Thematic block: Modern History - History of Organisations and Political Forms - classes

Na pierwsze zajęcia proszę przygotować:

Źródła:

Konstytucja Nihil novi, w: Wiek XVI-XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, opr. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard, 1997, s. 95.

Literatura:

Z dowolnego podręcznika proszę przeczytać fragmenty odnoszące się do panowania Aleksandra Jagiellończyka (zwłaszcza sprawę przywileju mielnickiego); proszę przypomnieć sobie także zagadnienie przywilejów cerekwicko-nieszawskich; ponadto prosiłbym o lekturę:

Piotr Tafiłowski, Spory o konstytucję nihil novi w historiografii XIX i XX wieku, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, 55, 2005, s. 227-235

Wacław Uruszczak, Sejm walny wszystkich państw naszych. Sejm w Radomiu z 1505 r. i Konstytucja -nihil novi, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 57, 2005, 1, s. 11-24

1. PARLAMENTARZYZM POLSKI I ANGIELSKI

Konstytucja Nihil novi

Postulaty ruchu egzekucyjnego, konstytucje sejmu piotrkowskiego

Unia lubelska

Artykuły henrykowskie

Pacta conventa Henryka Walezego,

Konflikt inter maiestatem ac libertatem; stopniowe ograniczenia prerogatyw królewskich

Liberum veto (Andrzej Maksymilian Fredro, W obronie liberum veto, Stanisław Konarski, O skutecznym rad sposobie)

Rada nieustająca

Zagadnienia z zakresu historii parlamentaryzmu angielskiego oraz literaturę przedmiotu wskażę po ukonstytuowaniu się grupy, przy uwzględnieniu zainteresowań uczestników i kompetencji językowych.

2. U PROGU NOWOCZESNOŚCI. PIERWSZE KONSTYTUCJE

Korsyka:

Konstytucja korsykańska z 1755

Polska:

Ustawa Rządowa z dnia 3 maja 1791

Francja:

Konstytucja francuska z 3 września 1791 r.

Akt konstytucyjny z 24 czerwca 1793 r.

Stany Zjednoczone:

Konstytucja Stanów Zjednoczonych;

Karta praw (poprawki I-X)

Podręczniki

Bardach Juliusz, Leśnodorski Bogusław, Pietrzak Michał, Historia ustroju i prawa polskiego, różne wydania

Encyklopedia nauk politycznych. Zagadnienia społeczne, polityczne i gospodarcze, red. E. J. Reyman, W. Grabski, t. 1-4, Warszawa 1936-1939

Izdebski Hubert, Doktryny polityczno-prawne, różne wydania

Tenże, Historia administracji, różne wydania

Tenże, Historia myśli politycznej i prawnej, różne wydania

Kallas Marian, Historia ustroju Polski, różne wydania

Konopczyński Władysław, Dzieje Polski nowożytnej, wydania powojenne

Kutrzeba Stanisław, Historia ustroju Polski w zarysie, t.1: Korona, różne wydania poza pierwszym

Olszewski Henryk, Historia doktryn politycznych i prawnych, różne wydania

Rostworowski Emanuel, Historia Powszechna. Wiek XVIII, różne wydania

Uruszczak Wacław, Historia państwa i prawa polskiego, t. 1: 966-1795, różne wydania

Ad. 1.

Choińska-Mika Jolanta, Od zgody wszystkich ku jednomyślności - modus concludendi sejmów polskich za ostatnich Wazów, w: Vetera novis augere. Studia i prace dedykowane Profesorowi Wacławowi Uruszczakowi, t. 1, red. S. Grodziski, D. Malec, A. Karabowicz, M. Strus, Kraków 2010, s. 73–84;

Taż, Zwycięstwo liberum veto na sejmach za Jana Kazimierza, „Biblioteka Epoki Nowożytnej” 4, 2016, 1, s. 49-70;

Dzięgielewski Jan, Sejmy elekcyjne, elektorzy, elekcje 1573 – 1674, Pułtusk 2003;

Grześkowiak-Krwawicz Anna, Veto - wolność - władza w polskiej myśli politycznej wieku XVIII, „Kwartalnik Historyczny”, 111, 2004, 3, s. 141 – 160;

Taż, Regina libertas. Wolność w polskiej myśli politycznej XVIII wieku, Gdańsk 2006;

Historia sejmu polskiego, t. 1, red. J. Michalski, Warszawa 1984;

