instytucje do rodzących się w przestrzeni codzienności, eksplorować będziemy meandry dyskursów politycznych, konflikty i nakładanie się znaczeń w zbiorowej wyobraźni.

Z tego powodu sięgać będziemy do różnorodnego materiału źródłowego (prasa, pamiętniki, relacje osobiste itp.) oraz do – wydawałoby się – zdarzeń w niewielkim stopniu obarczonych „politycznością” (takich jak przyjazd pierwszego pociągu do Pragi, czy przypadkowe zabójstwo pisarza), będących jednak dla nas ilustracją głębokich zmian w strukturach społecznych i w stosunku pomiędzy władzą a obywatelami.

Zróżnicowanie specyfiki badanych obszarów językowych nie pozwala sformułować zagadnień, którymi będziemy zajmować się podczas zajęć ani w ujęciu historycznym, ani nawet w formie wykazu podstawowych kategorii, słów kluczy (dla każdego obszaru byłby to inny spis). Dlatego też cykl zajęć podzielony został na cztery moduły, w ramach których realizowane będą poszczególne zagadnienia:

- moduł teoretyczny

- wydarzenia/rytuały

- bohaterowie

- polityka jako religia

- zmiana.

1. Politička antropologija – pojam, nastanak i razvoj

Č. Čupić, Politička antropologija – pojam, nastanak i razvoj, u: Č. Čupić, Politička antropologija – hrestomatija, Beograd 2002, str. 7-41.

Balandije Ž., Politička antropologija, Beograd 1997.

Lewellen T., Antropologia polityczna, Kraków 2011.

2-3. Folklor

Film: P. Pawlikowski, Serbian epics, BBC 1992.

I. Čolović, Sve te gusle, u: I. Čolović, Balkan – teror kulture, Beograd, 2008, str. 132-182.

Film: A. Peeva, Чия е тази песен, Adelamedia 2003.

4. Nacionalni imaginarijum

I. Čolović, Kosovo – zlatna grana srpske politike, u: I. Čolović, Za njima smo išli pevajući, Zagreb 2011, s. 143-145.

I. Čolović, Smrt na Kosovu polju, Beograd. Istorija kosovskog mita, Beograd 2016.

M. Živković, Narativni ciklusi, u: M. Živković, Srpski sanovnik. Nacionalni imaginarium u vreme Miloševića, Beograd 2012, str. 217-252.

5. Pravoslavlje

M. Malešević, Pravoslavlje kao srž „nacionalnog bića” postkomunističke Srbije, u: M. Malešević, Ima li nacija na planeti Ribok, Beograd 2011, str. 71-100.

I. Čolović, U Hilandaru. Nacionalizam kao religija, u: I. Čolović, Balkan – teror kulture, Beograd, 2008, str. 183-199.

6-8. Srbi, Hrvati, Jugoslavija 1918–1991.

I. Goldstein, 1941.: godina koja se vraća, Zagreb 2007 (Priča o dva sela).

Škiljan F., Identitet Srba u Hrvatskoj, „Politička misao” 2, 2014, str. 111-134.

9. Političko čitanje grada

M. Živković, Beograd, u: M. Živković, Srpski sanovnik. Nacionalni imaginarium u vreme Miloševića, Beograd 2012, str. 21-53.

S. Radović, Glavni grad kao tekst, u: S. Radović, Grad kao tekst, Beograd 2013, str. 189-259.

10. Evolucija države

D. Stojanović, Ulje na vodi. Politika i društvo u modernoj istoriji Srbije; Steeplechase. Politička kultura kao prepreka modernizaciji Srbije, u: D. Stojanović, Ulje na vodi. Ogledi iz istorije sadašnjosti Srbije, Beograd 2010, str. 25-74.

Mile vs. tranzicija (epizoda 1, euro, strani jezici)

M. Živković, Mile protiv tranzicije, u: M. Živković, Srpski sanovnik. Nacionalni imaginarium u vreme Miloševića, Beograd 2012, str. 305-331.

M. Malešević, U Evropu, ali sa identitetom, u: M. Malešević, Ima li nacija na planeti Ribok, Beograd 2011, str. 157-188.

11-12. U potrazi za identitetom

I. Čolović, Sveštenici jezika; Kultura, nacija, teritorija, u: I. Čolović, Balkan – teror kulture, Beograd, 2008, str. 29-41; 72-111.

M. Malešević, Tradicija u tranziciji: u potrazi za „još starijim i lepšim” identitetom, u: M. Malešević, Ima li nacija na planeti Ribok, Beograd 2011, str. 45-69.

M. Živković, Slavne prošlosti i zamišljeni kontinuiteti, u: M. Živković, Srpski sanovnik. Nacionalni imaginarium u vreme Miloševića, Beograd 2012, str. 185-215.

13-14. Junaci

I. Čolović, Plemeniti gangsteri; Gangsteri u ratu, u: I. Čolović, Za njima smo išli pevajući, Zagreb 2011, s. 31-68.

I. Čolović, Fudbal, huligani i rat, u: I. Čolović, Za njima smo išli pevajući, Zagreb 2011, s. 109-133.

Antropologia polityki i polityka w antropologii, red. Mirosława Drozd-Piasecka, Aleksander Posern-Zieliński, Warszawa 2010

Čolović Ivan, Polityka symboli: eseje o antropologii politycznej, Warszawa 2001

Lewellen Ted, Antropologia polityczna, Kraków 2011

Między socjologią polityki a antropologią polityki, red. Jacek Wódz Katowice 2009

Mity, symbole i rytuały we współczesnej polityce: szkice z antropologii polityki, red. Bohdan Szklarski, Warszawa 2008

Student będzie potrafił:

WIEDZA

1. Zdefiniować przedmiot i zakresu badań antropologii polityki.

2. Posługiwać się podstawowymi kategoriami badawczymi antropologii polityki.

3. Wyjaśnić mechanizmy wybranych zjawisk społecznych na materiale źródłowym kraju.

UMIĘJĘTNOŚCI

1. Dokonywać egzegezy tekstów źródłowych, w języku kraju, którego specjalizację podjął.

2. Dokonać interpretacji mechanizmów kierujących zachowaniami społecznymi z perspektywy antropologii polityki.

POSTAWY

1. Rozumieć i krytycznie odnosić się do otaczającej go rzeczywistości.

2. Krytycznie odnieść się do różnych metod badawczych oraz tez zawartych w tekstach teoretycznych.

Po ukończeniu kursu student będzie posiadał pogłębioną wiedzę o funkcjonowaniu sfery pu-blicznej oraz systemie symbolicznym wybranego kraju słowiańskiego z odniesieniem do podobnych zjawisk w regionie. Będzie też znał bardzo dobrze realia społeczne i polityczne wybra-nego kraju słowiańskiego w odniesieniu do sytuacji w regionie oraz w Europie

Wdrażana będzie praca w grupie, rozwijane umiejętności analizy i interpretacji tekstów teoretycznych i interpretacji zabranego wcześniej materiału źródłowego. Dyskusja na zajęciach ma prowadzić do lepszego zrozumienia mechanizmów rządzących zachowaniami społecznymi.

Udział w zajęciach.

Esej.

Nie obowiązują.