Dysartrhia

Wykład wprowadza w podstawowe zagadnienia dla dyzartrii – przyczyny, objawy oraz typy. Przekazane zostaną informacje i wskazówki praktyczne dotyczące terapii dorosłych oraz dzieci z dyzartrycznymi zaburzeniami mowy. Zaprezentowane zostaną techniki i narzędzia do diagnozy logopedycznej chorych z dyzartrią oraz przykłady ćwiczeń usprawniających oddech, fonację i aparat artykulacyjny.

Wykład jest poświęcony następującym zagadnieniom: definicja i klasyfikacja dyzartrii; diagnoza różnicowa dyzartrii; zaburzenia dyzartryczne u dzieci jako jedna z form zaburzeń mowy. Rodzaje zaburzeń dyzartrycznych a różne postaci mpdz. Trudności w rozpoznawaniu i różnicowaniu zaburzeń dyzartrycznych; metody diagnozy dyzartrii: Skala dyzartrii U. Mireckiej i K. Gustaw, Profil dyzartrii S. Robertson, próby do oceny dysartrii wg Frenchay Dysarthria Assessment. Wskazówki do diagnozy typów dyzartrii: zaburzenia funkcji artykulatorów, zaburzenia prozodyczne, zaburzenia fonacyjne, zaburzenia oddechowe; obraz zaburzeń systemu językowego u dzieci dyzartrycznych. Zaburzenia fonetyczno-fonologiczne; etiologia i charakterystyka zaburzeń połykania. Współwystępowanie zaburzeń połykania z zaburzeniami mowy. Metody terapii; zasady i etapy usprawniania logopedyczne; przykłady zaburzeń mowy o typie dyzartrii w przygotowanych materiałach filmowych.

Borkowska M., 1997, Dziecko niepełnosprawne ruchowo, WSiP, Warszawa.

Jastrzębowska G., 1999, Dyzartria dziecięca [w:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi, Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red.), Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

Jastrzębowska G., Pelc-Pękala O., 1999, Diagnoza i terapia dysartrii [w:] Gałkowski T., Jastrzębowska G.(red.), Logopedia, Opole.

Juzwa E., Pawłowski Z., 1981, Czynności fizjologiczne związane z udziałem narządu Ŝucia [w:] Fizjologia narządu Ŝucia, red. Grosfeldowa O., Warszawa.

Logemann J. A., 1995, Dysfagia: ocena i leczenie

(Dysphagia: Evaluation and treatment, ), [w:] Folia Phoniatrica et Logopaedica 47, 3, 1995, s. 140-164), tłum. T. Zaleski, Audiofonologia IX 1996, s.119-131.

Mierzejewska H., Przybysz-Piwkowa M. (oprac.),1997, Mózgowe porażenie dziecięce. Problemy mowy - diagnozowanie i postępowanie usprawniające, Wyd. DiG, Warszawa.

Tarnowski Z., 1989, Dyzartria - wybrane problemy etiologii, diagnozy i terapii, Warszawa.

Tłokiński W., 2005, Zaburzenia mowy o typie dyzartrii [w:] Podstawy neurologopedii. Podręcznik akademicki, op. cit.

Jauer-Niworowska O., 2007, Zaburzenia mowy w chorobie Wilsona, „Poradnik Językowy”, 8,66-79.

Jauer-Niworowska O., 2008, Diagnoza zaburzeń dyzartrycznych z uwzględnieniem ich patomechanizmu na podstawie doświadczeń własnych i danych z literatury przedmiotu [w:] Porayski-Pomsta J. Diagnoza i terapia w logopedii, Warszawa.

Jauer-Niworowska O., 2009, Dyzartria nabyta. Diagnoza logopedyczna i terapia osób dorosłych, Warszawa.

G. Jastrzębowska, 2005, Diagnoza i terapia rozwojowych zaburzeń mowy [w:] Podstawy neurologopedii, op. cit.;

Yorkston K.M., Beukelman D.R.,1999, Management of Motor Speech Disorders in Children and Adults.

Po ukończeniu wykładu student:

WIEDZA:

- definiuje termin dyzartria, zna treść i zakres użycia tego terminu;

- umie opisać istotę zaburzeń mowy ilustrowaną studiami przypadków;

- nabywa umiejętność diagnozowania zaburzeń mowy (diagnoza różnicowa);

UMIEJĘTNOŚCI:

- analizuje wybrane metody terapii chorych z dyzartrią;

- jest przygotowany do współpracy z innymi specjalistami w usprawnianiu dziecka z zaburzeniami mowy;

- zyskał umiejętność diagnozowania i planowania

terapii w przypadkach dyzartrii;

- uzyskał wiedzę na temat mechanizmu połykania, zaburzeń połykania, ich związku z zaburzeniami mowy.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

- posiada umiejętność rozumienia sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta i jego rodziny

- potrafi współpracować z innymi specjalistami w celu tworzenia skutecznego procesu usprawniania pacjentów z dyzartrią

Przedmiot jest realizowany metodą problemową i poglądową z wykorzystaniem technik multimedialnych. Przewidziana jest również samodzielna praca studenta.