Konopczyński Władysław, Chronologia sejmów polskich 1493-1793, Kraków 1948

tenże, Geneza i ustanowienie Rady Nieustającej, różne wydania

Kucharski Tomasz, Modyfikacja charakteru prawnego paktów konwentówpo roku 1632, w: Ex contractu, ex delicto, z dziejów prawa zobowiązań, red. M. Mikuła, K. Stolarski, Kraków 2012, s. 89–109

Makiłła Dariusz, Artykuły henrykowskie (1573-1576) : geneza, obowiązywanie, stosowanie : studium historyczno-prawne, Warszawa 2012;

Między monarchią a demokracją. Studia z dziejów Polski XV – XVIII wieku, wyd. A. Sucheni – Grabowska, Warszawa 1994

Ogonowski Zbigniew, Nad pismami A. M. Fredry w obronie „liberum veto”, w: Filozofia polityczna w Polsce XVII wieku i tradycje demokracji europejskiej, Warszawa 1992, s. 9-57.

Płaza Stanisław, Wielkie bezkrólewia, Kraków 1988;

Tafiłowski Piotr, Spory o konstytucję nihil novi w historiografii XIX i XX wieku, „Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej”, 55, 2005, s. 227-235

Tradycje polityczne dawnej Polski, red. A. Sucheni-Grabowska, Warszawa 1995

Uruszczak Wacław, Sejm walny koronny w latach 1506-1540, Warszawa 1980

tenże, Sejm walny wszystkich państw naszych. Sejm w Radomiu z 1505 r. i Konstytucja -nihil novi, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 57, 2005, 1, s. 11-24

tenże, System władzy w Polsce ostatnich Jagiellonów, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 38, 1986, 2, s. 41-62

Ad. 2.

Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki, red. B. W. Sheehan, I. Wawrzyczek, t. 2, Warszawa 1995.

Baszkiewicz Jan, Cztery szanse Ludwika XVI 1774 - 1789, w: Francja - Polska XVIII - XIX w. Studia z dziejów kultury i polityki poświęcone Prof. Andrzejowi Zahorskiemu, ... 1983.

Tenże, Ludwik XVI, różne wydania

Karpińska Małgorzata, Królewskie „nic”, czyli jak wybuchła rewolucja francuska, „Mówią Wieki” 2009, 7.

Libiszowska Zofia, Thomas Jefferson, Wrocław 1984

Pastusiak Longin, Dyplomacja Stanów Zjednoczonych (XVIII-XIX w.), różne wydania

Jenkins Philip, Historia Stanów Zjednoczonych, Kraków 2009

Lewicki Zbigniew, Historia cywilizacji amerykańskiej, t. 1: Era tworzenia, Warszawa 2017

Michalski Jerzy, Konstytucja 3 maja, Warszawa 1985

Rostworowski Emanuel, Ostatni król Rzeczypospolitej. Geneza i upadek Konstytucji 3 maja, Warszawa 1966, s. 144-238

Zielińska Zofia, Ostatnie lata Pierwszej Rzeczypospolitej, Warszawa 1986, s. 3-63

patrz opis

Po zakończonych zajęciach student:

ma pogłębioną wiedzę na temat najważniejszych instytucji politycznych oraz form ustrojowych nowożytnej Europy i Polski

zna główne nurty myśli politycznej epoki nowożytnej

rozumie złożoność zjawisk politycznych i instytucji epoki nowożytnej i ich związek z czynnikami społecznymi, kulturowymi, gospodarczymi i innymi

zna literaturę przedmiotu odnoszącą się do wybranego zagadnienia z zakresu historii ustroju i form politycznych w epoce nowożytnej

zna specjalistyczną terminologię stosowaną w badaniach nad historią ustroju i form politycznych.

potrafi wyszukiwać i analizować różne rodzaje źródeł odnoszących się do historii ustroju i form politycznych w epoce nowożytnej

umie scharakteryzować główne instytucje polityczne epoki nowożytnej ze szczególnym uwzględnieniem Polski

potrafi wskazać i wyjaśnić różnice między formami ustrojowymi nowożytnej Europy

potrafi wskazać najważniejsze spory i dyskusje badawcze dotyczące wybranych zagadnień z zakresu historii ustroju i form politycznych w epoce nowożytnej, krytycznie je ocenić oraz wykorzystywać we własnej argumentacji wiedzę zaczerpniętą z opracowań innych badaczy

dostrzega wpływ uwarunkowań historycznych na kształt i funkcjonowanie współczesnych społeczeństw

Podstawę zaliczenia stanowi aktywny udział w zajęciach oraz przygotowanie krótkiej pracy pisemnej (analiza tekstu omawianego na zajęciach)

Dopuszczalne są trzy nieobecności, druga i trzecia z nich wymaga zaliczenia na dyżurze.