Intimate diaries from the 18th-20th centuries. From editing to interpretation (and vice versa)

Problem relacji między tym, co prywatne, intymne i publiczne od dłuższego czasu stanowi przedmiot interdyscyplinarnych badań. Przyjrzymy się tym kategoriom z perspektywy teoretycznej, a także praktyki prowadzenia w XVIII, XIX i XX wieku dzienników coraz czytelniej ujawniających przemiany i stopniowe odsłanianie tego, co prywatne/osobiste i intymne. Śledzić będziemy pojawianie się nowych odmian diariusza. Spojrzenie na współczesne dzienniki, w tym dzienniki choroby z perspektywy praktyki prowadzenia diariuszy sprzed ponad 200 lat pokaże szereg zmian w pisaniu o przestrzeni prywatnej, intymnej, także o ciele, chorobie; drogę formowania się refleksji, terminów, stylu i tematyki dotyczącej ujawnianej na kartach dzienników kondycji cielesnej, fizycznej i psychicznej samego diarysty, lub, w przypadku dzienników choroby, jego „przedmiotu” obserwacji. Zmiany obejmują przesunięcie prowadzonych relacji z „twojej” (niegdyś) na „moją” (współcześnie) chorobę, a także granic między tym, co niegdyś należało do przestrzeni ściśle osobistej, intymnej, a dziś staje się, wraz z decyzją o druku, fragmentem sceny publicznej. Pracować będziemy przede wszystkim na materiałach nieznanych, dotąd nieopublikowanych. Możliwe są prace interpretacyjne, jak i edytorskie.

Bieńko M., Intymne i prywatne praktyki codzienności. Studium socjologiczne, 2013.

Czermińska M., Autobiograiczny trójkąt. Świadectwo, wyznanie i wyzwanie, 2000.

Demetrio D.., Autobiograia. Terapeutyczny wymiar pisania o sobie, tłum. Anna Skolimowska, przedm. Olga Czerniawska, 2000.

Didier B., Journal intime, Presses universitaires de France, Paris 1976.

Lejeune Ph., Drogi zeszycie…, drogi ekranie…. O dziennikach osobistych, tłum. A. Karpowicz, M. i P. Rodakowie. Wybór, wstęp, opracowanie P. Rodak, 2011.

Lejeune Ph., Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiograii, red. R. Lubas- -Bartoszyńska, tłum. W. Grajewski, S. Jaworski, A. Labuda, R. Lubas-Bartoszyńska, 2007.

Luhmann N, Semantyka miłości. O kodowaniu intymności, Warszawa 2003.

Łopatyńska L., Dziennik intymny, jego odmiany i przemiany, „Prace Polonistyczne”, seria VIII, Łódź 1950.

Medycyna narracyjna. Opowieści o doświadczeniu choroby w perspektywie medycznej i humanistycznej, red. M. Chojnacka-Kuraś, 2019.

Milecki A., Forma dziennika w literaturze francuskiej. Z dziejów form artystycznych w literaturze francuskiej, 1994.

Nowaczyk M.J.M, Nasze życie jest opowieścią: czym jest medycyna narracyjna?, „Medycyna Praktyczna” 2014 nr 1.

Publiczne, prywatne, intymne w kulturze XVIII wieku, red. Teresa Kostkiewiczowa, 2014.

Rodak P., Między zapisem a literaturą. Dziennik polskiego pisarza w XX wieku,. 2011.

Wichrowska E., Świadectwo dzienników choroby (XVIII/XIX w.), "Teksty drugie" 2021, nr 1, s. 117–137.

Wichrowska E. „Twoja śmierć”. Początki dziennika intymnego w Polsce na przełomie XVIII i XIX wieku, 2012.

Niedrukowane dziewiętnastowieczne dzienniki dotyczące m. in. chorób osób bliskich i związanych z nimi emocji (lęku utraty, bezsilności, potrzeby tekstualizowania tych emocji) m. in. Józefy z Morskich Ostrowskiej; Adama Jerzego Czartoryskiego; Anny Moszyńskiej).

Drukowane ego-dokumenty (literatura dokumentu osobistego), do uzgodnienia, np.:

Stuhr J., Tak sobie myślę Dziennik czasu choroby. 2012.

Kofta K., Lewa, wspomnienie prawej , 2013.

Tuszyńska A. Ćwiczenia z utraty, 2007.

Pilch J., Drugi dziennik, 21 czerwca 2012 – 20 czerwca 2013, 2013.

Blogi, m. in. blog „Chustka” Joanny Sałygi.

Student/ka:

1. potrafi zdefiniować terminy publiczny/intymny/ prywatny i wskazać ich miejsce w przestrzeni obyczajowej i kulturowej, także literackiej XVIII, XIX oraz XX wieku.

2. potrafi scharakteryzować zmiany zachodzące w rozwoju polskiej diakrytyki omawianego okresu (XVIII-XXI w.) i powiązać je z szerszym kulturowym i literackim kontekstem (polskim i europejskim).

3. potrafi wskazać stopniowe ujawnianie się tych kategorii, wraz z całym bagażem funkcji, strategii językowych związanych z ich wprowadzaniem, w polskich ego-dokumentach, także ikonograficznych, od przełomu XVIII/XIX po XX/XXI wiek.

4. potrafi w samodzielny i krytyczny sposób badać, omawiać oraz interpretować wybrane ego-dokumenty w szerszym kontekście literackim i kulturowym.

5. potrafi skonstruować poprawną pod względem merytorycznym i formalnym dłuższą wypowiedź pisemną (pracę licencjacką).

Podstawą zaliczenia seminarium jest:

1. Obecność, przygotowanie i aktywny udział w zajęciach (możliwe 2 nieusprawiedliwione nieobecności w semestrze).

2. Prezentacja projektu licencjackiego.

3. Przygotowanie i złożenie pracy licencjackiej.