History of Polish editions of world literature (with elements of translantology)
General data
Course ID: | 3007-W1A3HP |
Erasmus code / ISCED: |
09.2
|
Course title: | History of Polish editions of world literature (with elements of translantology) |
Name in Polish: | Historia polskich edycji literatury powszechnej (wraz z elementami translatologii) |
Organizational unit: | Institute of Applied Polish Studies |
Course groups: |
(in Polish) Przedmioty II roku specjalizacji edytorstwo naukowe i redakcja tekstu (III r. st.) - stacjonarne (in Polish) Przedmioty specjalizacji edytorstwo naukowe i redakcja tekstu dla polonistów - studia stacjonarne (in Polish) Wszystkie przedmioty polonistyczne - oferta ILP (3001...) , IJP (3003...) i IPS (3007...) |
ECTS credit allocation (and other scores): |
4.00
|
Language: | Polish |
Type of course: | obligatory courses |
Prerequisites (description): | (in Polish) Wymagania formalne: 1. Złożenie egzaminów i zaliczeń potrzebnych do rozpoczęcia zajęć na drugim roku specjalizacji edytorstwo naukowe i redakcja tekstu dla polonistów na studiach licencjackich. Założenia wstępne: 1. Generalna orientacja w polskim życiu literacko-kulturalnym XVIII, XIX i XX w. w kontekstach zagranicznych. 3. Bierna znajomość języków światowych i obcych. |
Mode: | Classroom |
Short description: |
(in Polish) Zajęcia dotyczą problematyki obecności wydań znaczącej literatury przekładowej w historii literatury polskiej i są kontynuacją kursu „historia edycji literatury polskiej” z I roku specjalizacji edytorskiej. Ćwiczenia obejmują różnorodny zakres zjawisk literacko-kulturowych i stanowi odbicie transdyscyplinarności nowego przedmiotu edukacyjnego. W ramach kursu zostaną omówione zasadnicze problemy badań teoretyczno-porównawczych (kategoria literatury powszechnej, kanon literacki, przekład literacki), edytorsko- literackich (znaczące wydania dzieł przekładowych, serie wydawnicze) oraz historycznoliterackich (recepcja literatury obcej w kulturze polskiej i wpływ literatury przekładowej na rozwój prądów i nurtów literatury narodowej). Zakres czasowy materiału dydaktycznego obejmuje piśmiennictwo szeroko rozumianej epoki nowoczesności, od przełomu oświeceniowego po 2. poł. XX w., sprofilowane pod kątem okresów literackich przez specjalizację historycznoliteracką prowadzącego. |
Full description: |
(in Polish) I. Kwestię historii polskich edycji literatury powszechnej można sprowadzić do pytania: jakie dzieła należące do międzynarodowego kanonu literackiego tłumaczono na przestrzeni stuleci na język polski? Powyższe zagadnienie oznacza więc w praktyce historyczny przegląd najważniejszych inicjatyw edytorsko- translatorskich literatury pięknej podejmowanych w języku polskim w XVIII, XIX i XX w. Rodzi się oto swoista hybryda badawcza, którą jest polskojęzyczna literatura przekładowa, polska literatura przekładowa lub – przytoczmy częściej spotykane określenie – literatura przekładowa w języku polskim. Czy to zjawisko literackie stanowi zasadniczą część polskiego procesu historycznoliterackiego, czy też sytuuje się na obrzeżach jego mainstreamu? Czy suma przekładów literackich w danym okresie historycznoliterackich upoważnia nas do mówienia o „literaturze przekładowej”, czy powinniśmy raczej pozostać przy stwierdzeniu, że mamy do czynienia z przekładami literackimi, rozpatrywanymi incydentalnie i z osobna? Czy literatura powszechna w jej „przekładowej reprezentacji” w języku polskim była dokładnym odwzorowaniem zbioru literatury arcydzieł, czy polski ethnos profilował ów kanon stosowanie do własnych potrzeb? I wreszcie szereg pytań końcowych: co tłumaczono (fikcję: prozę, poezję, dramat czy dokument?), kogo tłumaczono (pisarzy uznanych czy popularnych?), gdzie tłumaczono (prasa społeczna, periodyki literackie, serie wydawnicze?), jak tłumaczono (w