From music history issues

Tematem cyklu zajęć „Z zagadnień historii muzyki” przewidzianych w semestrze zimowym roku akademickiego 2023/24 będą symfonie Ludwiga van Beethovena – historia ich powstania, analiza ich warstwy muzycznej, ich wpływ na rozwój muzyki w wiekach XIX-XXI oraz znaczenie dla historii kultury w ogóle. Planowane jest szczegółowe omówienie wszystkich symfonii tego kompozytora oraz analityczne ich wysłuchanie i zapoznanie się z ich partyturami.

Symfonie Ludwiga van Beethovena należą do kanonu najważniejszych dzieł w historii w muzyki światowej. Ewolucja tego gatunku w twórczości Beethovena odzwierciedla dynamikę przemian, jakie nastąpiły nie tylko w symfonice przełomu wieków XVIII i XIX, ale też uzmysławia drogi przejścia od estetyki klasycyzmu do estetyki romantyzmu. Każda z symfonii Beethovena stanowi swoisty kamień milowy w rozwoju tej formy, ale takie dzieła jak Symfonia „Eroica” (nr 3), V Symfonia c-moll, VI Symfonia F-dur „Pastoralna”, VII Symfonia A-dur i wreszcie IX Symfonia d-moll z jej kantatowym finałem zawierającym tekst „Ody do radości” F. Schillera traktowane były zarówno przez samego Beethovena, jak i jego następców jako swoiste studia możliwości estetycznych gatunku. Wzorce ustanowione przez Beethovena w jego symfoniach powielane były mniej lub bardziej twórczo przez cały wiek XIX, a nawet w wieku XX. Dlatego szczegółowe zapoznanie się z tymi kompozycjami pozwoli studentom lepiej zrozumieć mechanizmy rozwoju historii muzyki w wiekach XIX i XX, gdyż wpływu Beethovena na kolejne generacje kompozytorów nie sposób przecenić. Twórczość symfoniczna Beethovena omawiana będzie chronologicznie, w szerokim kontekście intelektualnym, historycznym i muzycznym, w jakim poszczególne dzieła powstawały. Ich omówienie uwzględniać będzie kwestie źródłowe, stylistyczne, światopoglądowe, kulturowe, teoretyczne, itd. Przybliżony i objaśniony zostanie specyficzny język dźwiękowy Beethovena. Słuchacze wykładu zostaną też wprowadzeni w podstawy teorii symfonii w wieku XIX, problematykę rozwoju orkiestry i orkiestracji, koncepcję allegra sonatowego i szerzej – formy sonatowej. Zajęcia będą ilustrowane partyturami oraz nagraniami CD w realizacjach najwybitniejszych dyrygentów i orkiestr.

Literatura ogólna:

George R. Marek, Beethoven. Biografia geniusza, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972

Constantin Floros, Beethovens Eroica und Prometheus-Musik, Wilhelmshaven 1978,

Gleen Stanley (red.), Cambridge Companion to Beethoven, Cambridge: Cambridge University Press, 2000

Oliver Korte, Albrecht Riethmüller (red.), Beethovens Orchestermusik und Konzerte. Das Hanbdbuch, Laaber: Laaber Verlag 2013

Artykuły osobowe w encyklopediach i leksykonach, m.in.: Irena Poniatowska, Beethoven, Ludwig van [hasło], w: Encyklopedia PWM, „AB”. Część Biograficzna, Elżbieta Dziębowska (red.), Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1979, s. 223-251

Literatura źródłowa: Ludwig van Beethoven, Konversationshefte, t. 1-8, Leipzig: VEB Deutscher Verlag für Musik, 1976

Ludwig van Beethoven, Ein Skizzenbuch, Gustav Nottebohm (red.), Leipzig: Breitkof & Härtel, 1865 (dostępne online na portalu ISMPL)

O wybranych pracach szczegółowych, artykułach i przyczynkach powiązanych z omawianymi dziełami słuchacze wykładu będą informowani na bieżąco podczas zajęć.

