The sceptre and the sword – the power in the Barbaricum in the 1st – 5th century AD

Zajęcia podejmują dość karkołomną próbę skonfrontowania przekazów źródeł pisanych na temat władzy i władców u barbarzyńców ze znaleziskami archeologicznymi. Rozpoczną się od określenia modelu władcy i wodza w barbarzyńskim społeczeństwie, a następnie obejmą prezentację znalezisk, które można interpretować jako ślady istnienia władzy,

1. Bogowie i władcy – ideologia władzy u barbarzyńców

2. Ariowist – król Swebów, przeciwnik Cezara.

3. Germański Agamemnon – Marbod, pan połowy Barbaricum

4. Germański Achilles – Arminiusz, pogromca Rzymian w bitwie w Lesie Teutoburskim

5. Bezimienni władcy Langobardów– nekropole „książęce” w Marwedel, Apensen i Heiligendorf

6. Nadbałtyccy sojusznicy Rzymian – nekropole „książęce” z Wysp Duńskich

7. Władcy szlaku bursztynowego – Gosławice – Dembe – Łęg Piekarski

8. Surowiej rządzeni przez królów – Rządz – Czarnówko – Lubieszewo

9. Czyżby grób Balomara? – książę z Mušova

10. Teraz my zarobimy na handlu – nekropola w Himlimgøje

11. Zapłacili krwią poddanych – władcy znad środkowej Łaby

12. Nad Odrą i Dunajem – Zakrzów – Straže – Ostrovany

13. Tak mógł wyglądać grób Alaryka – Apahida i Blučina

14. Bałtyjscy watażkowie – groby książęce w Szwajcarii i Taurapilis oraz ich kontekst

15. Pogańskie tradycje chrześcijańskich monarchów

– Frankowie – Alamanowie – Longobardowie

Zajęcia będą odwoływały się do ogólnej wiedzy uczestników i informacji przekazywanych przez prowadzacego. Podane niżej pozycje stanowią wskazówki bibliograficzne, dla osób chcących poszerzyć wiedzę.

J. Banaszkiewicz, Podanie o Piaście i Popieli. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycja,o dynastycznymi, Warszawa 1986.

G. Dumézil, Bogowie Germanów. Szkice o kształtowaniu się religii skandynawskiej, przeł. A. Gronowska, Warszawa 2006.

P. Kaczanowski, J.K. Kozłowski, Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), Wielka historia Polski, tom 1, Kraków 1998.

A. Krokiewicz, Moralność Homera i etyka Hezjoda, [w:] A. Krokiewicz, Dzieła, tom II, Warszawa 2000, 79-261.

K. Modzelewski, Barbarzyńska Europa, Warszawa 2004.

St. Piekarczyk, Barbarzyńcy i chrześcijaństwo. Konfrontacje społecznych postaw i wzorców u Germanów, Warszawa 1968.

M. Tymowski, Karabin i władza w Afryce XIX wieku. Państwa i armier Samoriego i Kenedugu oraz ich analogie europejskie, Warszawa 1985.

A. Ziółkowski, Historia powszechna. Starożytność, Warszawa 2010.

K_W06: ma wiedzę o dawnych i współczesnych instytucjach kultury i orientację w życiu kulturalnym

K_W14: posiada podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych osiągnięciach w zakresie nauki o kulturze oraz pokrewnych dyscyplin nauk humanistycznych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem archeologii protohistorycznej

K_W15: ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych koncepcjach filozoficznych od antyku do współczesności, ze szczególnym uwzględnieniem antycznych koncepcji historiozoficznych

K_U05: potrafi krytycznie analizować teksty z obszaru teorii sztuki antycznej i pradziejowej i nowych mediów, socjologii i filozofii kultury

K_U07: posiada umiejętność merytorycznego argumentowania z wykorzystaniem poglądów różnych badaczy historii sztuki antycznej i pradziejowej, historii kultury i archeologii protohistorycznej oraz umiejętność wyciągania wniosków

K_K02: ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie światowego i krajowego dziedzictwa kulturowego, standardów upowszechniania, bezpieczeństwa i ochrony zabytków i stanowisk archeologicznych

K_K04: prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu (muzealnika, kuratora, pracownika służby ochrony zabytków, animatora kultury, recenzenta wystaw)

Zaliczenie na podstawie aktywności w trakcie zajęć