całości, w wyborze, wiernie, parafrazując, swobodnie?) i wreszcie kto tłumaczył (profesjonaliści, panny na wydaniu, pisarze czy dziennikarze?). Powyższy ciąg pytań wskazuje, że formuła merytoryczna i metodologiczna zajęć będzie otwarta, niekonkluzywna i eksperymentalna, a ich zasadniczym celem stanie się wypracowanie - metodą prób i błędów - pola problemowo-faktograficznego nowego transdyscyplinarnego przedmiotu dydaktycznego, którym jest „historia polskich edycji literatury powszechnej wraz z elementami translatologii”. II. W trakcie zajęć student nabywa podstawowych wiadomości z zakresu teorii przekładoznawstwa, polskiego edytorstwa naukowego oraz historii prasy i ruchu wydawniczego. Rachunek godzinowy: ćwiczenia = 30 godzin (1 grupa) przygotowania do ćwiczeń (w tym autorski projekt badawczy) = 1,5 godz. x tydz. = 45 godzin przygotowania do egzaminu = 30 godzin RAZEM: 105 godzin. |
Bibliography: |
(in Polish) Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe): Henry Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i funkcja, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997 / Henryk Markiewicz, Zakres i podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] tegoż, Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976 Kwiryna Ziemba, Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005. Maria Krysztofiak, Przekład literacki a translatologia, Poznań 1999 (wyd. II) [fragmenty] / Urszula Dąmbska-Prokop, Dokąd zmierza przekładoznawstwo: najnowsze tendencje. Kilka uwag, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów Kraków, 22 25 września 2004, t. I, red. Małgorzata Czermińska, Stanisław Gajda, Krzysztof Kłosiński in., Kraków 2005. Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. Piotr Bukowski Magda Heydel, Kraków 2009. Edward Balcerzan, Tłumaczenie jako wojna światów. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2010. Tomasz Bilczewski, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Kraków 2010. Terminologia tłumaczenia, red. Jean Delisle, Hannelore LeeJahnke i Monique C. Cormier, przeł. Teresa Tomaszkiewicz, Poznań 2006. Przekład literacki. Teoria – Historia – Współczesność, red. Alina Nowicka-Jeżowa i Danuta Knysz-Tomaszewska, Warszawa 1997. O sztuce tłumaczenia, red. Michał Rusinek, Wrocław 1955. Podręczniki historii literatury polskiej z serii „Wielka historia literatury polskiej” do oświecenia, romantyzmu, pozytywizmu, Młodej Polski, dwudziestolecia międzywojennego i literatury wojennej. |
Learning outcomes: |
(in Polish) W trakcie jednosemestralnych zajęć student nabywa podstawowych wiadomości z zakresu przekładoznawstwa i badań porównawczych nad przekładem (miejsce literatury powszechnej wśród innych kategorii literackich), historii polskiego edytorstwa naukowego literatury pięknej i stosowanej oraz historii ruchu prasowo-wydawniczego. |
Assessment methods and assessment criteria: |
(in Polish) Zaliczenie, do którego student dopuszczany jest na podstawie: 1. regularnej obecności (dopuszczalne 2 nieobecności), 2. aktywności na ćwiczeniach, 3. autorskiego projektu badawczego prezentowanego na zajęciach. |
Practical placement: |
(in Polish) Nie. |
Classes in period "Winter semester 2023/24" (past)
Time span: | 2023-10-01 - 2024-01-28 |
Navigate to timetable
MO CW
CW
TU W TH CW
FR |
Type of class: |
Classes, 30 hours, 45 places
|
|
Coordinators: | Dariusz Dziurzyński, Milena Wojtyńska-Nowotka | |
Group instructors: | Dariusz Dziurzyński | |
Students list: | (inaccessible to you) | |
Examination: |
Course -
Examination
Classes - Examination |
|
Type of course: | obligatory courses |
|
Mode: | Classroom |
|
Short description: |