Tematem cyklu zajęć „Z zagadnień historii muzyki” przewidzianych w semestrze zimowym roku akademickiego 2023/24 będą symfonie Ludwiga van Beethovena – historia ich powstania, analiza ich warstwy muzycznej, ich wpływ na rozwój muzyki w wiekach XIX-XXI oraz znaczenie dla historii kultury w ogóle. Planowane jest szczegółowe omówienie wszystkich symfonii tego kompozytora oraz analityczne ich wysłuchanie i zapoznanie się z ich partyturami.

Symfonie Ludwiga van Beethovena należą do kanonu najważniejszych dzieł w historii w muzyki światowej. Ewolucja tego gatunku w twórczości Beethovena odzwierciedla dynamikę przemian, jakie nastąpiły nie tylko w symfonice przełomu wieków XVIII i XIX, ale też uzmysławia drogi przejścia od estetyki klasycyzmu do estetyki romantyzmu. Każda z symfonii Beethovena stanowi swoisty kamień milowy w rozwoju tej formy, ale takie dzieła jak Symfonia „Eroica” (nr 3), V Symfonia c-moll, VI Symfonia F-dur „Pastoralna”, VII Symfonia A-dur i wreszcie IX Symfonia d-moll z jej kantatowym finałem zawierającym tekst „Ody do radości” F. Schillera traktowane były zarówno przez samego Beethovena, jak i jego następców jako swoiste studia możliwości estetycznych gatunku. Wzorce ustanowione przez Beethovena w jego symfoniach powielane były mniej lub bardziej twórczo przez cały wiek XIX, a nawet w wieku XX. Dlatego szczegółowe zapoznanie się z tymi kompozycjami pozwoli studentom lepiej zrozumieć mechanizmy rozwoju historii muzyki w wiekach XIX i XX, gdyż wpływu Beethovena na kolejne generacje kompozytorów nie sposób przecenić. Twórczość symfoniczna Beethovena omawiana będzie chronologicznie, w szerokim kontekście intelektualnym, historycznym i muzycznym, w jakim poszczególne dzieła powstawały. Ich omówienie uwzględniać będzie kwestie źródłowe, stylistyczne, światopoglądowe, kulturowe, teoretyczne, itd. Przybliżony i objaśniony zostanie specyficzny język dźwiękowy Beethovena. Słuchacze wykładu zostaną też wprowadzeni w podstawy teorii symfonii w wieku XIX, problematykę rozwoju orkiestry i orkiestracji, koncepcję allegra sonatowego i szerzej – formy sonatowej. Zajęcia będą ilustrowane partyturami oraz nagraniami CD w realizacjach najwybitniejszych dyrygentów i orkiestr.

Literatura ogólna:

George R. Marek, Beethoven. Biografia geniusza, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972

Constantin Floros, Beethovens Eroica und Prometheus-Musik, Wilhelmshaven 1978,

Gleen Stanley (red.), Cambridge Companion to Beethoven, Cambridge: Cambridge University Press, 2000

Oliver Korte, Albrecht Riethmüller (red.), Beethovens Orchestermusik und Konzerte. Das Hanbdbuch, Laaber: Laaber Verlag 2013

Artykuły osobowe w encyklopediach i leksykonach, m.in.: Irena Poniatowska, Beethoven, Ludwig van [hasło], w: Encyklopedia PWM, „AB”. Część Biograficzna, Elżbieta Dziębowska (red.), Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1979, s. 223-251

Literatura źródłowa: Ludwig van Beethoven, Konversationshefte, t. 1-8, Leipzig: VEB Deutscher Verlag für Musik, 1976

Ludwig van Beethoven, Ein Skizzenbuch, Gustav Nottebohm (red.), Leipzig: Breitkof & Härtel, 1865 (dostępne online na portalu ISMPL)

O wybranych pracach szczegółowych, artykułach i przyczynkach powiązanych z omawianymi dziełami słuchacze wykładu będą informowani na bieżąco podczas zajęć.