Methodology of teaching Polish language in secondary school - workshop

Metodyka języka polskiego w liceum to zajęcia warsztatowe przygotowujące studentów do pracy nauczyciela-polonisty w szkołach ponadpodstawowych, poświęcone wykorzystaniu wiedzy z zakresu kształcenia literacko-kulturowego, językowego, tekstologicznego w działaniu praktycznym. Aktywność uczestników będzie się koncentrowała na przygotowaniu jednostek lekcyjnych oraz cykli dydaktycznych służących budowaniu kompetencji lekturowych uczniów i ich umiejętności wypowiadania się w mowie i w piśmie - na konkretnych przykładach (tzw. case studies).

Proponowana lista zagadnień stanowi jedynie propozycję. Możliwy jest także wybór innych zagadnień, zgodnych z zainteresowaniami i potrzebami studentów.

1. Ustny egzamin maturalny - retoryka szkolnej autoprezentacji.

2. Teksty nieliterackie na lekcjach języka polskiego.

3. Gatunki wypowiedzi mało obecne w szkole (np. felieton, esej, recenzja).

4. Analiza tekstu ikonicznego na lekcjach języka polskiego.

5. Trudne metody i formy pracy (np. praca w grupach, projekt edukacyjny, webquest).

6. Najstarsze polskie teksty literackie w analizie szkolnej.

7. Literatura najnowsza w kształceniu polonistycznym.

8. Media cyfrowe i sztuczna inteligencja w rzeczywistości szkolnej.

1. S. Bortnowski, "Przewodnik po sztuce uczenia literatury", STENTOR, Warszawa 2004.

2. "Praktyczna stylistyka nie tylko dla polonistów", red. E. Bańkowska, A. Mikołajczuk, Warszawa 2003.

3. "Przygotowanie ucznia do odbioru różnych tekstów kultury", red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2004.

4. M. Nagajowa, "Sztuka dobrego pisania i mówienia. Poradnik językowy dla młodzieży", Warszawa 2003.

5. Z. A. Kłakówna, ,,Język polski. Wykłady z metodyki", Kraków 2017.

6. G. Tomaszewska, ,,Praktyki czytania. Ponowoczesna interpretacja a szkoła", Gdańsk 2019.

7. ,,Polonistyczna dydaktyka ogólna", red. J. Fiszbak, Łódź 2019.

8. ,,Kompetencje nauczyciela polonisty we współczesnej szkole. Między schematem a kreatywnością", pod red. M. Trysińskiej i K. Maciejak, Warszawa 2019.

Wiedza:

Student ma ugruntowana wiedzę na temat metod kształcenia polonistycznego, konstrukcji programów, planowania lekcji i metod aktywizacji uczniów.

Student ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę na temat opisu gramatycznego języka polskiego (w tym jego przeszłości), zwłaszcza w funkcjonalnym aspekcie językoznawstwa polonistycznego, oraz wiedzę z zakresu poszczególnych działów nauki o literaturze .

Student zna własności szkolnych gatunków wypowiedzi; wie jak przeciwdziałać popełnianym przez uczniów błędom.

Umiejętności:

Student realizuje proces dydaktyczny, uwzględniając stan badań naukowych i trafnie dobierając metody nauczania.

Student trafnie dobiera metody nauczania w celu wspomagania kompetencji analityczno-interpretacyjnych oraz kompetencji językowej uczniów.

Student wykorzystuje wiedzę w zakresie językoznawstwa i literaturoznawstwa w planowaniu procesu dydaktycznego.

Student skutecznie przygotowuje uczniów do tworzenia poprawnych i celowych wypowiedzi.

Student kontroluje i ocenia postępy uczniów w zakresie wypowiedzi ustnych i pisemnych.

Student integruje wiedzę i umiejętności z różnych działów nauki o języku i literaturze, dąży do systematyzacji i funkcjonalizacji wiedzy.

Kompetencje społeczne:

Student świadomie i odpowiedzialnie kształtuje proces dydaktyczny w celu umożliwienia uczniom pełnego uczestnictwa w życiu społecznym z uwzględnieniem rozwoju ich kompetencji językowych.

Podstawą do zaliczenia zajęć jest:

1. obecność na zajęciach (dopuszczalne dwie nieobecności);

2. aktywny udział w zajęciach.

Oceniana będzie sprawność wykonywania konkretnych ćwiczeń warsztatowych, polegających na konstruowaniu konspektów i scenariuszy lekcyjnych.

Zajęcia kończą się egzaminem, w którego zakres wchodzą również: wiedza i umiejętności zdobywane podczas ćwiczeń z Metodyki języka polskiego w liceum (kształcenie literackie), Metodyki języka polskiego w liceum (kształcenie językowe).

Praktyki zawodowe w liceum - 150 godzin, w tym minimum 50 lekcji przeprowadzonych samodzielnie.