(in Polish) Zajęcia dotyczą problematyki obecności wydań znaczącej literatury przekładowej w historii literatury polskiej i są kontynuacją kursu „historia edycji literatury polskiej” z I roku specjalizacji edytorskiej. Ćwiczenia obejmują różnorodny zakres zjawisk literacko-kulturowych i stanowi odbicie transdyscyplinarności nowego przedmiotu edukacyjnego. W ramach kursu zostaną omówione zasadnicze problemy badań teoretyczno-porównawczych (kategoria literatury powszechnej, kanon literacki, przekład literacki), edytorsko- literackich (znaczące wydania dzieł przekładowych, serie wydawnicze) oraz historycznoliterackich (recepcja literatury obcej w kulturze polskiej i wpływ literatury przekładowej na rozwój prądów i nurtów literatury narodowej). Zakres czasowy materiału dydaktycznego obejmuje piśmiennictwo szeroko rozumianej epoki nowoczesności, od przełomu oświeceniowego po 2. poł. XX w., sprofilowane pod kątem okresów literackich przez specjalizację historycznoliteracką prowadzącego. |
|
Full description: |
(in Polish) Wybrane bloki problemowe: 1. Literatura powszechna – literatura przekładowa – literatura narodowa. W kręgu kategorii literaturoznawczych. 2. Dwujęzyczność w badaniach literackich. 3. Problematyka estetyki odbioru (recepcja krytyczna i przekładowa literatury obcej). 4. Przekład literacki – jego odmiany i poetyka tekstu tłumaczonego. 5. Edycje dzieł polskich a edycje tłumaczeń. 6. Inicjatywy, serie i wydarzenia translatorskie w historii polskiego ruchu wydawniczego. 7. Recepcja przekładowa literatur obcych i literatury powszechnej w Polsce w lat. 1864-1918 8. Przekład jako ideologia – na przykładzie edycji pism Emila Zoli na łamach „Przeglądu Tygodniowego”. 9. Przekład artystyczny i przekład wolny – na przykładzie tłumaczeń Cieplarni Maurycego Maeterlincka przez Zenona Przesmyckiego. 10. Przekład polemiczny – Szymborska wobec Baudelaire’a. 11. Co z tymi, którzy byli „obcy”, lecz nie „powszechni”? Orkan i Sydor Twerdochlib jako popularyzatorzy twórczości Młodej Ukrainy. |
|
Bibliography: |
(in Polish) Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe): Henry Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i funkcja, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997 / Henryk Markiewicz, Zakresi podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] tegoż, Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976 / Kwiryna Ziemba, Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005. Maria Krysztofiak, Przekład literacki a translatologia, Poznań 1999 (wyd. II) [fragmenty] / Urszula Dąmbska-Prokop, Dokąd zmierza przekładoznawstwo: najnowsze tendencje. Kilka uwag, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów Kraków, 22 -25 września 2004, t. I, red. Małgorzata Czermińska, Stanisław Gajda, Krzysztof Kłosiński in., Kraków 2005. Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. Piotr Bukowski i Magda Heydel, Kraków 2009. Edward Balcerzan, Tłumaczenie jako wojna światów. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2010. Tomasz Bilczewski, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Kraków 2010. Terminologia tłumaczenia, red. Jean Delisle, Hannelore Lee-Jahnke i Monique C. Cormier, przeł. Teresa Tomaszkiewicz, Poznań 2006. Przekład literacki. Teoria – Historia – Współczesność, red. Alina Nowicka-Jeżowa i Danuta Knysz-Tomaszewska, Warszawa 1997. O sztuce tłumaczenia, red. Michał Rusinek, Wrocław 1955. Podręczniki historii literatury polskiej z serii „Wielka historia literatury polskiej” do oświecenia, romantyzmu, pozytywizmu, Młodej Polski, dwudziestolecia międzywojennego i literatury wojennej. |
|
Notes: |
(in Polish) Zajęcia prowadzone w sali. |
Classes in period "Winter semester 2024/25" (future)
Time span: | 2024-10-01 - 2025-01-26 |
Navigate to timetable
MO CW
CW
TU W TH FR |
Type of class: |
Classes, 30 hours, 45 places
|
|
Coordinators: | Dariusz Dziurzyński, Katarzyna Maciejak | |
Group instructors: | Dariusz Dziurzyński | |
Students list: | (inaccessible to you) | |
Examination: |
Course -
Examination
Classes - Examination |
|
Type of course: | obligatory courses |
|
Mode: | Classroom |
|
Short description: |
(in Polish) Zajęcia dotyczą problematyki obecności wydań znaczącej literatury przekładowej w historii literatury polskiej i są kontynuacją kursu „historia edycji literatury polskiej” z I roku specjalizacji edytorskiej. Ćwiczenia obejmują różnorodny zakres zjawisk literacko-kulturowych i stanowi odbicie transdyscyplinarności nowego przedmiotu edukacyjnego. W ramach kursu zostaną omówione zasadnicze problemy badań teoretyczno-porównawczych (kategoria literatury powszechnej, kanon literacki, przekład literacki), edytorsko- literackich (znaczące wydania dzieł przekładowych, serie wydawnicze) oraz historycznoliterackich (recepcja literatury obcej w kulturze polskiej i wpływ literatury przekładowej na rozwój prądów i nurtów literatury narodowej). Zakres czasowy materiału dydaktycznego obejmuje piśmiennictwo szeroko rozumianej epoki nowoczesności, od przełomu oświeceniowego po 2. poł. XX w., sprofilowane pod kątem okresów literackich przez specjalizację historycznoliteracką prowadzącego. |
|
Full description: |
(in Polish) Wybrane bloki problemowe: 1. Literatura powszechna – literatura przekładowa – literatura narodowa. W kręgu kategorii literaturoznawczych. 2. Dwujęzyczność w badaniach literackich. 3. Problematyka estetyki odbioru (recepcja krytyczna i przekładowa literatury obcej). 4. Przekład literacki – jego odmiany i poetyka tekstu tłumaczonego. 5. Edycje dzieł polskich a edycje tłumaczeń. 6. Inicjatywy, serie i wydarzenia translatorskie w historii polskiego ruchu wydawniczego. 7. Recepcja przekładowa literatur obcych i literatury powszechnej w Polsce w lat. 1864-1918 8. Przekład jako ideologia – na przykładzie edycji pism Emila Zoli na łamach „Przeglądu Tygodniowego”. 9. Przekład artystyczny i przekład wolny – na przykładzie tłumaczeń Cieplarni Maurycego Maeterlincka przez Zenona Przesmyckiego. 10. Przekład polemiczny – Szymborska wobec Baudelaire’a. 11. Co z tymi, którzy byli „obcy”, lecz nie „powszechni”? Orkan i Sydor Twerdochlib jako popularyzatorzy twórczości Młodej Ukrainy. |
|
Bibliography: |
(in Polish) Wybrane opracowania (monografie i książki zbiorowe): Henry Remak, Literatura porównawcza – jej definicja i funkcja, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivanićkova, Warszawa 1997 / Henryk Markiewicz, Zakresi podział literaturoznawstwa porównawczego, [w:] tegoż, Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976 / Kwiryna Ziemba, Projekt komparatystyki wewnętrznej, „Teksty Drugie” 2005. Maria Krysztofiak, Przekład literacki a translatologia, Poznań 1999 (wyd. II) [fragmenty] / Urszula Dąmbska-Prokop, Dokąd zmierza przekładoznawstwo: najnowsze tendencje. Kilka uwag, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów Kraków, 22 -25 września 2004, t. I, red. Małgorzata Czermińska, Stanisław Gajda, Krzysztof Kłosiński in., Kraków 2005. Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. Piotr Bukowski i Magda Heydel, Kraków 2009. Edward Balcerzan, Tłumaczenie jako wojna światów. W kręgu translatologii i komparatystyki, Poznań 2010. Tomasz Bilczewski, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Kraków 2010. Terminologia tłumaczenia, red. Jean Delisle, Hannelore Lee-Jahnke i Monique C. Cormier, przeł. Teresa Tomaszkiewicz, Poznań 2006. Przekład literacki. Teoria – Historia – Współczesność, red. Alina Nowicka-Jeżowa i Danuta Knysz-Tomaszewska, Warszawa 1997. O sztuce tłumaczenia, red. Michał Rusinek, Wrocław 1955. Podręczniki historii literatury polskiej z serii „Wielka historia literatury polskiej” do oświecenia, romantyzmu, pozytywizmu, Młodej Polski, dwudziestolecia międzywojennego i literatury wojennej. |
|
Notes: |
(in Polish) Zajęcia prowadzone w sali. |
Copyright by University of Warsaw.